Του Νικόλα Ζηργάνου
Αρχισε χθες η κρίσιμη επιχείρηση απομάκρυνσης των χημικών όπλων της Συρίας, με τις πρώτες ποσότητες να έχουν ήδη μεταφορτωθεί σε δανέζικο εμπορικό πλοίο στο λιμάνι της Λατάκιας. Σύμφωνα με ανακοίνωση του διεθνούς «Οργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών Οπλων» (ΟΑΧΟ), ο συριακός στρατός μετέφερε οδικώς τα πρώτα χημικά στο μεσογειακό λιμάνι από δύο τοποθεσίες (σε σύνολο 21), αλλά δεν δημοσιοποιήθηκε ακόμη ούτε η ακριβής ποσότητα (από το σύνολο των περίπου 1.300 τόνων απαγορευμένων χημικών παραγόντων που διαθέτει η Δαμασκός) ούτε και η φύση των συγκεκριμένων χημικών, αν δηλαδή περιλαμβάνονται σε αυτά τα πλέον τοξικά, όπως το νευροπαραλυτικό αέριο σαρίν. Πάντως, σύμφωνα με τον ΟΑΧΟ, προτεραιότητα στη μεταφορά έχουν τα πλέον επικίνδυνα χημικά όπλα.
Το δανέζικο πλοίο απέπλευσε και θα παραμείνει στη θαλάσσια περιοχή της Λατάκιας εκτός συριακών χωρικών υδάτων για να επιστρέψει στο λιμάνι όταν θα φτάσουν νέα φορτία.
Συριακά πολεμικά σκάφη συνόδευσαν το δανέζικο πλοίο μέχρι να βγει από τα χωρικά ύδατα της Συρίας, ενώ στολίσκος πολεμικών πλοίων, από τη Ρωσία, την Κίνα, τη Δανία και τη Νορβηγία, του παρέχουν ομπρέλα προστασίας στα διεθνή ύδατα. Την όλη επιχείρηση εποπτεύουν από δορυφόρους οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες.
Στα πολεμικά μέτωπα συνεχίστηκαν και χθες οι μάχες που ξεκίνησαν την Παρασκευή μεταξύ αντίπαλων ισλαμικών οργανώσεων στην Ανατολική και Βόρεια Συρία, με το Συριακό Παρατηρητήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα να έχει καταγράψει τουλάχιστον 274 θύματα. Σύροι ισλαμιστές της εξτρεμιστικής οργάνωσης Αλ Νούσρα συγκρούονται με μαχητές της τρομοκρατικής οργάνωσης «Ισλαμικό κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε» (ISIL) που συνδέεται με την Αλ Κάιντα και επανδρώνεται κυρίως από ξένους εθελοντές. Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο, οι αντάρτες της Αλ Νούσρα συνέλαβαν τη Δευτέρα στην πόλη Ράκα πολλούς μαχητές του ISIL, διαχώρισαν τους Σύρους και εκτέλεσαν 71 ξένους τζιχαντιστές. Αλλοι 34 ξένοι εκτελέστηκαν χθες, σε άλλες περιοχές.
Ο ηγέτης της Αλ Νούσρα, Αμπου Μοχάμεντ αλ Γκολανί, ζήτησε με μαγνητοφωνημένο μήνυμα να γίνει εκεχειρία και να επικρατήσει ενότητα στις τάξεις των ισλαμιστών και να συγκροτηθεί επιτροπή συμφιλίωσης, όμως ο ενδο-ισλαμικός εμφύλιος συνεχίζεται.
Μέσα σε αυτό το χαοτικό κλίμα που ενδυναμώνει το καθεστώς Ασαντ, προχωρούν -μετ’ εμποδίων- οι προετοιμασίες για την ειρηνευτική διάσκεψη για τη Συρία (γνωστή ως «Γενεύη 2»), η οποία έχει προγραμματιστεί να διεξαχθεί στο Μοντρέ της Ελβετίας στις 22 Ιανουαρίου. Ο γ.γ. του ΟΗΕ έχει ήδη αποστείλει προσκλήσεις να παραστούν αντιπρόσωποι 26 κρατών, στα οποία προς το παρόν δεν συμπεριλαμβάνεται το Ιράν.
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρι, είχε προτείνει προχθές να βοηθήσουν οι Ιρανοί τη διαδικασία από τα παρασκήνια, αλλά χθες ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών, Τζαβάντ Ζαρίφ, δήλωσε ότι δεν αποδέχεται συμμετοχή στη «Γενεύη 2» υπό προϋποθέσεις. Προβληματική είναι και η συμμετοχή της συριακής αντιπολίτευσης, η οποία έχει θέσει ως προαπαιτούμενο όρο να υπάρχει δέσμευση ότι θα απομακρυνθεί ο πρόεδρος Ασαντ από την εξουσία.
Από την πλευρά της, η Δαμασκός ανακοίνωσε χθες ότι όχι μόνο δεν θα αποχωρήσει ο Ασαντ πριν από τη λήξη της θητείας του, αλλά είναι πιθανόν να συμμετέχει και στις προεδρικές εκλογές που έχουν προγραμματιστεί για τον Ιούνιο. Οσο για το αποτέλεσμα των συνομιλιών της Γενεύης, ο υπουργός πληροφόρησης της Συρίας, Ομράν αλ Ζόχμπι, δήλωσε πως αν επιτευχθεί συμφωνία, θα τεθεί στον λαό για έγκριση με δημοψήφισμα.
