Ο Ομπάμα διαβεβαίωσε ότι η καγκελάριος της Γερμανίας «δεν χρειάζεται να ανησυχεί για το απόρρητο των τηλεπικοινωνιών των Γερμανών πολιτών όσο ο ίδιος είναι πρόεδρος των ΗΠΑ»

Του Δημήτρη Σ. Φαναριώτη

Νέες διαβεβαιώσεις για διακοπή των παράνομων παρακολουθήσεων, αυτή τη φορά με αποδέκτη το Βερολίνο, έδωσε το Σαββατοκύριακο ο Αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα, ένα 24ωρο μετά την ομιλία της Παρασκευής, οπότε ανακοίνωσε ότι εφεξής απαγορεύει, πλην εξαιρετικών περιπτώσεων, να κατασκοπεύουν οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών τις επικοινωνίες των ηγετών φιλικών και συμμαχικών χωρών.

Στη συνέντευξή του στη δημόσια γερμανική τηλεόραση ZDF, ο Αμερικανός πρόεδρος διαβεβαίωσε ότι η καγκελάριος της Γερμανίας «δεν χρειάζεται να ανησυχεί για το απόρρητο των τηλεπικοινωνιών των Γερμανών πολιτών όσο ο ίδιος είναι πρόεδρος των ΗΠΑ». Πρόσθεσε δε ότι οι δύο χώρες διατηρούν μια «σχέση φιλίας και εμπιστοσύνης την οποία δεν επιθυμεί να βλάψει μέσω ενός μηχανισμού παρακολουθήσεων».

Η συνέντευξη μεταδόθηκε προχθές, μία ημέρα μετά τις ανακοινώσεις που έκανε ο Αμερικανός πρόεδρος για τη μεταρρύθμιση των μεθόδων παρακολούθησης και την περικοπή των εξουσιών της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας, που κατηγορείται ότι κατασκόπευε ξένους ηγέτες, μεταξύ των οποίων και την καγκελάριο. Ο Αμερικανός πρόεδρος πρόσθεσε με νόημα ότι η αμερικανική αντικατασκοπία, όπως και οι υπηρεσίες άλλων χωρών, θα συνεχίσει να ενδιαφέρεται για τις προθέσεις των ανά τον πλανήτη κυβερνήσεων. Υπερασπίστηκε δε σθεναρά τον ρόλο των μυστικών υπηρεσιών λέγοντας ότι δεν θα είχαν λόγο ύπαρξης εάν περιορίζονταν στη δουλειά που κάνουν οι «New York Times» ή το περιοδικό «Der Spiegel».

Πριν από τη συνέντευξη, ο εκπρόσωπος της καγκελαρίου χαιρέτισε τις ανακοινώσεις του Ομπάμα σημειώνοντας ως θετικό «το γεγονός ότι θα γίνονται περισσότερο σεβαστά τα δικαιώματα των ανθρώπων και η προστασία των δεδομένων τους, κυρίως όσον αφορά τους μη Αμερικανούς πολίτες». Επικριτικά ήταν ωστόσο τα σχόλια του προέδρου της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Μπούντεσταγκ, ο οποίος χαρακτήρισε «τεχνικές» τις μεταρρυθμίσεις, τονίζοντας ότι δεν επιλύουν «δυστυχώς το πραγματικό πρόβλημα».

Ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης, Στέφεν Ζάιμπερτ, υπογράμμισε ότι η συνεργασία μεταξύ των υπηρεσιών πληροφοριών συμμαχικών χωρών είναι «προς το κοινό συμφέρον» και ότι η γερμανική κυβέρνηση θα ήθελε την παρούσα στιγμή να «εξετάσει πιο αναλυτικά και με μεγαλύτερη ακρίβεια» τις ανακοινώσεις του Αμερικανού προέδρου.

