ΣΥΡΙΑ Από την προεφηβική ηλικία των 12 ετών στρατολογούνται στις διάφορες τοπικές πολιτοφυλακές ή στο πλευρό των ανταρτών και μάλιστα πολλές φορές με την παρότρυνση των γονιών τους
→Τα μικρότερα αναλαμβάνουν επικουρικές εργασίες, όπως τη μεταφορά τραυματιών, πολεμοφοδίων και καυσίμων, ενώ τα μεγαλύτερα πηγαίνουν κατ’ ευθείαν στο πεδίο των μαχών. Οσα επιζήσουν, όταν αναρρώσουν από τα τραύματά τους, στέλνονται ξανά στις μάχες
Του Δημήτρη Σ. Φαναριώτη
Ευάλωτα και παντελώς απροστάτευτα από κάθε είδους βία ψυχολογική, σωματική και σεξουαλική, με άλλα λόγια τα «τέλεια» θύματα, παραμένουν τα παιδιά και η περίπτωση του συριακού εμφυλίου που μαίνεται εδώ και δυόμισι χρόνια δεν αποτελεί, δυστυχώς, εξαίρεση. Ετσι, ακόμη και από την προεφηβική ηλικία των 12 ετών, τα παιδιά στρατολογούνται στις διάφορες τοπικές πολιτοφυλακές ή στο πλευρό των ανταρτών και μάλιστα πολλές φορές με την παρότρυνση των γονιών τους.
Τη στρατολόγησή τους είχε ήδη καταγγείλει από τους πρώτους μήνες του πολέμου η ΜΚΟ Human Rights Watch έπειτα από 5 συνεντεύξεις που είχε πάρει από Σύρους παιδιά-στρατιώτες ηλικίας 14-16 ετών. Τον Αύγουστο, εσωτερική έκθεση του ΟΗΕ επιβεβαίωνε με τον πλέον δραματικό τρόπο τα όσα είχε αποκαλύψει η ΜΚΟ. Ειδικότερα η έκθεση αναφερόταν στο μεγαλύτερο προσφυγικό καταυλισμό της Ιορδανίας Ζατάρι, όπου διαμένουν 130.000 Σύροι -στη συντριπτική πλειονότητά τους πρόσφυγες- και αποκάλυψε ότι οργανωμένα εγκληματικά δίκτυα διαφεντεύουν τον καταυλισμό, στον οποίο επικρατεί σχεδόν πλήρης ανομία με το μεγαλύτερο ποσοστό των προμηθειών να «εξαφανίζεται» από τις συμμορίες αυτές, χωρίς ποτέ να τιμωρούνται.
Eπικίνδυνο μέλλον
Ανάλογη κατάσταση, επισημαίνει η έκθεση, παρατηρείται και στον καταυλισμό του Ντομίζ στο βόρειο Ιράκ, όπου επικρατεί το αδιαχώρητο και γι΄ αυτόν ακριβώς τον λόγο πολλοί νέοι και έφηβοι θέλουν να εγκαταλείψουν τους καταυλισμούς και να βιώσουν ένα αβέβαιο και πολύ επικίνδυνο μέλλον ως στρατιώτες. Οπως διευκρίνισε αξιωματούχος, που ήταν εκ των συντακτών της έκθεσης, η στρατολόγηση παιδιών δεν είχε προσλάβει μεγάλες διαστάσεις τον πρώτο χρόνο του πολέμου, καθώς η αντιπολίτευση δεν είχε αρκετά όπλα και πυρομαχικά. Η άρση του εμπάργκο όπλων ωστόσο οδήγησε στην ανάγκη στρατολόγησης κι άλλων ανδρών. Παράλληλα εξέφρασε φόβους ότι πολλά παιδιά θα γίνουν «πουλιά του παραδείσου», όρος που χρησιμοποιεί η Αλ Κάιντα για τους βομβιστές αυτοκτονίας.
Ακρως αποκαλυπτικό είναι το ρεπορτάζ της συριακής εφημερίδας «Enab Baladi», το οποίο μεταξύ άλλων φιλοξενεί συνέντευξη της εκπροσώπου Τύπου της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Μελίσα Φλέμινγκ, η οποία τονίζει ότι «τα παιδιά των Σύρων προσφύγων βρίσκονται ουσιαστικά στα χέρια διαβολικών συμμοριών που τα εκμεταλλεύονται. Η θέα ενός 13χρονου παιδιού που έχει περάσει στη ζώνη του ένα πιστόλι αποτελεί πλέον μια συνηθισμένη εικόνα και ότι μέρα με τη μέρα όλο και περισσότερα όπλα κυκλοφορούν τόσο στις περιοχές που έχουν απελευθερωθεί όσο και σε αυτές που κυριαρχούν τα κυβερνητικά στρατεύματα του Μπασάρ Αλ Ασαντ».
