ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ Ο Γιανουκόβιτς, παρά την πίεση από Μέρκελ και Ολάντ, δεν υπέγραψε τη συμφωνία σύνδεσης του Κιέβου με την Ε.Ε., αφού δεν υπήρξε ανταπόκριση για παροχή οικονομικής βοήθειας προς τη χώρα του
ΜΟΣΧΑ Του Θανάση Αυγερινού
Oύτε η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ και ο πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, το «βαρύ πυροβολικό» της Ε.Ε., δεν στάθηκε δυνατό να μεταπείσουν στις κατ’ ιδίαν συναντήσεις τους τον Ουκρανό πρόεδρο Βίκτορ Γιανουκόβιτς, ο οποίος ζήτησε στο πλαίσιο της συνόδου κορυφής της «Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης» οικονομική βοήθεια από την Ενωση για να είναι σε θέση να υπογράψει τη συμφωνία σύνδεσης στο προσεχές μέλλον.
Η ιστορική υπογραφή, που δεν μπήκε τελικά στο Βίλνιους της Λιθουανίας, γίνεται πλέον προσπάθεια να τεθεί στο τραπέζι διμερούς συνόδου Ουκρανίας-Ε.Ε. τον Φεβρουάριο-Μάρτιο 2014, αν και η ηγεσία της Ε.Ε. αρχίζει να συνειδητοποιεί –και να μην το κρύβει– ότι η συμφωνία σύνδεσης θα μπορούσε να γίνει πράξη μόνο με διάδοχο του Β. Γιανουκόβιτς πολιτικό συσχετισμό.
Η οικοδέσποινα και προεδρεύουσα στη σύνοδο πρόεδρος της Λιθουανίας Ντάλια Γκριμπαουσκάιτε σχολίασε ότι «η οδός που επέλεξε η σημερινή ουκρανική ηγεσία οδηγεί στο πουθενά» και διαμαρτυρήθηκε γιατί στην ομιλία του ο πρόεδρος Γιανουκόβιτς δεν είπε τίποτε για την υπογραφή και τη συμφωνία, «αλλά μίλησε μόνο για τα οικονομικά προβλήματα της Ουκρανίας». Σύμφωνα με την κυρίαρχη άποψη στην Ε.Ε., την οποία επαναδιατύπωσε η Λιθουανή πρόεδρος, «δεν μπορεί να υπάρξει οποιοδήποτε παζάρι με την Ουκρανία, ούτε να αλλάξουν οι όροι για τη συμφωνία σύνδεσης», αν και άλλες διπλωματικές πηγές μιλούσαν για δυνατότητα συμβιβασμού και «απόσυρσης των πολιτικών προβλημάτων», όπως η υπόθεση της αποφυλάκισης της πρώην πρωθυπουργού Γιούλια Τιμοσένκο για λόγους υγείας.
Ο Β. Γιανουκόβιτς με τη σειρά του ξεκαθάρισε ότι δεν θα είναι δυνατή οποιαδήποτε πρόοδος εάν δεν αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η Ουκρανία, και μάλιστα στο πλαίσιο της «αποκατάστασης εποικοδομητικών σχέσεων στο τρίγωνο Ουκρανία – Ε.Ε. – Ρωσία». Τη γνωστή θέση του σημερινού Κιέβου περί τριμερών διαβουλεύσεων απέρριψε ξανά η Ε.Ε., τονίζοντας ότι οι συνομιλίες με την Ουκρανία είναι αυστηρώς διμερείς και ότι η Ενωση δεν θα επιτρέψει καμία παρέμβαση από τρίτους. «Δεν μπορούμε να χάσουμε αυτό το ραντεβού με την Ιστορία και πρέπει να ξεπεράσουμε την εκτός συνόρων πίεση», είπε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρόμπαϊ, με τους πάντες να καταλαβαίνουν ότι αναφέρεται στη Ρωσία. Ο Βαν Ρόμπαϊ αναφέρθηκε εμμέσως και στις επικριτικές δηλώσεις του αντιπροέδρου της ρωσικής κυβέρνησης Ντμίτρι Ραγκόζιν, εκτιμώντας ότι η εκκρεμότητα της αποσχισθείσης από τη Μολδαβία Δημοκρατίας της Παραδνειστερίας δεν μπορεί να εμποδίσει την οριστική υπογραφή της συμφωνίας σύνδεσης με το Κισινάου, πιθανότατα το φθινόπωρο του 2014, μετά την προχθεσινή μονογραφή της.
Ρίχνοντας και το δικό του βάρος υπέρ των γεωπολιτικών μετακινήσεων, που καταγράφονται πλέον και επισήμως, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Αντερς Φογκ Ράσμουσεν συνεχάρη το Αζερμπαϊτζάν, τη Γεωργία και τη Μολδαβία για την προσέγγισή τους με την Ε.Ε., διαδικασία που συμβάλει «στην ελευθερία, τη σταθερότητα και την άνθηση της Ευρώπης». Η ηγεσία της Ε.Ε. εξέφρασε την πρόθεσή της να αναβαθμίσει επίσης τις διαβουλεύσεις της με τις πιο «διστακτικές» πρώην σοβιετικές Δημοκρατίες, που παραδοσιακά στέκονται πιο κοντά στη Μόσχα, την Αρμενία και τη Λευκορωσία, θέτοντας ως αφετηρία τη συζήτηση διευκολύνσεων στο καθεστώς των θεωρήσεων εισόδου.
