Εφιαλτικό το 2014 για τους μικροεπιτηδευματίες. Η σπουδή για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής οδήγησε σε εκδικητικό φορολογικό σύστημα

Των Κώστα Τσάβαλου, Μάριου Χριστοδούλου

Σε αφανισμό οδηγεί χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, εμποροβιοτέχνες και ελεύθερους επαγγελματίες το νέο φορολογικό καθεστώς, το οποίο φέρνει υπέρογκους φόρους ακόμα και για εισοδήματα που στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν. Οι μεγάλες ανατροπές που ισχύουν για τα φετινά εισοδήματα θα αναγκάσουν πολλούς μικρομεσαίους να βάλουν «λουκέτο», καθώς γίνονται «συνέταιροι» με την Εφορία από τη στιγμή που φορολογούνται από το πρώτο ευρώ με συντελεστή 26%, ενώ καλούνται να καταβάλουν προκαταβολή φόρου 55%.

Η προσπάθεια της φορολογικής διοίκησης να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της εκτεταμένης φοροδιαφυγής στον κλάδο των ελεύθερων επαγγελματιών (η πλειονότητα των οποίων δήλωνε εισοδήματα κοντά στο αφορολόγητο όριο) οδήγησε σε ακραίες εκδικητικές αποφάσεις οι οποίες πλήττουν τώρα το σύνολο των επιτηδευματιών. Μεγάλο ποσοστό των μικρομεσαίων ουσιαστικά θα φορολογηθεί με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης, τα οποία και θα προσδιορίζουν το φορολογητέο τους εισόδημα.

Το νέο φορολογικό σύστημα για τους ελεύθερους επαγγελματίες και μικρομεσαίους επιτηδευματίες προβλέπει:

* Κατάργηση του αφορολόγητου ορίου των 5.000 ευρώ και των πρόσθετων αφορολόγητων ορίων εισοδήματος που κλιμακώνονται ανάλογα με τον αριθμό των προστατευόμενων παιδιών.

* Επιβολή φόρου 26% από το πρώτο ευρώ στο σύνολο του ετήσιου εισοδήματος που προέρχεται από επιχειρηματική δραστηριότητα (από ατομική εμπορική επιχείρηση, ατομική επιχείρηση παροχής υπηρεσιών ή ελευθέριο επάγγελμα), εφόσον το εισόδημα αυτό δεν υπερβαίνει τις 50.000 ευρώ. Για εισοδήματα άνω των 50.000 ευρώ επιβάλλεται φορολογικός συντελεστής 33%.

* Διατήρηση των τεκμηρίων διαβίωσης, τα οποία προσδιορίζουν τεκμαρτά εισοδήματα μεγαλύτερα των 5.700 ευρώ για όλους ανεξαιρέτως τους αυτοαπασχολούμενους που διαθέτουν μια κατοικία ή διαμένουν σε μισθωμένη κατοικία και έχουν κι ένα Ι.Χ. αυτοκίνητο. Πολλοί αυτοαπασχολούμενοι, ακόμα και αν είχαν ζημιές από τις επιχειρήσεις τους, θα φορολογηθούν για το τρέχον έτος για ετήσια «καθαρά κέρδη» μεγαλύτερα των 3.000 ευρώ με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης. Με συντελεστή 26% στις 3.000 αναλογεί φόρος 780 ευρώ!

* Κατάργηση των φοροαπαλλαγών που μέχρι σήμερα οδηγούσαν σε μείωση του φόρου (ενοίκια, ιατρικά έξοδα, στεγαστικό δάνειο, δίδακτρα κ.λπ.).

* Κατάργηση του μέτρου συλλογής αποδείξεων για την κάλυψη του 25% του εισοδήματός τους.

* Επιβολή τέλους επιτηδεύματος 650 ευρώ για ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες. Για κάθε υποκατάστημα, το τέλος επιτηδεύματος ανέρχεται σε 600 ευρώ. Τέλος επιτηδεύματος 500 ευρώ θα καταβάλουν οι αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες, καθώς και τα φυσικά πρόσωπα που το εισόδημά τους προέρχεται από ατομική επιχείρηση παροχής υπηρεσιών ή ελευθέριο επάγγελμα και έχουν έγγραφη σύμβαση με μέχρι 3 φυσικά ή/και νομικά πρόσωπα ή το 75% των ακαθάριστων εσόδων τους προέρχεται από 1 φυσικό ή/και νομικό πρόσωπο.

* Ειδική εισφορά αλληλεγγύης 1%-4% στα εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ.

