Του Μιχάλη Ψύλου
Πολύ θερμός φίλος της Ελλάδας ήταν ο εκλιπών Νέλσον Μαντέλα, λέει στην «Εφ.Συν.» για τον μεγάλο Νοτιοαφρικανό ηγέτη ο πιο στενός του φίλος, ο 87χρονος Τζορτζ Μπίζος, ο Ελληνας δικηγόρος του στη διάρκεια των 27 χρόνων της φυλακής. Με τρεμάμενη από τη συγκίνηση φωνή ο Μπίζος ξετυλίγει τις αναμνήσεις του για τον Νέλσον Μαντέλα από το 1948, όταν τον πρωτοσυνάντησε στη Νότια Αφρική. Εκεί που ο Μπίζος κατέφυγε ως μετανάστης στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
«Τον πρωτοσυνάντησα να μιλάει σε συγκεντρώσεις κατά των φυλετικών διακρίσεων στο Πανεπιστήμιο. Ημασταν και οι δύο φοιτητές στη Νομική. Γίναμε φίλοι αμέσως και η φιλία μας έγινε ακόμη πιο στενή στους διαδρόμους των δικαστηρίων. Οταν βοηθούσαμε φτωχούς ανθρώπους, αλλά κυρίως έγχρωμους που είχαν πέσει θύματα του απαρτχάιντ».
Το 1963 ο Μπίζος υπερασπίστηκε τον Μαντέλα στα δικαστήρια. Ο Ελληνας δικηγόρος τον προτρέπει να μην προκαλέσει τους δικαστές. «Πρότεινα -λέει στον Νέλσον Μαντέλα- να πει ότι ήλπιζε να ζήσει και να υλοποιήσει τα ιδανικά του, αλλά, αν χρειαζόταν, ήταν έτοιμος να πεθάνει. Να τι είπε τότε ο θρυλικός ηγέτης στους δικαστές: “Εχω αφιερώσει όλη μου τη ζωή στον αγώνα του αφρικανικού λαού. Εχω πολεμήσει ενάντια στη λευκή αλλά και τη μαύρη κυριαρχία. Εχω λατρέψει το ιδανικό μιας δημοκρατικής και ελεύθερης κοινωνίας στην οποία όλοι οι άνθρωποι θα συνυπάρχουν αρμονικά και με ίσες ευκαιρίες. Είναι ένα ιδανικό για το οποίο ελπίζω να ζήσω και να το υλοποιήσω. Μα αν χρειαστεί, είναι ένα ιδανικό για το οποίο είμαι έτοιμος να δώσω τη ζωή μου”.
Οταν έγινε πρόεδρος της Νότιας Αφρικής μού έλεγε συχνά ότι η Ελλάδα είναι μητέρα της δημοκρατίας και θα ήθελε η Νότια Αφρική να γίνει μία από τις νέες θυγατέρες της». Ο Γιώργος Μπίζος μάς λέει ότι όταν ο Νέλσον Μαντέλα πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στην Αθήνα το 2002 και αντίκρισε για πρώτη φορά τον Παρθενώνα από το παράθυρο του ξενοδοχείου στο οποίο διέμενε, μου είπε: «Γιώργο, το έχω δει αυτό το θαύμα πριν». Και όμως, δεν είχε έλθει ποτέ στην Αθήνα πριν. Ο Παρθενώνας ήταν στο πνεύμα του ως το σύμβολο της Δημοκρατίας.
Αν και πέρασε σχεδόν το ένα τρίτο της ζωής του στη φυλακή, Ο Μαντέλα δεν λύγισε. «Αντί να τον αλλάξει η φυλακή, αυτός κατόρθωσε να αλλάξει τους φύλακες. Επεισε με τη στάση του την τότε κυβέρνηση να αλλάξει δρόμο. Τελικά και εμείς οι λευκοί τον εμπιστευτήκαμε, ότι δεν είχαμε λόγο να φοβόμαστε πως αν η εξουσία περάσει στα χέρια των εγχρώμων θα μας κυνηγούσαν και θα μας πετούσαν στη θάλασσα».
