→Υπέρ του νέου Συντάγματος το 75% των Αιγυπτίων, σύμφωνα με δημοσκόπηση. Αντίθετα, το 25% εκφράζεται υπέρ της επαναφοράς του ισλαμικού νόμου (σαρία)
Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Είναι οι πρώτες κάλπες που στήνονται στην Αίγυπτο μετά την ανατροπή του ισλαμιστή προέδρου Μόρσι. Κι αν και επισήμως αφορούν το κρίσιμο δημοψήφισμα -που άρχισε χθες και ολοκληρώνεται σήμερα- με το ερώτημα της έγκρισης ή μη του νέου Συντάγματος, αποτελούν ουσιαστικά μία άτυπη… προέγκριση της προεδρικής υποψηφιότητας του ισχυρού άνδρα του Καΐρου: του αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων, αντιπροέδρου της μεταβατικής κυβέρνησης και υπουργού Αμύνης, στρατηγού Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι…
Η χθεσινή, πρώτη ημέρα της ψηφοφορίας, πάντως, δεν άρχισε με τους καλύτερους «οιωνούς». Οι επιστολικές ψήφοι που κατέφτασαν από το εξωτερικό είναι ανησυχητικά λίγες. Δύο ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες, αυτοσχέδια βόμβα εξερράγη το πρωί σε δικαστήριο, στη συνοικία Ιμπάμπα του νοτιοδυτικού Καΐρου, προκαλώντας μόνον υλικές ζημιές. Και μέχρι το βράδυ, αναφέρονταν τουλάχιστον 10 νεκροί σε συγκρούσεις μεταξύ των δυνάμεων ασφαλείας και υποστηρικτών τής -ανακηρυγμένης πια ως τρομοκρατικής- Μουσουλμανικής Αδελφότητας, που ξέσπασαν σε τουλάχιστον τέσσερις αιγυπτιακές πόλεις.
Στο μεσοδιάστημα, ο υπεύθυνος εκλογικού τμήματος στο προάστιο της Ηλιούπολης απομακρύνθηκε από τη θέση του επειδή παρακινούσε τους ψηφοφόρους να ψηφίσουν κατά του νέου Συντάγματος. Σε ένα άλλο εκλογικό τμήμα, διατάχθηκε η απομάκρυνση αστυνομικού, επειδή παρενέβαινε στο έργο του δικαστικού αντιπροσώπου. Το ισλαμικό κόμμα Νουρ κατήγγειλε βιαιοπραγία ενός στελέχους του από υποστηρικτές του Μόρσι. Ενώ διεθνείς οργανώσεις αμφισβητούσαν ανοιχτά τη νομιμότητα της όλης διαδικασίας.
«Η προεκλογική εκστρατεία έγινε μέσα σε κλίμα εκφοβισμού και καταπίεσης», υπογραμμίζει σε ανακοίνωσή της η Διεθνής Επιτροπή Νομικών (ICJ), με έδρα τη Γενεύη. Ενώ το Διεθνές Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταδίκασε απερίφραστα τις πρόσφατες συλλήψεις επτά μελών του κεντρώου κόμματος «Ισχυρή Αίγυπτος», οι οποίοι απλά και μόνον μοίραζαν φυλλάδια υπέρ του «όχι».
Στις παράπλευρες… απώλειες του δημοψηφίσματος προσμετρήθηκε, εν τω μεταξύ, και ο αριστερός πρώην προεδρικός υποψήφιος κι επιφανής υποστηρικτής της λαϊκής εξέγερσης του 2011, Χαμντίν Σαμπάχι, ο οποίος δεν μπόρεσε χθες να ψηφίσει, επειδή το όνομά του είχε καταχωρηθεί στους εκλογικούς καταλόγους Αιγυπτίων της αλλοδαπής – εν προκειμένω της Σαουδικής Αραβίας! Δικαστικές πηγές, αντίθετα, δήλωσαν στο πρακτορείο Reuters ότι δεν υπάρχει κανένα νομικό κόλλημα στο ενδεχόμενο ο υπόδικος Χόσνι Μουμπάρακ να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα. Επιθυμία την οποία ο πρώην πρόεδρος εξέφρασε μέσω του δικηγόρου του, συνοδεία επισήμανσης ότι «φυσικά θα ψηφίσει ναι».
Την ίδια πρόθεση δηλώνει -σε δημοσκόπηση του Ινστιτούτου Baseera- ότι έχει και το 74% των ερωτηθέντων Αιγυπτίων, παρά το γεγονός ότι το 59% παραδέχθηκε ότι δεν έχει καν διαβάσει το νέο Σύνταγμα και το 36% δηλώνει απλά ότι έχει ρίξει μια ματιά σε κάποια εδάφιά του. Ορισμένα θεωρούνται εξαιρετικά αμφιλεγόμενα, όπως η ενίσχυση του πολιτικού ρόλου του στρατού (διορισμός υπ. Αμυνας) και η απουσία κοινοβουλευτικού ελέγχου στον προϋπολογισμό του, η επιβολή αυστηρότατων περιορισμών στις δημόσιες συναθροίσεις ή η εκδίκαση υποθέσεων πολιτών σε στρατοδικεία, όταν π.χ. το κατηγορητήριο αφορά επιθέσεις κατά των σωμάτων ασφαλείας…
Ομως, όπως κατέγραψε πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, όλα αυτά «μεταφράζονται» από τους περισσότερους πολίτες ως αναγκαίες «θυσίες» στον «βωμό» της πολιτικής σταθερότητας και της ανάκαμψης της εθνικής οικονομίας. Επτά στους 10 ερωτηθέντες χαρακτηρίζουν, λοιπόν, καλή εξέλιξη την ενίσχυση του στρατού, σε ποσοστό πολύ υψηλότερο απ’ ό,τι στο Πακιστάν και στην Τυνησία. Στην ίδια πάντως έρευνα, το 25% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι επιθυμεί την εφαρμογή στη χώρα τους του ισλαμικού νόμου της σαρία, σκιαγραφώντας έτσι τις διαχωριστικές γραμμές στην αιγυπτιακή κοινωνία. Το πόσο βαθιές είναι αυτές αναμένεται να αποτυπωθεί στο ποσοστό αποχής στο δημοψήφισμα, που ολοκληρώνεται σήμερα. Τα αποτελέσματα θα γίνουν γνωστά το Σάββατο. Κι αμέσως μετά αναμένεται -εκτός απροόπτου- η επίσημη, πανηγυρική ανακοίνωση της υποψηφιότητας του στρατηγού αλ Σίσι στις προεδρικές εκλογές, που εκτιμάται ότι θα διεξαχθούν το αργότερο μέχρι τον Απρίλιο, με επισήμως διακηρυγμένο στόχο τον εκδημοκρατισμό της πολυπληθέστερης χώρας του αραβικού κόσμου…