* Προκαταβολή 55% επί του ποσού του φόρου για το επόμενο έτος.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Θα βελτιωθούν τα εξοντωτικά πρόστιμα

«Πρύμναν ανακρούει» η κυβέρνηση στο θέμα των εξοντωτικών φορολογικών προστίμων, καθώς μετά τις οξύτατες αντιδράσεις από λογιστές και ελεύθερους επαγγελματίες προχωρά σε βελτιωτικές αλλαγές για τις πιο «σκληρές» διατάξεις. Αυτές θα αφορούν τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις υπέρμετρων επιβαρύνσεων τις οποίες, όπως επισημαίνει αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών, θα περάσουν από δεύτερο… μάτι με σκοπό ο πέλεκυς της εφορίας να καταστεί ηπιότερος για τους φορολογούμενους. Πολλά από τα νέα πρόστιμα που ψηφίστηκαν το καλοκαίρι, συμπληρώθηκαν στο τέλος Δεκεμβρίου και ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου του 2014 έχουν γίνει ο «φόβος και ο τρόμος» των περισσότερων επαγγελματικών κλάδων. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και μία ημέρα καθυστέρησης στην υποβολή των δηλώσεων ΦΠΑ συνεπάγεται πρόστιμα που κυμαίνονται από 1.000 έως και 2.500 ευρώ ανάλογα με την κατηγορία των τηρούμενων βιβλίων. Ενώ στην περίπτωση χρεωστικής δήλωσης επιβάλλεται και πρόστιμο ίσο με την αξία του φόρου. Μάλιστα, αν ο φορολογούμενος υποπέσει στο ίδιο παράπτωμα εντός πενταετίας, το πρόστιμο των 1.000 ευρώ -για βιβλία Β’ κατηγορίας- διπλασιάζεται όπως και το πρόστιμο των 2.500 ευρώ. Σε περίπτωση τρίτης καθυστέρησης στην υποβολή της δήλωσης, το αρχικό πρόστιμο τετραπλασιάζεται. Εκτός από τα πρόστιμα, επιβάλλονται και ποινές εκπρόθεσμης πληρωμής του φόρου. Από την πρώτη ημέρα της καθυστέρησης εξόφλησης «τρέχει» ετήσιο επιτόκιο 8,76%. Αν περάσει δίμηνο επιβάλλεται πρόστιμο 10% επί της αρχικής οφειλής, αν περάσει χρόνος το πρόστιμο ανεβαίνει στο 20% και στη διετία φτάνει στο 30%.

Αναλυτικότερα, τα νέα πρόστιμα για μη υποβολή ή εκπρόθεσμη υποβολή δήλωσης ΦΠΑ, ΦΜΥ, Φόρου Ελεύθερων Επαγγελματιών έχουν ως εξής:

Για υπόχρεους με απλογραφικά (πρώην Β’ κατηγορίας)

* 1.000 ευρώ για την πρώτη παράβαση

* 2.000 ευρώ για τη δεύτερη εντός πενταετίας

* 4.000 ευρώ για την τρίτη εντός πενταετίας.

Για υπόχρεους με διπλογραφικά βιβλία (πρώην Γ’ κατηγορίας)

* 2.500 ευρώ για την πρώτη παράβαση

* 5.000 ευρώ για τη δεύτερη εντός πενταετίας

* 10.000 ευρώ για την τρίτη εντός πενταετίας.

Αν η δήλωση είναι χρεωστική, εκτός από το πρόστιμο επιβάλλεται και διπλασιασμός του οφειλόμενου φόρου.

Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής του φόρου επιβάλλονται πρόστιμα:

* 10% επί της αρχικής οφειλής μετά την πάροδο διμήνου

* 20% μετά την πάροδο έτους

* 30% μετά την πάροδο δύο ετών

Παράλληλα, από τον πρώτο μήνα που η οφειλή καθίσταται ληξιπρόθεσμη αρχίζει να τρέχει και ετήσιο επιτόκιο 8,76%.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

«Σωσίβιο» οι δαπάνες

Η φορολογική επιβάρυνση μπορεί να περιοριστεί με την παρουσίαση στην Εφορία τιμολογίων για επαγγελματικές δαπάνες. Αν όμως ο επαγγελματίας πέσει στην «τσιμπίδα» των τεκμηρίων, τότε θα φορολογηθεί με 26% ακόμη και αν έχει ζημιές στην επιχείρησή του. Βασική αρχή για την αναγνώριση της δαπάνης είναι να υπάρχει το ανάλογο παραστατικό (τιμολόγιο, λογαριασμός κ.λπ.).

Η Εφορία αναγνωρίζει δαπάνες όπως: ασφαλιστικές εισφορές (ΟΑΕΕ, ΤΣΜΕΔΕ κ.λπ.), τα ενοίκια του καταστήματος ή του γραφείου και τις δαπάνες ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ κ.λπ. Αν ο επαγγελματίας έχει έδρα το σπίτι του, εκπίπτουν από τις εν λόγω δαπάνες το 1/3. Τα έξοδα για κινητό σε ποσοστό 50%. Οι δαπάνες για Ι.Χ. αυτοκίνητο και δίκυκλα. Δαπάνες ταξιδιού, αγορές πάγιων περιουσιακών στοιχείων και άλλα έξοδα (γραφική ύλη, χαρτικά, έξοδα αποστολής εγγράφων, έξοδα μετακίνησης, αναλώσιμα, μισθοδοσία και έξοδα εργοδοτικών εισφορών και γενικά οποιαδήποτε έξοδα μπορούν να χαρακτηριστούν ως βασικά έξοδα της επιχείρησης).