Λογισμικό «φάντασμα»

Ενα 24ωρο πριν από την ομιλία της Παρασκευής του Ομπάμα, οι «New York Times», μετά από πληροφορίες που τους παρέσχε ο Σνόουντεν, αποκάλυψαν ότι η NSA είχε ήδη τοποθετήσει μυστικά σε 100.000 υπολογιστές λογισμικό με το οποίο μπορούσε να παρακολουθεί τους χρήστες τους, ακόμη κι όταν αυτοί δεν ήταν συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο, ενώ η NSA μπορούσε μέσω αυτών να εξαπολύσει ακόμη και κυβερνο-επιθέσεις.

Επιπροσθέτως, όπως δήλωσε ο καθηγητής Νομικής του Χάρβαρντ, Κας Σανστάιν, ο οποίος είναι παντρεμένος με την πρέσβειρα των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Εθνη, Σαμάνθα Πάουερ, η πενταμελής δικαστική επιτροπή της Γερουσίας που εξέτασε ενδελεχώς το ζήτημα των παρακολουθήσεων δεν είχε πρόθεση να προτείνει τον τερματισμό τους από την NSA. Γι’ αυτό άλλωστε από τις 46 προτάσεις που έγιναν στον Αμερικανό πρόεδρο για το ζήτημα αυτό ούτε μια δεν περιορίζει τη δυνατότητά της για παρακολουθήσεις.

Αναφερόμενος στα προγράμματα παρακολούθησης, ο Ομπάμα είπε ότι έχει ζητήσει να τεθούν περιορισμοί στη συλλογή δεδομένων των τηλεφωνικών επικοινωνιών. Σημείωσε ότι οι πληροφορίες αυτές δεν θα πρέπει να φυλάσσονται από την κυβέρνηση, όμως δεν διευκρίνισε αν προτείνει να συγκεντρώνονται από τις τηλεφωνικές εταιρείες ή από κάποια άλλη υπηρεσία. Στο μεταξύ, η NSA θα χρειάζεται δικαστική έγκριση για να έχει πρόσβαση στις πληροφορίες που φυλάει για τις τηλεφωνικές κλήσεις.

Ο Ομπάμα ζήτησε επίσης από το Κογκρέσο να συγκροτήσει μια ανεξάρτητη επιτροπή από ειδικούς σε θέματα παραβίασης της ιδιωτικότητας, οι οποίοι «θα παρέχουν μια ανεξάρτητη άποψη» στις υποθέσεις που καλείται να εκδικάζει το μυστικό Δικαστήριο Παρακολούθησης Ξένων Πληροφοριών (FISA).

Το ζήτημα, που έχει προκαλέσει πονοκέφαλο στην κυβέρνηση Ομπάμα αναμένεται, μαζί με τη Συρία, να βρεθεί στην κορυφή της ατζέντας του προέδρου των ΗΠΑ στις 26 Μαρτίου στις Βρυξέλλες, οπότε έχει προγραμματιστεί σύνοδος κορυφής Ε.Ε.-ΗΠΑ. Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι η σύνοδος αυτή θα δώσει την ευκαιρία στον Μπαράκ Ομπάμα να προσπαθήσει να ανταποκριθεί στις προσδοκίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο πλευρών, η οποία είχε κλονιστεί μετά τις αποκαλύψεις για το τεράστιο εύρος των προγραμμάτων κατασκοπείας των ΗΠΑ.

Ο Τζούλιαν Ασάνζ, ο ιδρυτής του ιστότοπου WikiLeaks, υποστήριξε ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, λέει ψέματα όσον αφορά τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις των μυστικών υπηρεσιών και «θα έπρεπε να ντρέπεται» για το πόσα λίγα έχει προσφέρει. Τέλος, ο Εντουαρντ Σνόουντεν είπε ότι «χάρηκε πολύ» που ανάγκασε τον πρόεδρο να μιλήσει για αυτά τα ζητήματα, ενώ, σύμφωνα με τον Ασάνζ, ο Σνόουντεν πρόκειται να απαντήσει αναλυτικά στον Αμερικανό πρόεδρο την επόμενη εβδομάδα.