→Η μεγαλύτερη αδυναμία των συνομιλιών είναι η έλλειψη αξιόπιστου συνομιλητή που μπορεί να εγγυηθεί την εφαρμογή των συμφωνημένων
Του Νικόλα Ζηργάνου
Σε ανθρωπιστικά θέματα και μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης αναλώθηκαν οι πρώτες δύο ημέρες των διαπραγματεύσεων μεταξύ της συριακής κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης στη Γενεύη, ωστόσο το βαρύ κλίμα, η πόλωση και η πεποίθηση όλων ότι δεν θα υπάρξει κατάληξη και τελική πολιτική συμφωνία για το μέλλον της χώρας και τον τερματισμό του πολέμου, έχουν ήδη προεξοφλήσει τη «Γενεύη 2» ως αποτυχία. Ο ειδικός μεσολαβητής του ΟΗΕ, Λακτάρ Μπραχίμι, δέχτηκε τις δύο αντιπροσωπείες στα γραφεία του ΟΗΕ και για πρώτη φορά -και μόνο την πρώτη ημέρα- οι δύο πολέμιοι κάθισαν πρόσωπο με πρόσωπο, σε απέναντι τραπέζια. Αυτή είναι μάλλον και η μόνη επιτυχία που θα καταγραφεί, μαζί με κάποια δειλά επιμέρους βήματα με προσωρινές τοπικές εκεχειρίες, άνοιγμα ανθρωπιστικών διαδρόμων και αποστολή βοήθειας σε πολιορκημένους αμάχους. Η αντιπολίτευση ζήτησε να γίνει εκεχειρία στη Χομς και να απεγκλωβιστούν οι περίπου 500 οικογένειες που ζουν υπό πολιορκία εδώ και 18 μήνες στο ιστορικό κέντρο της πόλης από τον κυβερνητικό στρατό και έδωσε στη Δαμασκό κατάλογο με 50.000 ονόματα κρατουμένων (εκ των οποίων 2.500 γυναίκες και παιδιά) για τους οποίους ζητά να απελευθερωθούν. Από την πλευρά της, η συριακή κυβέρνηση ζητάει να γίνει εκεχειρία στο Χαλέπι, όπου ο συριακός στρατός έχει ανακαταλάβει σημαντικές συνοικίες. Η Δαμασκός πιστεύει ότι αν κηρυχθεί εκεχειρία στην περιοχή, θα αποδειχτεί στην πράξη ότι η εξόριστη αντιπολίτευση θα εκτεθεί, καθώς δεν διαθέτει ερείσματα στο έδαφος της Συρίας και θα είναι αδύνατον να τιμήσει τη συμφωνία.
Η μεγαλύτερη αδυναμία της «Γενεύης 2» είναι ακριβώς αυτή η έλλειψη αξιόπιστου συνομιλητή που μπορεί να εγγυηθεί την εφαρμογή των συμπεφωνημένων. Οι ισλαμιστές της Συρίας, που αποτελούν και τις πλέον πολυπληθείς και αξιόμαχες αντάρτικες οργανώσεις, έχουν καταγγείλει πολιτικά τον διάλογο στη Γενεύη και έχουν ανακοινώσει ότι αν επιστρέψει πίσω η αντιπροσωπεία της Εθνικής Συμμαχίας για τη Συρία χωρίς να έχει πετύχει την ανατροπή του Ασαντ, θα αντιμετωπιστούν τα μέλη της ως «προδότες». Αρνητικοί σε μια συμφωνία είναι και οι Κούρδοι, που αποτελούν το 10% του πληθυσμού της χώρας. Διασπασμένη πήγε στη Γενεύη και η φιλοδυτική αντιπολίτευση, καθώς ένα μεγάλο τμήμα της αρνήθηκε να συμμετάσχει στον διάλογο με το καθεστώς. Με άλλα λόγια, η «Γενεύη 2» είναι νεκρή, οι συνομιλίες είναι για το θεαθήναι και οι δύο αντιπροσωπείες περιμένουν την κατάλληλη ευκαιρία για να αποχωρήσουν, καταγγέλλοντας την άλλη πλευρά για αδιαλλαξία.
Σήμερα οι συνομιλίες θα επαναληφθούν, με την αντιπολίτευση να θέτει το θέμα της απομάκρυνσης του Ασαντ και την κυβέρνηση της Συρίας να αρνείται κατηγορηματικά αυτό το ενδεχόμενο. Εν τω μεταξύ, όλοι οι παίκτες παίρνουν θέσεις για καλύτερο πλασάρισμα, για την επόμενη ευκαιρία, όταν θα υπάρχουν συνθήκες να βρεθεί μια λύση στη «Γενεύη 3». Μέχρι τότε, ο πόλεμος θα συνεχιστεί, με τους αμάχους να πληρώνουν βαρύ τίμημα και τους πολέμαρχους να αλλάζουν στρατόπεδα ανάλογα με το ποια ξένη χώρα τούς χρηματοδοτεί. Ο πόλεμος στη Συρία έχει μετατραπεί σε πόλεμο σκιών, όπου ο συριακός λαός σκοτώνεται για ξένα συμφέροντα.