ΓΕΡΜΑΝΙΑ Η Ανγκελα Μέρκελ στα… κάγκελα, μετά την «ντρίμπλα» του Σοσιαλδημοκράτη Γκάμπριελ, που λοξοκοιτά προς το αριστερό κόμμα Die Linke
Της Ελλης Πάνου
Δυσπιστία και έντονος εκνευρισμός, δύο μήνες μετά τον θρίαμβο. «Η Ανγκελα Μέρκελ έχει μια ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια της υπό σχηματισμό κυβέρνησής της» γράφει πολύ χαρακτηριστικά το «Spiegel», υποστηρίζοντας ότι ο «μεγάλος συνασπισμός» που η καγκελάριος διαπραγματεύεται με τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD) μπορεί να είναι πολύ πιο εύθραυστος από ό,τι η ίδια υπολόγιζε στην αρχή, με τους υποψήφιους εταίρους της να προετοιμάζονται, από τώρα, για τη μετά Μέρκελ εποχή.
Το σχέδιο της Γερμανίδας «σιδηράς κυρίας» ήταν απλό στη σύλληψή του: το κόμμα της και οι Σοσιαλδημοκράτες θα συμφωνούσαν εγκαίρως στις «λεπτομέρειες» για τη διακυβέρνηση της χώρας την επόμενη τετραετία και στην ανάθεση των υπουργείων, έτσι ώστε η Βουλή να την ανακηρύξει και επίσημα καγκελάριο μέχρι τις 17 Δεκεμβρίου και μετά όλοι -πολιτικοί και ψηφοφόροι- εν ειρήνη να γιορτάσουν τα Χριστούγεννα.
Καχυποψία
Τα πράγματα όμως ποτέ δεν είναι τόσο απλά, ειδικά στην πολιτική. Στις διακομματικές διαπραγματεύσεις η μια πλευρά κοιτάζει την άλλη με καχυποψία, οι Χριστιανοκοινωνιστές (CSU) -το «αδελφό« κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών της Μέρκελ- άρχισαν ξανά να «εκβιάζουν» ψιθυρίζοντας το σενάριο νέων εκλογών και οι Σοσιαλδημοκράτες πάλι αλληθωρίζουν προς την… Αριστερά.
Η ηγεσία της Κεντροαριστεράς ίσως δεν περίμενε τέτοια αντίσταση από τη βάση της για τον σχηματισμό του «μεγάλου συνασπισμού» και έχει μπροστά της ακόμα, στις αρχές Δεκεμβρίου, την απόφαση των μελών της για το εάν το κόμμα θα πρέπει επισημοποιήσει τον αρραβώνα με τη Μέρκελ.
«Από το τι θα κάνουμε εξαρτάται το μέλλον των Σοσιαλδημοκρατών τα επόμενα 20, 30 χρόνια», δήλωσε ο ηγέτης τους Zίγκμαρ Γκάμπριελ θέτοντας ψηλά τον πήχη. Η αγωνία της ηγεσίας τού SPD είναι τι θα γίνει εάν οι ψηφοφόροι τούς γυρίσουν πάλι την πλάτη, εάν καταγραφεί πάλι με τον χειρότερο τρόπο ο θυμός τους για την πολιτική ατζέντα τους, εάν τα μέλη αποφασίσουν ότι η Αριστερά έχει μεγαλύτερη γοητεία.
Παρότι κανένα από τα εναλλακτικά σενάρια δεν είναι πιο ευοίωνα και ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι οι διαρροές αυτές αποτελούν στην ουσία νάζια και διαπραγματευτικοί ελιγμοί, το αντιδραστικό μέτωπο στους Σοσιαλδημοκράτες αποτελεί πράγματι πρόβλημα.
Η συγκρότηση «μεγάλου συνασπισμού» δεν είναι ακόμα ληγμένη ιστορία.
Μια συνεργασία του SPD με το Αριστερό Κόμμα -το οποίο έχει τις ρίζες του στο κομμουνιστικό κόμμα SED που κυβέρνησε την Ανατολική Γερμανία- ήταν και παραμένει ίσως ταμπού για την πλειοψηφία των ψηφοφόρων των Σοσιαλδημοκρατών, και όχι μόνο για πολιτικούς λόγους.
Αλλά και για το γεγονός ότι χρεώνουν στην Αριστερά την «υφαρπαγή» χιλιάδων ψήφων δυσαρεστημένων με τις περικοπές και τις μεταρρυθμίσεις που επέβαλε η Ατζέντα 2010 του Σοσιαλδημοκράτη καγκελάριου Γκέρχαρντ Σρέντερ, αλλά και την αποστασία του Οσκαρ Λαφοντέν στο Αριστερό Κόμμα, του οποίου ήταν συμπρόεδρος μέχρι το 2010.
Παρ' όλα αυτά, το συνέδριο του κόμματος στη Λειψία την περασμένη εβδομάδα ενέκρινε πρόταση να γίνει «άνοιγμα» σε μελλοντική συμμαχία με την Αριστερά, μια κίνηση που χαρακτηρίζεται από αναλυτές ως ελιγμός του Γκάμπριελ προκειμένου να συνεχίσει να πιέζει τη συντηρητική παράταξη, όχι μόνο τώρα στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, αλλά και στο σενάριο σχηματισμού κυβέρνησης.
Ξαφνική μαχαιριά
Δεν είναι ίσως τυχαίο ότι μέχρι πριν από μερικές ημέρες οι συνομιλίες μεταξύ των δυο κομμάτων χαρακτηρίζονταν αρμονικές, με τους εκπροσώπους τους να καταλήγουν σε συμφωνία σε μια γκάμα θεμάτων που έχουν να κάνουν με την αύξηση δαπανών. Η είδηση όμως της σχεδιαζόμενης «προσέγγισης» των δύο, μέχρι χθες, αντιπάλων ήταν σαν μια μαχαιριά στη διαφαινόμενη ευτυχία τους. «Είναι εξοργιστικό» ξέσπασε ο γενικός γραμματέας των Χριστιανοκοινωνιστών, Αλεξάντερ Ντόμπριντ, υπονοώντας ότι έχει χαλάσει το κλίμα εμπιστοσύνης.
Σε κάθε περίπτωση για το SPD, η συγκυβέρνηση με τη Μέρκελ πιθανότατα θα είναι το τελευταίο στάδιο πριν από τo μεγαλύτερο ξεκαθάρισμα στην πολιτική σκηνή της χώρας από το 1998, όταν ανέβηκαν στην εξουσία με τους Πράσινους έπειτα από 16 χρόνια κυριαρχίας του Χέλμουτ Κολ.
Η προσέγγιση με το Αριστερό Κόμμα δεν είναι μόνο μια νίκη για την αριστερή του πτέρυγα, αλλά και πιθανή υποθήκη για το μέλλον. Οσο για τη Μέρκελ, σχολιάζει το «Spiegel», η διαφαινόμενη συμμαχία της με τους Σοσιαλδημοκράτες μπορεί να της χαρίσει μια μεγάλη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, αλλά η τύχη της θα εξαρτάται από τον ηγέτη του SPD, ο οποίος ήδη προετοιμάζει το έδαφος για το τέλος και της δικής της εποχής.
