ΣΥΡΙΑ – Η αυτοκτονία Βρετανού γιατρού, που σάπιζε στις φυλακές του Ασαντ, λίγο πριν από την αποφυλάκισή του προέκυψε σαν ξαφνική απειλή στην ειρηνευτική διαδικασία
Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Πατέρας δύο παιδιών, χειρουργός ορθοπεδικός στο επάγγελμα από το νότιο Λονδίνο, ο 32χρονος Αμπάς Χαν αναχώρησε πέρυσι τον Νοέμβριο για το μαρτυρικό Χαλέπι. Στόχος του, λένε οι συγγενείς του, ήταν να προσφέρει εθελοντικά τις υπηρεσίες του στους αμάχους της Συρίας. Ομως, μόλις 48 ώρες αφότου πάτησε το πόδι του εκεί, ως μέλος ανθρωπιστικής αποστολής, συνελήφθη από τις συριακές αρχές επειδή δεν είχε βίζα.
Στον έναν χρόνο που μεσολάβησε, ο 32χρονος «σάπιζε» στις φυλακές του καθεστώτος Ασαντ. Επειτα από πολύμηνες προσπάθειες των δικών του, οι συριακές αρχές έδωσαν στις αρχές της εβδομάδας σήμα ότι επίκειτο, το αργότερο μέσα στο Σαββατοκύριακο, η αποφυλάκισή του. Ομως προχθές οι οικείοι του ειδοποιήθηκαν ότι θα πρέπει να παραλάβουν τη σορό του! Κατά την επίσημη εκδοχή της Δαμασκού, ο Βρετανός γιατρός αυτοκτόνησε μέσα στο κελί του. «Ο αδελφός μου ήταν χαρούμενος και ανυπομονούσε για την απελευθέρωσή του», αντιτείνει ο Αφρόζ Χαν. «Είμαστε συντετριμμένοι, αναστατωμένοι», τόνισε, «και οργισμένοι με το Φόρεϊν Οφις που έσερνε τα πόδια του για 13 μήνες»!
Σε μία λιτή ανακοίνωση, το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε ότι επανειλημμένως είχε ζητήσει να επιτραπεί η πρόσβαση των προξενικών αρχών στον κρατούμενο και να δοθούν διευκρινίσεις για την κράτησή του, χωρίς ποτέ να λάβει απαντήσεις. Ο ανεξάρτητος βουλευτής Τζορτζ Γκάλογουεϊ, που είχε μεσολαβήσει ως σύνδεσμος μεταξύ Δαμασκού και Λονδίνου, μεταβαίνει τώρα στη συριακή πρωτεύουσα για να παραλάβει τη σορό του Βρετανού πολίτη. Μιλώντας στο BBC, χαρακτήρισε τον θάνατο του Χαν «αποτρόπαιη δολοφονία»…
«Πρόκειται για ένα σκάνδαλο που θα αγγίξει και τη συριακή και τη βρετανική κυβέρνηση», γράφει ο ανταποκριτής Ρόμπερτ Φισκ στον Independent, πόσο μάλλον όταν τις διαδικασίες για την αποφυλάκιση και παράδοση του Βρετανού γιατρού στον Γκάλογουεϊ επέβλεπε προσωπικά ο Σύρος πρόεδρος Ασαντ! «Ο θάνατος του Χαν», επισημαίνει ο Φισκ, «ενισχύει το καταστροφικό ενδεχόμενο Σύροι αξιωματούχοι να προσπαθούν να πλήξουν την εξουσία και το κύρος του ίδιου του προέδρου (…) και να καταστρέψουν τις πιθανότητες ο Ασαντ να συνδιαλλαγτεί με τις δυτικές δυνάμεις».
Πράγματι, η συγκυρία δεν θα μπορούσε να είναι πιο κρίσιμη. Σε πέντε εβδομάδες αρχίζει η Διεθνής Διάσκεψη Γενεύη ΙΙ για την ειρηνική επίλυση του Συριακού. Ομως, η σύνθεση των συμμετεχουσών αντιπροσωπειών είναι στον «αέρα». Στελέχη της Συριακής Εθνικής Συμμαχίας -της «ομπρέλας» της φιλοδυτικής συριακής αντιπολίτευσης- καταγγέλλουν τώρα ανοιχτά στο Reuters ότι «οι Δυτικοί φίλοι μας μας ξεκαθάρισαν ότι ο Ασαντ δεν μπορεί να φύγει τώρα», ότι «η πολιτική λύση πρέπει να είναι σταδιακή και να περιλαμβάνει μία συλλογική ηγεσία», με ισχυρή παρουσία των αλαουιτών στην εξουσία, κυρίως στην ηγεσία του στρατεύματος, ως εγγύηση έναντι του κινδύνου αντιποίνων. Σε διαφορετική περίπτωση, ανέφεραν, η εκτίμηση είναι ότι «θα επικρατήσει χάος, με τους ισλαμιστές να παίρνουν το πάνω χέρι»…
Η Ουάσινγκτον παραδέχεται μάλιστα ανοιχτά ότι προσπαθεί τώρα να «τραβήξει» στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το Ισλαμικό Μέτωπο: έναν συνασπισμό ισλαμικών οργανώσεων που αν και νεοσύστατος αποτελεί ήδη στα μέτωπα των μαχών το αντίπαλο δέος έναντι και των Σύρων ανταρτών, αλλά και των «πυρήνων» της αλ Κάιντα στη Συρία.
«Εμείς είμαστε έτοιμοι για διάλογο», δήλωσε ο Αμερικανός απεσταλμένος στη Συρία, Ρόμπερτ Φορντ, μιλώντας στο Al Jazeera. Ομως «το Ισλαμικό Μέτωπο αρνήθηκε τον διάλογο, χωρίς να μας δώσει εξηγήσεις».
Λίγες ώρες αργότερα, στο ίδιο δίκτυο, έκανε την πρώτη τηλεοπτική του εμφάνιση ο ηγέτης της εξτρεμιστικής ισλαμικής οργάνωσης αλ Νούσρα – το franchise λίγο πολύ της αλ Κάιντα στη Συρία.
«Δεν θέλουμε να κυβερνήσουμε μόνοι μας τη χώρα όταν φτάσουμε στο στάδιο της απελευθέρωσης», τόνισε ο Αμπού Μοχάμεντ αλ Γκολάνι. «Αυτό όμως που θέλουμε είναι η όποια μελλοντική διακυβέρνηση να έχει ως βάση της τον ισλαμικό νόμο».
