Οσες ταινίες της κι αν καταφέρουμε να θυμηθούμε με κάποια προσπάθεια, η «Ρεβέκκα» (1940) του Χίτσκοκ μάς έρχεται αμέσως στο μυαλό. Αυτή ήταν που έκανε την Τζόαν Φοντέιν σταρ κι ας μην ήταν ακριβώς από το είδος των ξανθών, ψυχρών καλλονών, που ο σκηνοθέτης άρχισε από τότε να λανσάρει. Οσο χαριτωμένη (και ξανθιά) κι αν ήταν, ταίριαξε, όμως, γάντι στην τρομοκρατημένη, ανασφαλή, ασήμαντη συνοδό πλουσίων κυριών, που βρίσκεται ξαφνικά παντρεμένη με τον αριστοκράτη, δεσποτικό (και ίσως εγκληματία) Λόρενς Ολίβιε να προσπαθεί να τα βγάλει πέρα με τον πύργο του, το Μάντερλι, μια στίγκλα οικονόμο και, κυρίως, το φάντασμα της πεθαμένης πρώην συζύγου του, Ρεβέκκας.
Η Τζόαν Φοντέιν πέθανε την Κυριακή στα 96 της χρόνια στην Καλιφόρνια. Στον ύπνο της. Επαιξε σε πάνω από 30 ταινίες, κέρδισε ένα Οσκαρ (για τις «Υποψίες» του Χίτσκοκ, με παρτενέρ τον Κάρι Γκραντ) και άλλες δύο υποψηφιότητες («Ρεβέκκα», «Πεθαίνω από αγάπη»). Πρωταγωνίστησε στην «Τζέιν Εϊρ»με Ρότσεστερ τον Ορσον Ουέλς, στο «Βαλς του αυτοκράτορα» του Μπίλι Γουάιλντερ με τον Μπινγκ Κρόσμπι, στο «Πέραν πάσης υποψίας» του Φριτς Λανγκ και στο «Born to be bad» του Νίκολας Ρέι, όλες ταινίες της δεκαετίας τού ’40.
Την ανακάλυψε ο παραγωγός Ντέιβιντ Ο’ Σέλζνικ σε ένα γεύμα, μια εποχή που αυτή έπαιζε μόνο μικρούς ρόλους κι αυτός ετοίμαζε την πρώτη του ταινία μετά το «Οσα παίρνει ο άνεμος», που θα ήταν και το αμερικάνικο σκηνοθετικό ντεμπούτο του Χίτσκοκ. Φυσικά, τη «Ρεβέκκα». Δεν πέρασε καλά στα γυρίσματα. Ο Λόρενς Ολίβιε τής φερόταν άσχημα, γιατί ήθελε για τον ρόλο την ερωμένη του Βίβιαν Λι, και το υπόλοιπο βρετανικό καστ τη σνόμπαρε. Μόνο ο Χίτσκοκ πίστευε σε εκείνη.
Η Φοντέιν γεννήθηκε ως Τζόαν ντε Χάβιλαντ το 1917 στο Τόκιο, όπου ζούσαν οι Βρετανοί γονείς της. Οταν χώρισαν, η μητέρα της με τις δύο κόρες της, την Ολίβια (Ντε Χάβιλαντ) και την Τζόαν, που πήρε το μητρικό επώνυμο, μετακόμισαν στην Καλιφόρνια. Οι άσχημες και ανταγωνιστικές σχέσεις των δύο αδελφών ήταν από τα μόνιμα κουτσομπολιά του Χόλιγουντ. Η Ολίβια την ξεπέρασε, πάντως, σε διακρίσεις (κέρδισε δύο Οσκαρ και τρεις υποψηφιότητες). Στη βιογραφία της η Τζόαν Φοντέιν είπε κάποτε σε δημοσιογράφο ότι δεν μπορούσε να θυμηθεί «ούτε μια πράξη καλοσύνης από τη μεριά της Ολίβια στη διάρκεια της παιδικής τους ηλικίας».
Εγκατέλειψε, ισχυρίζεται, το Χόλιγουντ όταν της πρότειναν να παίξει τη μητέρα τού Ελβις Πρίσλεϊ. «Δεν είχα τίποτα εναντίον του, αλλά δεν ήταν και το καλύτερό μου», είχε δηλώσει. Εκανε τέσσερις γάμους. Απέκτησε δύο παιδιά, το ένα υιοθετημένο. «Μόνο ο Θεός ξέρει πόσο προσπάθησα», εξήγησε κάποτε. «Αλλά κάτι συμβαίνει όταν ένας άνδρας κατεβαίνει από το τρένο και του λένε: “Από ’δώ κύριε Φοντέιν”. Κανένας με αυτοσεβασμό δεν το δέχεται».
Επιμ. Β.Γεωργ.