Επιπροσθέτως, όπως καταγγέλλει στη συριακή εφημερίδα ειρηνιστής ακτιβιστής στην Ντούμα, ένα μικρό χωριό που βρίσκεται βορείως της Δαμασκού, πολλά παιδιά ηλικίας 13-17 ετών στρατολογούνται από τον «Ελεύθερο Συριακό Στρατό» (ASL). Τα μικρότερα αναλαμβάνουν επικουρικές εργασίες, όπως τη μεταφορά τραυματιών, πολεμοφοδίων και καυσίμων, ενώ τα μεγαλύτερα πηγαίνουν κατ’ ευθείαν στο πεδίο των μαχών. Οσα επιζήσουν, όταν αναρρώσουν από τα τραύματά τους, στέλνονται ξανά στις μάχες…
Περήφανοι γονείς…
Δεν είναι ωστόσο όλα τα παιδιά που στρατολογούνται θύματα των συμμοριών. Μεγάλη ευθύνη φέρουν, όπως επισημαίνει η συριακή εφημερίδα, και οι γονείς τους οι οποίοι καμαρώνουν επειδή το παιδί τους γνωρίζει καλύτερο σημάδι από αυτό του γείτονα! Αλλοι προσπαθούν να τα αποτρέψουν, αλλά οι παροτρύνσεις τους δεν εισακούονται. Οπως στην περίπτωση του 15χρονου Αν, ο οποίος ενώ κανονικά θα τελείωνε τη φοίτησή του στο Γυμνάσιο επέλεξε να μην πάει στο σχολείο και να ακολουθήσει τους «Μεγάλους», στο πλευρό των ανταρτών. Οπως εξηγεί η μητέρα του, ήταν αποφασισμένος να κάνει τα πάντα προκειμένου να μείνει μαζί τους και εδώ και έξι μήνες δεν έχει δώσει σημεία ζωής…
Το ίδιο έκανε και ο 14χρονος Χασάμ, ο οποίος έφυγε από το σπίτι του μετά τη σύλληψη του πατέρα του από τους στρατιώτες του Ασαντ για να πολεμήσει στο πλευρό των ανταρτών. Το ίδιο το ASL δεν κάνει τίποτε για να εμποδίσει τα παιδιά να προσχωρήσουν στις τάξεις του. Οπως εξηγεί στην «Enal Baladi» μέλος του γραφείου Τύπου του ASL, οι αντάρτες αρνούνται να στρατολογήσουν νέους κάτω των 18 ετών. Περιγράφει ωστόσο την περίπτωση ενός 12χρονου, ο οποίος επέμενε να πολεμήσει.«Τελικώς, τον δεχτήκαμε» παραδέχεται, «επειδή μας είπε ότι δεν είχε ούτε γονείς, ούτε πού να μείνει κι επειδή ήταν πολύ μικρός του αναθέσαμε βοηθητικές εργασίες. Ενα χρόνο αργότερα του δώσαμε άδεια να πάει στο μέτωπο, αλλά δυστυχώς τη δεύτερη μέρα σκοτώθηκε από θραύσματα χειροβομβίδας».
«Κουλτούρα» των όπλων
Ενας ακόμη σημαντικός παράγοντας επιδείνωσης της κατάστασης, επισημαίνει το ρεπορτάζ, είναι η «κουλτούρα» των όπλων. Πολλές οικογένειες φωτογραφίζουν τα παιδιά τους με τα όπλα στο χέρι, αληθινά ή και ψεύτικα, μόνο και μόνο για να τις επιδείξουν στον κοινωνικό τους περίγυρο. Ορισμένοι δε απ΄αυτούς πιστεύουν λανθασμένα ότι το να βάλει στα χέρια ενός παιδιού ένα όπλο το μαθαίνει να αμύνεται -να γίνει δηλαδή ένας μικρός ήρωας- μέσα σε ένα φαύλο πλαίσιο κινδύνου-επιθετικότητας.
Το πλέον τραγικό είναι ότι αυτή «στρατιωτικοποίηση» γίνεται χωρίς κανείς να σκεφτεί τις ψυχολογικές επιπτώσεις των παιδιών.
Καίρια λοιπόν η επισήμανση παιδοψυχολόγου στη συριακή εφημερίδα, η οποία επισημαίνει την εξής παραδοξότητα: Τα παιδιά που θεωρούνται σύμβολα της ειρήνης, με τα όπλα μετατρέπονται σε σύμβολα βίας και θανάτου γιατί ο στρατός ενσωματώνει την εικόνα της απόλυτης δύναμης, ικανής να σπάσει όλα τα όρια της λογικής και της ανθρωπιάς…
