ΙΡΑΚ – Οι στρατηγοί έχουν δώσει περιθώριο στους 350.000 κατοίκους της πόλης να την εγκαταλείψουν, πριν αρχίσουν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά των σουνιτών εξτρεμιστών και της Αλ Κάιντα
Του Νικόλα Ζηργάνου
Δύο χρόνια μετά την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Ιράκ και τέσσερις μήνες πριν από τις εκλογές, οι μαύρες σημαίες της Αλ Κάιντα κυματίζουν στα κυβερνητικά κτίρια της Φαλούτζα και του Ραμάντι, τις δύο σημαντικότερες πόλεις της επαρχίας Ανμπαρ, που βρίσκονται μόλις 70 χιλιόμετρα απόσταση από την πρωτεύουσα Βαγδάτη.
Οι μαχητές του «Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και του Λεβάντε» έχουν καταλάβει από το περασμένο Σάββατο το μεγαλύτερο τμήμα του Ραμάντι, πρωτεύουσας της επαρχίας Ανμπαρ που κατοικείται κυρίως από σουνίτες, καθώς και ολόκληρη την πόλη της Φαλούτζα, που βρίσκεται σε κλοιό από τα κυβερνητικά στρατεύματα. Ο πρωθυπουργός, Νούρι αλ Μαλίκι, κάλεσε χθες τους κατοίκους της Φαλούτζα και τις φυλές των σουνιτών που κατοικούν στην περιοχή «να εκδιώξουν τους ισλαμιστές αντάρτες που συνδέονται με την Αλ Κάιντα, ώστε να αποφευχθεί ο βομβαρδισμός και η μάχη για την ανακατάληψη της πόλης και να αποφευχθεί το βαρύ τίμημα που θα πληρώσουν οι άμαχοι». Τα τοπικά ΜΜΕ μεταδίδουν ότι ο σιίτης πρωθυπουργός έχει διατάξει τους στρατηγούς του να δώσουν περιθώριο στους 350.000 κατοίκους της πόλης να την εγκαταλείψουν, πριν αρχίσουν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά των σουνιτών εξτρεμιστών.
Λόγω εκλογών…
Η ανακατάληψη της Φαλούτζα και του Ραμάντι είναι μια πρόκληση για τον Μαλίκι που θέλει να επαναβεβαιώσει την εξουσία του στη Βαγδάτη στις επικείμενες εκλογές της άνοιξης και μια δοκιμασία για την ενότητα του Ιράκ, που διολισθαίνει σε τριχοτόμηση, με τους Κούρδους στον βορρά να έχουν ήδη ντε φάκτο κράτος, τους σιίτες, που αποτελούν και το 65% του πληθυσμού της χώρας, να ελέγχουν την κεντρική εξουσία και τους σουνίτες της επαρχίας Ανμπαρ -που νιώθουν εξοβελισμένοι από τη σιιτική εξουσία- να φλερτάρουν με την Αλ Κάιντα.
Η επαρχία Ανμπαρ, της οποίας το μεγαλύτερο μέρος είναι έρημος, συνορεύει με τη Συρία και οι σουνίτες εξτρεμιστές αντάρτες μάχονται σε διπλό μέτωπο, ένθεν κακείθεν των διάτρητων συνόρων, κατά των σιιτών στο Ιράκ και του καθεστώτος Ασαντ στη Συρία, κάτω από την ενιαία διοίκηση του «Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και του Λεβάντε».
Τους τελευταίους μήνες, οι σουνίτες του Ανμπαρ διαμαρτύρονται με διαδηλώσεις συγκεντρώσεις και καταλήψεις κυβερνητικών κτιρίων, καθώς θεωρούν ότι αντιμετωπίζονται από τη σιιτική πλειοψηφία ως πολίτες τρίτης κατηγορίας. Αποκλεισμένοι από την εξουσία, κατηγορούμενοι άλλοτε ως νοσταλγοί του (σουνίτη) Σαντάμ Χουσέιν και άλλοτε συλλήβδην ως ισλαμιστές «τρομοκράτες», αντιμετωπίστηκαν με αυταρχισμό και επιθετικότητα από τον κυβερνητικό στρατό και την αστυνομία, με αποτέλεσμα να ριζοσπαστικοποιηθούν και να πέσουν τελικά στην αγκαλιά της Αλ Κάιντα. Ηταν μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία, που τώρα μετατρέπεται σε εφιάλτη και επηρεάζει όχι μόνο το Ιράκ, αλλά και τη γειτονική Συρία. Η κατάληψη του Ραμάντι και της Φαλούτζα από τους ισλαμιστές αντάρτες, η πρώτη κατάληψη αστικών κέντρων μετά το 2004, ήταν μάλλον φυσική εξέλιξη όσων προηγήθηκαν στην περιοχή.
