→ΕΛ ΣΑΛΒΑΔΟΡ «Αγνωστοι» επιτέθηκαν σε οργάνωση που αναζητά αγνοούμενα παιδιά του εμφύλιου (1980-1992), έδειραν μέλη, έκαψαν γραφεία μαζί με δείγματα DNA και έκλεψαν υπολογιστές με τα στοιχεία των οικογενειών
Της Χριστίνας Πάντζου
Η επίθεση κατά της Pro-esqueda στο Ελ Σαλβαδόρ, μιας οργάνωσης που αναζητά τα αγνοούμενα παιδιά της ένοπλης σύρραξης (1980-1992), αποτελεί σοβαρό πλήγμα στις προσπάθειες εδραίωσης της δημοκρατίας και της δικαιοσύνης. Τρεις ένοπλοι επιτέθηκαν στην έδρα της οργάνωσης, ξυλοκόπησαν και έδεσαν τα μέλη της που σώθηκαν από τύχη, καθώς δεν κατέστρεψαν μόνο φακέλους και δείγματα DNA, αλλά παρέδωσαν τις αίθουσες στην πυρά παίρνοντας μαζί τους υπολογιστές, φακέλους υποθέσεων που έχουν παραπεμφθεί στο Συνταγματικό Δικαστήριο και τα αρχεία τεκμηρίωσης όσων έχουν σταλεί στο Διαμερικανικό Σύστημα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Στα χέρια τους βρίσκονται πλέον και βάσεις δεδομένων με προσωπικά στοιχεία των συγγενών των θυμάτων, περιλαμβανομένων και των διευθύνσεών τους.
Η Pro-esqueda ξεκίνησε τη δράση της μετά την υπογραφή των Συμφωνιών Ειρήνης του 1992 συσπειρώνοντας δεκάδες συλλογικότητες που αναζητούσαν την τύχη των χιλιάδων ανήλικων αγνοουμένων ενός πολέμου που άφησε πίσω του 75.000 νεκρούς και 8.000 αγνοουμένους. Εχει δεχθεί 1.200 καταγγελίες για παιδιά που εξαφανίστηκαν στη συντριπτική τους πλειονότητα στη διάρκεια κυβερνητικών στρατιωτικών επιχειρήσεων. Εως σήμερα έχει διαλευκάνει τις 387 και έχει διευκολύνει την επανένωση 237 αγνοούμενων παιδιών με τις οικογένειές τους, όλα τους υιοθετημένα στο εξωτερικό ή από Σαλβαδοριανούς στρατιωτικούς.
Δεν είναι δύσκολο να ξέρει κανείς ποιος έκανε αυτή την επίθεση που φέρει όλα τα χαρακτηριστικά των επιθέσεων κατά των προασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη διάρκεια της εμφύλιας σύρραξης και επιχειρεί να επαναφέρει το κλίμα εκφοβισμού: οι διεστραμμένοι απαγωγείς, βασανιστές και δολοφόνοι παιδιών. Οπως δεν είναι τυχαία η συγκυρία. Εγινε τέσσερις ημέρες πριν από την αναβολή κρίσιμης δίκης για την αναγνώριση αγνοούμενων παιδιών από το Συνταγματικό Δικαστήριο επειδή δεν παρουσιάστηκαν εκπρόσωποι του στρατού. Στη νέα δικάσιμη θα παρουσιάζονταν πολλά από τα ντοκουμέντα που καταστράφηκαν και περιλάμβαναν ονόματα αποστράτων που τεκμηριωμένα ενέχονταν σε εξαφανίσεις παιδιών.
Εγινε επίσης μόλις λίγες εβδομάδες μετά το απροσδόκητο κλείσιμο της Νομικής Κηδεμονίας της Αρχιεπισκοπής, υπηρεσίας που ίδρυσε ο δολοφονημένος αρχιεπίσκοπος Οσκαρ Ρομέρο για να συνδράμει τα θύματα και έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην καταγραφή και τεκμηρίωση των εγκλημάτων στη διάρκεια της σύρραξης. Τα αρχεία αυτής της υπηρεσίας πλέον έκλεισαν, προς μεγάλη τέρψη των εγκληματιών. Οσο για τα αρχεία του στρατού (αν δεν έχουν καταστραφεί) τόσο ο πρόεδρος Φούνες όσο και ο στρατιωτικός υπουργός Αμυνας που διόρισε, δεν είναι πρόθυμοι να διατάξουν το άνοιγμά τους.
Σήμερα εξελίσσεται ένα σχέδιο που επιδιώκει να παρεμποδίσει την αλήθεια και τη δικαιοσύνη, ιδίως μετά την πρόσφατη απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου να δεχθεί αίτημα περί αντισυνταγματικότητας του νόμου περί αμνηστίας, που εξασφάλιζε προστασία και ατιμωρησία στους εγκληματίες πολέμου.
Είναι αυτό που τους τρομάζει. Και γι’ αυτό θέλουν να κάψουν τη μνήμη, γράφει ο Κάρλος Ντάντα, εκδότης της ηλεκτρονικής εφημερίδας El Faro. «Αλλά λαθεύουν οι εχθροί της μνήμης: δεν μπορούν να την κάνουν στάχτες. Εχει επιβιώσει χειρότερων καιρών. Οταν οι εγκληματίες ένιωθαν ασφαλείς και τα θύματα ήταν αόρατα. Η μάχη για τη μνήμη θα είναι νικηφόρα και δεν υπάρχει τρόπος να αποφύγουν την αποκάλυψη των τεκμηρίων της ατιμίας. Τεκμήρια που πληθαίνουν με τον πανικό των εγκληματιών και που θα γράψουν τελικά την πραγματική ιστορία. Οσο κι αν επιχειρήσουν να την κάψουν. Αυτή θα είναι η δική μας αφήγηση».
