Μετά από τέσσερις μέρες «δύσκολων» διαπραγματεύσεων για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, οι έξι μεγάλες δυνάμεις και το Ιράν κατέληξαν σε συμφωνία τα ξημερώματα του Σαββάτου προς την Κυριακή στη Γενεύη, δημιουργώντας ελπίδες για έξοδο της παγκόσμιας κοινότητας από μια κρίση που διαρκεί για πάνω από δέκα χρόνια.
Όπως δήλωσε ανώτερος Aμερικανός αξιωματούχος η συμφωνία μεταξύ του Ιράν και των έξι μεγάλων δυνάμεων σταματάει την «πρόοδο» του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος, συμπεριλαμβανομένου και του αντιδραστήρα στο Αράκ.
Η επίσημη αμερικανική πηγή, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, δήλωσε ότι η συμφωνία θα μπορούσε να εξουδετερώσει το απόθεμα του Ιράν από το 20% του εμπλουτισμένου ουρανίου και προβλέπει επίσης συχνές επιθεωρήσεις.
Η συμφωνία, που επετεύχθη στη Γενεύη, δεν προβλέπει επίσης καμία αναγνώριση ιρανικού δικαιώματος να εμπλουτίζει ουράνιο και οι κυρώσεις θα εξακολουθήσουν να εφαρμόζονται, είπε ο ίδιος αξιωματούχος. Όπως ανακοίνωσε δε ο Λευκός Οίκος μετά τη συμφωνία δεν θα επιβληθούν νέες κυρώσεις στο Ιράν για χρονικό διάστημα έξι μηνών. Ουσιαστικά μετά από αρκετές ώρες διαπραγματεύσεων σχετικά με την ιρανική απαίτηση να «κλειδώσει» το «δικαίωμα » στην Τεχεράνη στον εμπλουτισμό ουρανίου, η συμφωνία τελικά έγινε πράξη.
Λίγο μετά την ανακοίνωση η Κάθριν Άστον έχοντας δίπλα της εξ αριστερών και δεξιών, τους υπουργούς Εξωτερικών που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις διάβασε την κοινή δήλωση ανακοινώνοντας «μια συμφωνία σχετικά με ένα σχέδιο δράσης». Οι υπουργοί της ομάδας 5 +1 αμέσως μετά συνεχάρησαν θερμά τον κ.Ζαρίφ ο οποίος απέφυγε την χειραψία με την κα Άστον για θρησκευτικούς λόγους.
Η ομάδα των 5 +1, (οι Ηνωμένες Πολιτείες , η Ρωσία , η Κίνα , η Γαλλία , η Βρετανία και η Γερμανία) διαπραγματεύονταν από την περασμένη Τετάρτη με το Ιράν σε αναζήτηση μιας ενδιάμεσης συμφωνίας έξι μηνών, η οποία θα φέρει εγγυήσεις για την ειρηνική φύση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν σε αντάλλαγμα για «περιορισμό» των κυρώσεων που θα φέρει ανακούφιση στην ιρανική οικονομία. Παρά ταύτα τις τελευταίες ώρες οι συζητήσεις βρέθηκαν σε αδιέξοδο εξαιτίας του «δικαιώματος» εμπλουτισμού ουρανίου στο Ιράν.
Ικανοποίηση στο Ιράν, με επιφυλάξεις
Ο πρόεδρος του Ιράν Χασάν Ροχανί χαιρέτισε τη συμφωνία που επιτεύχθηκε τα ξημερώματα της Κυριακής στη Γενεύη μεταξύ του Ιράν και των έξι μεγάλων δυνάμεων για το αμφιλεγόμενο πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, λέγοντας ότι θα ανοίξει νέους ορίζοντες.
«Η ψήφος του λαού υπέρ της μετριοπάθειας και της εποικοδομητικής εμπλοκής με τις άοκνες προσπάθειες της διαπραγματευτικής μας ομάδας θα ανοίξει νέους ορίζοντες», ανέφερε μέσω του λογαριασμού του στο Twitter.