Σύμβουλος του πρωθυπουργού Μαλίκι δήλωσε στο BBC ότι ισλαμιστές μαχητές πέρασαν βαριά όπλα από τη Συρία στο Ιράκ, όπλα που είχε προμηθεύσει η (σουνιτική) Σαουδική Αραβία στους εξτρεμιστές μαχητές της Συρίας και κατέλαβαν έπειτα από σύντομη μάχη τις δύο πόλεις.
Η Φαλούζα είναι μια εμβληματική, συμβολική πόλη για τους σουνίτες, έχει 200 τζαμιά και έγινε γνωστή κατά τη διάρκεια της αμερικανικής κατοχής ως προπύργιο της σουνιτικής αντίστασης. Εκεί είχε την έδρα του ο ηγέτης της Αλ Κάιντα του Ιράκ, διαβόητος τρομοκράτης Ζαρκάουι, εκεί διεξήχθησαν και οι πλέον αιματηρές μάχες μεταξύ Αμερικανών και σουνιτών ανταρτών. Το 2004, η Φαλούτζα έγινε γνωστή στο παγκόσμιο χωριό, όταν αντάρτες συνέλαβαν τέσσερις μισθοφόρους της ιδιωτικής εταιρείας ασφαλείας Blackwater και τους κρέμασαν στην είσοδο της πόλης, στη γέφυρα πάνω από τον ποταμό Ευφράτη.
Βαρύ τίμημα
Ακολούθησε επιχείρηση κατάληψης της πόλης από τους Αμερικανούς, που κόστισε τη ζωή σε 95 Αμερικανούς στρατιώτες και 1.530 Ιρακινούς. Αλλοι 560 Αμερικανοί και χιλιάδες Ιρακινοί τραυματίστηκαν. Το ένα τρίτο των κατοικιών ισοπεδώθηκε, άλλο ένα τρίτο υπέστη σοβαρές ζημιές και όλοι οι κάτοικοι (350.000) αναγκάστηκαν να φύγουν από την πόλη και να επιστρέψουν μόνο μετά την ανακατάληψη της Φαλούτζα. Οι κάτοικοι, προκειμένου να επιστρέψουν, υποχρεώθηκαν να δώσουν τα βιομετρικά τους χαρακτηριστικά και να φέρουν για πολλούς μήνες ειδική ταυτότητα κρεμασμένη στο στήθος για να κυκλοφορούν μέσα στην πόλη.
Η Φαλούτζα είχε πληρώσει βαρύ τίμημα και νωρίτερα, στην πρώτη της κατάληψη από τα συμμαχικά στρατεύματα, όταν βρετανικοί και αμερικανικοί πύραυλοι έπεσαν «κατά λάθος», όπως ανακοίνωσαν Λονδίνο και Ουάσιγκτον, στο παζάρι της Φαλούτζα, με δεκάδες αθώα θύματα. Την κατακραυγή των κατοίκων είχε ξεσηκώσει και άλλος αμερικανικός βομβαρδισμός, που στόχευε το κρησφύγετο του Ζαρκάουι, μόνο που τελικά αποδείχθηκε ότι οι 17 νεκροί ήταν όλοι άμαχοι και άσχετοι με τον ισλαμιστή τρομοκράτη.
Τώρα, τα ιρακινά στρατεύματα ετοιμάζονται να εξαπολύσουν επίθεση ανακατάληψης της Φαλούτζα και του Ραμάντι, με την εθνοτική βία να κορυφώνεται και την αστάθεια να απειλεί και πάλι το Ιράκ.
