Πως η Deutsche Bank βοήθησε στην κρίση του 2008 την αρχαιότερη τράπεζα του κόσμου, την ιταλική Monte Paschi
Του Μπάμπη Μιχάλη
Την αρχαιότερη τράπεζα του κόσμου Monte dei Paschi di Siena βοήθησε μέσω… Σαντορίνης η Deutsche Bank, προκειμένου να αποκρύψει τις ζημιές της στην κορύφωση της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2008.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg, η μεγαλύτερη τράπεζα της Γερμανίας δάνεισε τον Δεκέμβριο του 2008 στην ιταλική τράπεζα περίπου 1,5 δισ. ευρώ μέσω συναλλαγής που έφερε την ονομασία «Πρότζεκτ Σαντορίνη». Η συναλλαγή βοήθησε την ιταλική τράπεζα να μετριάσει τον αντίκτυπο από ζημιά 367 εκατ. ευρώ που κατέγραφε από παλαιότερο παράγωγο που είχε συνάψει με την Deutsche Bank.
Λίγο μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers τον Σεπτέμβριο του 2008, οι μετοχές σε όλο τον κόσμο βυθίστηκαν. Τα κέρδη της Monte Paschi -λόγω και της ριψοκίνδυνης εξαγοράς της Banca Antonveneta έναν χρόνο νωρίτερα- υποχώρησαν στο τελευταίο τρίμηνο του 2008 κατά 47%, ενώ η μετοχή της κατά 49%. Το ενδεχόμενο ζημιάς 367 εκατ. ευρώ από παράγωγο που είχε επινοήσει για λογαριασμό της η Deutsche Bank και ήταν συνδεδεμένο με το μερίδιο της Paschi στη 2η μεγαλύτερη τράπεζα της Ιταλία, Intesa San Paolo, δυσκόλευε ακόμη περισσότερο τα πράγματα.
Αντιμετωπίζοντας τον κίνδυνο να καταγράψει τεράστιες ζημιές η τράπεζα αποφάσισε να προχωρήσει σε αντικατάσταση του παραπάνω παραγώγου. Γι' αυτόν τον σκοπό συναποφάσισε μαζί με την Deutsche Bank να «αναδιαρθρώσει» το Santorini Investments, μια περιορισμένη κοινοπραξία τους από το 2002 για το εν λόγω παράγωγο που ήταν συνδεδεμένο με τις μετοχές στην Intesa. Σύμφωνα με το σχέδιο, Deutsche και Monte Paschi προέβησαν σε δύο συναλλαγές, τζογάροντας με το εν λόγω παράγωγο έτσι ώστε η μια συναλλαγή να δημιουργήσει θετική αξία για την ιταλική τράπεζα και η άλλη για τη γερμανική.
Το επονομαζόμενο και «Project Santorini» αντικατοπτρίζει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούσαν οι μεγάλες επενδυτικές τράπεζες εκείνο τον καιρό, δημιουργώντας αδιαφανή χρηματοοικονομικά προϊόντα –«εργαλεία» τα ονόμαζαν στην ορολογία τους- τα οποία ύστερα από κάποια χρόνια φόρτωναν εταιρείες και φορολογουμένους με τεράστιες ζημιές.
Η Monte Paschi, που ιδρύθηκε το 1472, λίγους μήνες μετά την παραπάνω συναλλαγή -το 2009- αναζήτησε και έλαβε πακέτο διάσωσης 1,9 δισ. ευρώ από την ιταλική κυβέρνηση. Πέρυσι ζήτησε νέα βοήθεια ανεβάζοντας το συνολικό κόστος της διάσωσής της στα 3,9 δισ. ευρώ. Σήμερα οι ιταλικές αρχές ερευνούν την τράπεζα της Σιένα για χειραγώγηση της αγοράς και παρακώλυση του έργου τους.
Από την άλλη πλευρά, ο κλοιός των διωκτικών αρχών σφίγγει όλο και πιο πολύ γύρω από τα ανώτερα στελέχη της Deutsche Bank καθώς η τράπεζα εμπλέκεται σε σειρά άλλων σκανδάλων, όπως η χειραγώγηση του επιτοκίου της διατραπεζικής αγοράς του Λονδίνου και η παραποίηση προϊόντων που συνδέονται με αμερικανικά στεγαστικά δάνεια.