Η Τεχεράνη ήθελε ρητή αναφορά στο κείμενο της συμφωνίας για το δικαίωμά του να εμπλουτίζει ουράνιο, δήλωσε κάποια στιγμή πριν την ανακοίνωση της συμφωνίας ο επικεφαλής των ιρανών διαπραγματευτών Αμπάς Αραγκτσί.
«Επιμένουμε στο δικαίωμά μας για εμπλουτισμό πρέπει να αναγνωρίζεται με σαφήνεια στο κείμενο της συμφωνίας», είπε σε ιρανικά μέσα ενημέρωσης κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου. Το δικαίωμα να εμπλουτίζει ουράνιο όμως δεν αναφέρεται στη συνθήκη της μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων (NPT ) , στην οποία το Ιράν είναι συμβαλλόμενο μέρος.
Αυτό το ερώτημα βρίσκεται στο επίκεντρο των ανησυχιών των δυτικών χωρών και του Ισραήλ, οι οποίοι φοβούνται ότι το εμπλουτισμένο ουράνιο κατά 20 % χρησιμοποιείται από το Ιράν για να αποκτήσει στρατιωτική ισχύ παρά τις διαψεύσεις της Τεχεράνης .
Το Ιράν υποστηρίζει ότι το ουράνιο είναι σε αντιδραστήρα έρευνας και για ιατρικούς σκοπούς. Ο Αραγκτσί πάντως στα ιρανικά μέσα ενημέρωσης είχε πει ότι οι διαπραγματεύσεις προχωρούν, αλλά σιγά-σιγά . «Το 98% της συμφωνίας έχει διευθετηθεί, αλλά το υπόλοιπο 2 % μπορεί να είναι πολύ πιο σημαντικό από ότι τα άλλα σημεία» σημείωνε λίγο πριν την ανακοίνωση της συμφωνίας.
Ομπάμα: Πρώτο σημαντικό βήμα
O πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα χαρακτήρισε σήμερα «πρώτο σημαντικό βήμα» προς μια συνολική επίλυση του θέματος που αφορά το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, την προσωρινή συμφωνία που επετεύχθη με το Ιράν επισημαίνοντας ωστόσο ότι «τεράστια προσκόμματα» παραμένουν στο θέμα αυτό και κάλεσε το αμερικανικό Κονγκρέσο να μην υιοθετήσει νέες κυρώσεις σε βάρος της Τεχεράνης.
Ισραήλ: To Ιράν πέτυχε αυτό που ήθελε
Το Ισραήλ κατήγγειλε σήμερα την «κακή συμφωνία» στη Γενεύη για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα τονίζοντας ότι η Τεχεράνη «πήρε αυτό που ήθελε», σύμφωνα με ανακοίνωση του γραφείου του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου που εκδόθηκε λίγες ώρες μετά την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων και του Ιράν.
«Είναι μια κακή συμφωνία που προσφέρει ακριβώς αυτό που ήθελε το Ιράν: την ουσιαστική άρση των κυρώσεων και τη διατήρηση ενός βασικού μέρους του πυρηνικού του προγράμματος. Η συμφωνία επιτρέπει στο Ιράν να συνεχίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου, αφήνει στη θέση τους τις συσκευές φυγοκέντρησης και τού επιτρέπει να παράγει σχάσιμα υλικά για την κατασκευή πυρηνικού όπλου. Επιπλέον, η συμφωνία δεν κατέληξε στην αποψίλωση του πυρηνικού σταθμού στο Αράκ», στο βόρειο Ιράν, στις εγκαταστάσεις του οποίου υπάρχει ένας αντιδραστήρας βαρέος ύδατος.
«Η οικονομική πίεση την οποία υφίσταται το Ιράν θα μπορούσε να είχε αποφέρει μια πολύ καλύτερη συμφωνία η οποία θα οδηγούσε σε μια εξουδετέρωση των ιρανικών πυρηνικών ικανοτήτων», προστίθεται.
efsyn.gr
