Του Τάσου Παππά
Ακουγα προ ημερών στο ραδιόφωνο του «Αθήνα 9,84» τον γνωστό συγγραφέα Πέτρο Μάρκαρη να σχολιάζει το περιστατικό Λιάπη, σημειώνοντας (αποδίδω από μνήμης): «Τι θα πεις τώρα στον νεαρό των Εξαρχείων για την πολιτική τάξη της χώρας; Πώς θα τον πείσεις να είναι συνετός, υπομονετικός, να μην οργίζεται, να μην καταφεύγει σε βίαιες ενέργειες, ότι υπάρχει κράτος δικαίου και ότι λειτουργεί;». Εχει δίκιο. Αισθάνεσαι αμήχανος απέναντι στην πραγματικότητα που σου θέτει αμείλικτα ερωτήματα. Πώς να υπερασπιστείς ένα σύστημα, σε όλες τις εκδοχές του (πολιτική, οικονομική, θεσμική), που παράγει συνεχώς καρκινώματα και ανισότητες;
Και δεν είναι μόνο η περίπτωση Λιάπη, που έχει και μια κωμική διάσταση. Ο Ακης Τσοχατζόπουλος και ο Βασίλης Παπαγεωργόπουλος, πρωτοκλασάτοι παράγοντες του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας, είναι στη φυλακή για οικονομικά εγκλήματα. Ο Τάσος Μαντέλης κατηγορείται για μίζες. Ο Γιάννος Παπαντωνίου θα βρεθεί σύντομα στο εδώλιο γιατί δεν πρόσεξε (;) ότι στον τραπεζικό λογαριασμό της συζύγου του υπήρχε το ποσό των 2 εκατομμυρίων δολαρίων. Ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου οδεύει προς το Ειδικό Δικαστήριο. Η λίστα Λαγκάρντ και η λίστα Λιχτενστάιν παραμένουν στα συρτάρια του ΣΔΟΕ. Το πόρισμα για τα οικονομικά του ΠΑΣΟΚ έχει καταχωνιαστεί. Τα υποβρύχια σκουριάζουν και μάλλον δεν θα μάθουμε ποιος ευθύνεται. Οι επιτήδειοι κρύβουν τα λεφτά τους σε εξωχώριες εταιρείες. Από τις δηλώσεις του «Πόθεν Εσχες» των βουλευτών προκύπτει ότι πολλοί από τους πατέρες του έθνους έχουν διαπρέψει στο σπορ του real estate και είναι δραστήριοι επενδυτές σε χαρτοφυλάκια κακόφημων πολυεθνικών εταιρειών. Δικαστήριο υαθώωσε και τους 42 κατηγορουμένους για το σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου. Τα κυβερνητικά κόμματα, που υποτίθεται ότι σώζουν την Ελλάδα από τη χρεοκοπία και ορκίζονται ότι έχουν εγκαταλείψει τις φαύλες πρακτικές του παρελθόντος, συνεχίζουν να συμπεριφέρονται με τον ίδιο τρόπο.
Πώς να υπερασπιστείς ένα σύστημα που έχει δημιουργήσει μια χαμένη γενιά, σπρώχνοντάς την στο περιθώριο; Πώς να υπερασπιστείς ένα σύστημα που ανέχεται να υπάρχουν εργαζόμενοι απλήρωτοι επί μήνες, που επιτρέπει σε εργοδότες-μπαταχτσήδες να κυκλοφορούν ελεύθεροι, που συστήνει μετριοπάθεια, απαιτεί σεβασμό της νομιμότητας και την ίδια στιγμή καταργεί δικαιώματα και κατακτήσεις ετών, γιατί έτσι πιστεύει ότι θα ξεμπερδέψει με τους δυνάμει εχθρούς του;
Η πολιτική ένταση, που τόσο πολύ φοβάται ο επικεφαλής της Τραπέζης της Ελλάδος και την ξορκίζει γιατί πιστεύει πως θα βλάψει την οικονομία, είναι προϊόν της κοινωνικής πόλωσης που έχουν προκαλέσει οι μεροληπτικά ταξικές πολιτικές του επιθετικού νεοφιλελευθερισμού. Η εικόνα είναι αποκαλυπτική.
Βάλτε στη μια πλευρά τον μακροχρόνια άνεργο και στην άλλη τον βουλευτή, κάτοχο 50 ακινήτων σε ακριβές περιοχές της χώρας. Βάλτε στη μια πλευρά τον μερικώς απασχολούμενο για 300 ευρώ τον μήνα και στην άλλη τον πολιτευτή που απέτυχε να εκλεγεί βουλευτής, αλλά η κυβέρνηση τον διορίζει επικεφαλής οργανισμού και τον θεωρεί ικανό να διαχειρίζεται εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Βάλτε στη μια πλευρά τον απλήρωτο εργαζόμενο των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά και στην άλλη τον τεχνοκράτη που βλέπει αριθμούς και κόβει κεφάλια για να πιάσει τους στόχους των μνημονίων. Βάλτε στη μια πλευρά την καθημερινή αγωνία του μικρού και μεσαίου επιχειρηματία και στην άλλη τους ευνοημένους από τις χαριστικές ρυθμίσεις της κυβέρνησης εφοπλιστές, καναλάρχες και λοιπούς συγγενείς. Βάλτε στη μια πλευρά τον πολίτη που απειλείται το σπίτι του και στην άλλη τους εισοδηματίες με τις παχυλές καταθέσεις στο εξωτερικό. Βάλτε στη μια πλευρά τον πτυχιούχο που αναζητεί την τύχη του στο εξωτερικό και στην άλλη τους κομματικούς γραφειοκράτες και τους γόνους των πολιτικών τζακιών.
Οσοι υποστήριζαν, με την έναρξη της κρίσης, πως οι πολιτικές που αναγκάζουν τους ανθρώπους να περιέλθουν σε κατάσταση απελπισίας θα είναι υπεύθυνες για τη γέννηση φαινομένων τυφλής αντίδρασης, αντιμετωπίζονταν ως γραφικοί. Το επιχείρημα της απόγνωσης πάντοτε λειτουργούσε ως αρχή νομιμοποίησης κάθε ενέργειας που ξέφευγε από τα όρια. Από την Ιστορία γνωρίζουμε ότι η εξτρεμιστική Δεξιά έχει αποδειχτεί επιδέξιος χειραγωγός της απελπισίας. Το γεγονός ότι ο νεοναζισμός στην Ελλάδα έχει γίνει το αποκούμπι φτωχών στρωμάτων και αντέχει, παρά τις αποκαλύψεις για την εγκληματική δράση του, πρέπει πρωτίστως να προβληματίσει την Αριστερά. Η οργή μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους φασίστες για να σκοτώσει τη δημοκρατία. Μπορεί να εκφυλιστεί σε ατελέσφορη δυσφορία. Μπορεί να μετατραπεί σε πεσιμιστικό λήθαργο από τις εκμαυλιστικές πρακτικές των καθεστωτικών ελίτ. Μπορεί όμως να γίνει δύναμη πολιτικής ανατροπής. Κι αυτό αφορά την Αριστερά. Ωστόσο, για να πετύχει τον στόχο της, δεν αρκεί το δίκιο του λόγου της. Πρέπει να παραδειγματίζει και με το ήθος της πράξης της.
