ΒΡΑΖΙΛΙΑ – Με επιστολή του ο Σνόουντεν δήλωσε πως θέλει να βοηθήσει τις έρευνες για τις παρακολουθήσεις από τις ΗΠΑ ακόμη και της προέδρου Ρούσεφ, με αντάλλαγμα πολιτικό άσυλο
Της Βίκυς Καπετανοπούλου
Την πρόθεσή του να συνδράμει στη διερεύνηση του σκανδάλου των παρακολουθήσεων της NSA στη Βραζιλία κοινοποίησε χθες ο Εντουαρντ Σνόουντεν, ζητώντας -εμμέσως πλην σαφώς- ως αντάλλαγμα πολιτικό άσυλο. «Εχω εκφράσει την προθυμία μου να βοηθήσω, όπου είναι αρμόζον και νόμιμο, αλλά δυστυχώς η αμερικανική κυβέρνηση έχει εργαστεί πολύ σκληρά ώστε να περιορίσει τη δυνατότητά μου να το πράξω, φτάνοντας στο σημείο να καθηλώσει το προεδρικό αεροσκάφος του Εβο Μοράλες [προέδρου της Βολιβίας] για να με εμποδίσει να ταξιδέψω στη Λατινική Αμερική! Εως ότου μια χώρα μού χορηγήσει μόνιμο πολιτικό άσυλο, η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα συνεχίσει να παρεμβαίνει στη δυνατότητά μου να μιλάω δημόσια» γράφει στην ανοιχτή επιστολή του προς τον βραζιλιάνικο λαό, που δημοσίευσε η εφημερίδα «Folha de S. Paulo».
Παρότι η πρόεδρος Ντίλμα Ρούσεφ, έχοντας πέσει και η ίδια θύμα υποκλοπής από την NSA, παραμένει από τους σφοδρότερους επικριτές των ανεξέλεγκτων προγραμμάτων της αμερικανικής κατασκοπίας, η πρώτη αντίδραση από την Μπραζίλια ήταν αρνητική. Εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε πως η κυβέρνηση δεν έχει λάβει επίσημη αίτηση από τον Σνόουντεν, χωρίς την οποία η χορήγηση ασύλου δεν μπορεί να εξεταστεί. Προτού οι αρχές της Ρωσίας τού δώσουν προσωρινό ετήσιο άσυλο το καλοκαίρι, ο 30χρονος φυγάς είχε απευθύνει αντίστοιχο αίτημα και προς τη Βραζιλία, το οποίο είχε μείνει αναπάντητο. Οι αποκαλύψεις ότι η NSA παρακολουθούσε κρυφά όχι μόνο τις επικοινωνίες εκατομμυρίων Βραζιλιάνων πολιτών, αλλά και την ηλεκτρονική αλληλογραφία και το κινητό τηλέφωνο της Ρούσεφ, καθώς και το υπολογιστικό δίκτυο της κρατικής πετρελαϊκής εταιρείας Petrobras, έχουν οδηγήσει στο ναδίρ τις διπλωματικές σχέσεις μεταξύ Μπραζίλια και Ουάσινγκτον, προκαλώντας παράλληλα την οργή της βραζιλιάνικης κοινής γνώμης και την έναρξη έρευνας για το σκάνδαλο στη Γερουσία.
Βραζιλιάνοι γερουσιαστές φέρονται να έχουν ζητήσει άδεια από τη Μόσχα προκειμένου να εξετάσουν τον Αμερικανό πληροφοριοδότη, αλλά ακόμη δεν έχουν λάβει απάντηση. Μέσω twitter, πάντως, ζητούν ανοιχτά από την κυβέρνησή τους να χορηγήσει άσυλο στον Σνόουντεν, ενώ η άσκηση πίεσης στη Ρούσεφ εντείνεται και μέσω της συλλογής χιλιάδων υπογραφών στο Διαδίκτυο. Το «βαθύ λαρύγγι» της NSA θα έχει, όμως, την ευκαιρία να… φωτίσει τους βουλευτές του Ευρωκοινοβουλίου, πιθανότατα στις αρχές του Γενάρη. Παρά την έντονη αντίθεση μελών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, που υποστηρίζουν ότι η κατάθεση Σνόουντεν θα έθετε σε κίνδυνο την εμπορική συμφωνία Ε.Ε. και ΗΠΑ, οι ευρωβουλευτές υπερψήφισαν τελικά να προσκαλέσουν επισήμως τον φυγά να καταθέσει ενώπιόν τους μέσω τηλεδιάσκεψης. Οι απαντήσεις του στα ερωτήματά τους θα είναι πιθανότατα μαγνητοσκοπημένες, γιατί μια ζωντανή σύνδεση θα ξεσκέπαζε τον μυστικό τόπο διαμονής του στη Ρωσία.
Η πρώτη νομική δικαίωση για τον Αμερικανό πληροφοριοδότη ήρθε στην ίδια του την πατρίδα. Μετά από προσφυγή υπερσυντηρητικού δικηγόρου που πρόσκειται στο Tea Party και του πατέρα ενός τεχνικού αποκρυπτογράφησης της NSA που σκοτώθηκε στο Αφγανιστάν, ομοσπονδιακός δικαστής έκρινε ότι η μαζική συλλογή των αποκαλούμενων «μεταδεδομένων» (metadata) από τις μυστικές υπηρεσίες παραβιάζει την τέταρτη τροπολογία του αμερικανικού Συντάγματος, που προστατεύει τους πολίτες από αδικαιολόγητες έρευνες και κατασχέσεις.
«Δεν μπορώ να φανταστώ μια πιο “αδιάκριτη” και “αυθαίρετη εισβολή” από αυτή τη συστηματική, υψηλής τεχνολογίας συγκέντρωση και παρακράτηση προσωπικών δεδομένων σχεδόν από κάθε έναν πολίτη» αναφέρει στο σκεπτικό του ο δικαστής Ρίτσαρντ Λεόν, χαρακτηρίζοντας αυτές τις πρακτικές «σχεδόν οργουελικές».
Αχρηστες παραβιάσεις
Επισημαίνει, μάλιστα, πως η κυβέρνηση δεν έχει να επιδείξει ούτε μία περίσταση στην οποία ο όγκος αυτών των δεδομένων απέτρεψε κάποια επικείμενη επίθεση. Η απόφασή του, ωστόσο, δεν θα τεθεί σε ισχύ, μέχρι να εκδικαστεί η έφεση που αναμένεται να καταθέσει η αμερικανική κυβέρνηση. Το υπουργείο Δικαιοσύνης επιμένει πως τα προγράμματα αυτά είναι συνταγματικά, ενώ ο Λευκός Οίκος απέρριψε το ενδεχόμενο να χορηγηθεί αμνηστία στον Σνόουντεν με αντάλλαγμα να επιστρέψει στις Αρχές όλο το απόρρητο υλικό του.
