Η Αμερική φημίζεται για τα μεγάλα μουσεία της. Και είναι περήφανη γι’ αυτά. Μάρτυρες της οικονομικής της άνθησης και επικράτησης στον πλανήτη, γεννήθηκαν όλα την περίοδο 1880-1960, τότε που οι καπιταλιστές συναγωνίζονταν ποιος θα αγοράσει τα περισσότερα και καλύτερα αριστουργήματα της τέχνης (της ευρωπαϊκής, βεβαίως) και να τα δωρίσει. Και να που φέτος, χρονιά τόσων μεγάλων εκθέσεων από τη Βενετία μέχρι τη Νέα Υόρκη, αλλά και δημοπρασιών που κατέρριπταν το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, ένα αμερικανικό μουσείο αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο να διαλύσει τη συλλογή του. Να πουλήσει τα σημαντικότερα κομμμάτια της, για να συνεισφέρει στη χρεοκοπημένη πόλη που το ίδρυσε και το κατέχει.
Πρόκειται φυσικά για το Detroit Institute of Arts. «Στηρίχτε το DIA» εκλιπαρεί μέσα από το σάιτ του. Και δεν είναι το απλό, συνηθισμένο κάλεσμα προς φίλους και χορηγούς, που όλα τα μουσεία κάνουν (ακόμα και τα πιο εύρωστα). Εδώ το πρόβλημα είναι η ίδια η επιβίωσή του. Από τότε που το Ντιτρόιτ δήλωσε επίσημα τη χρεοκοπία του, με χρέη πάνω από 15 δισεκατομμύρια δολάρια, ο διορισμένος από την κυβέρνηση ειδικός μάνατζερ διαχείρισης οικονομικών κρίσεων, Κέβιν Ορ, έστρεψε τη ματιά του στους θησαυρούς του μουσείου. Εστω και λίγοι να πουληθούν, θα πληρωθούν τουλάχιστον οι αστυνομικοί, που περιπολούν στη διαλυμένη πρώην βιομηχανική πόλη, αλλά και τα ασφαλιστικά ταμεία των υπαλλήλων του δήμου. Ο κόσμος της αμερικανικής τέχνης έφριξε, τρόμαξε και διαμαρτυρήθηκε. Ανέλαβαν όμως αμέσως δουλειά εκτιμητές από τους Κρίστις και κατέληξαν ότι η τιμή στην οποία μπορούν να φτάσουν τα έργα που ανήκουν στην Πολιτεία είναι μεταξύ 452 και 866 εκατ. δολαρίων.
Το Ινστιτούτο Τεχνών του Ντιτρόιτ χτίστηκε το 1927. Το πρώτο του όμως έργο τέχνης αγοράστηκε το 1883, για να φτάσει σήμερα να είναι το δεύτερο μεγαλύτερο δημοτικό μουσείο των ΗΠΑ με 65.000 έργα τέχνης από την αιγυπτιακή αρχαιότητα έως τη σύγχρονη τέχνη. Πολλά ξεχωρίζουν, κυρίως όμως ένα έργο που κάνει αθάνατους τους εργάτες στην αυτοκινητοβιομηχανία του Ντιτρόιτ, αυτούς που έφεραν στην πόλη τον πλούτο της: μια τοιχογραφία του Μεξικανού μαρξιστή και συζύγου τής Φρίντα Κάλο, Ντιέγκο Ριβέρα, που παραδόξως είχε μεγάλη ζήτηση στις ΗΠΑ τη δεκαετία του ’30.
Αλλα διάσημα και πανάκριβα έργα του DIA είναι το «Πορτρέτο του ταχυδρόμου Ρουλέν» του Βαν Γκογκ (1888), «Τα τρία κρανία» του Σεζάν (1900), το «Nocturne in Blue and Gold -The Galling Rocket» του Γουίστλερ καθώς κι ένας από τους σημαντικότερους πίνακες της αμερικανικής ζωγραφικής, το «Cotopaxi» (1862) του Φρέντερικ Τσερτς. Υπάρχουν ακόμα αντιπροσωπευτικά έργα των Ματίς, Ρενουάρ, Ροντέν, Γκογκέν, Ντεγκά, Πικάσο, Μπρανκούζι κ.ά. Ας ελπίσουμε ότι το Ντιτρόιτ δεν θα τα θυσιάσει τελικά.
Επιμ.: Β.Γεωργ.