Των Κώστα Τσάβαλου, Μάριου Χριστοδούλου

Ενα ακόμα επεισόδιο στο «σίριαλ» με τις ελβετικές καταθέσεις θα παρακολουθήσουμε αυτές τις ημέρες, με την «ανταλλαγή» επισκέψεων αξιωματούχων των δύο χωρών. Τη σημερινή επίσκεψη του υφυπουργού Οικονομικών Γιώργου Μαυραγάνη στην Ελβετία θα… ανταποδώσει στις 4 Φεβρουαρίου η Ελβετίδα υπουργός Οικονομικών.

Μόνο που πρόκειται πλέον για μια κακόγουστη κωμωδία, η οποία εκτυλίσσεται για καθαρά επικοινωνιακούς λόγους προς… τέρψιν των Ελλήνων φορολογουμένων, οι οποίοι πρέπει να πιστέψουν στο «παραμύθι» της Ελβετίας και στον… πακτωλό χρημάτων που θα εισρεύσουν στα ταμεία του ελληνικού Δημοσίου. Το «σίριαλ» ανταγωνίζεται επαξίως αξέχαστες σειρές μυθοπλασίας της ελληνικής τηλεόρασης, οι οποίες κρατούσαν καθηλωμένους εκατομμύρια Ελληνες στους καναπέδες.

Ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2011 στο παγωμένο Νταβός, όταν ήταν πρωθυπουργός ο Γιώργος Παπανδρέου και υπουργός Οικονομικών ο συνονόματός του Γιώργος Παπακωνσταντίνου. Τότε έγιναν οι πρώτες συζητήσεις μεταξύ των δύο πλευρών για τη φορολόγηση των ελληνικών καταθέσεων στην Ελβετία. Πέρασαν… χρόνοι και καιροί και ακόμα συμφωνία δεν έχει επιτευχθεί. Αλλά και αν επιτευχθεί, μάλλον θα γίνει περισσότερο για το θεαθήναι.

Το… πουλάκι πέταξε προ πολλού από τη «φωλιά» του. Τα αγνώστου προελεύσεως κεφάλαια ταξίδεψαν ήδη -αφορολόγητα- σε άλλους φορολογικούς παραδείσους, μέσω offshore και άλλων δαιδαλωδών διαδρομών, που είναι δύσκολο να εντοπιστούν. Ακόμα και όταν εντοπίζονται, είναι ήδη αργά. Ο επόμενος σταθμός στο μεγάλο «ταξίδι» των αφορολόγητων κεφαλαίων έχει βρεθεί. Το ελλιπές νομοθετικό πλαίσιο και η αδυναμία συνεννόησης με τις χώρες-φορολογικούς παραδείσους προσφέρουν «απάγκιο» σ’ αυτά τα κεφάλαια, προς… λοιδορία των συνεπών φορολογουμένων.

Ο «κρυμμένος θησαυρός»

Οι συζητήσεις με την Ελβετία για τη φορολόγηση των καταθέσεων των Ελλήνων στη χώρα αυτή ξεκίνησαν εν μέσω απίστευτων σεναρίων για το ύψος του «κρυμμένου θησαυρού». Τα ποσά ποίκιλλαν από μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ έως και τουλάχιστον 100 δισ. ευρώ.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι επρόκειτο για «μαύρο χρήμα» κατά το μεγαλύτερο μέρος του, προερχόμενο από δραστηριότητες στον χώρο της παραοικονομίας. Οι τελευταίες δικαστικές εξελίξεις στο μέτωπο των εξοπλιστικών προγραμμάτων και οι αποκαλύψεις για τεράστιες μίζες που διακινούνταν και μέσω ελβετικών τραπεζών επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές.

Η κυοφορούμενη συμφωνία υποτίθεται ότι θα περιλαμβάνει φορολόγηση των τόκων όλων των καταθετών, καθώς και του κεφαλαίου εκείνων οι οποίοι δεν θα δεχτούν να γνωστοποιηθούν τα στοιχεία τους στις ελληνικές αρχές, επειδή δεν είναι σε θέση να δικαιολογήσουν την προέλευση των χρημάτων τους. Η Ελβετία θα αποδίδει στην Ελλάδα τα ποσά που θα συγκεντρώνει από τον φόρο επί των τόκων και από την εφάπαξ φορολόγηση του κεφαλαίου. Σύμφωνα με το αρχικό σενάριο, η συμφωνία θα είναι στα πρότυπα της γερμανο-ελβετικής συμφωνίας, η οποία προβλέπει ότι από το 2013 οι ελβετικές τράπεζες επιβάλλουν φόρο εισοδήματος περίπου 26% στους τόκους των καταθέσεων, ο οποίος θα αποδοθεί στο γερμανικό Δημόσιο. Επιπλέον, και προκειμένου να μην υπάρξει «παραγραφή» για τα προηγούμενα έτη, προβλέπεται η επιβολή ενός επιπλέον φόρου που θα κυμαίνεται από 19% έως 34% στα εισοδήματα που αποκτήθηκαν στα προηγούμενα δέκα χρόνια. Οι διαπραγματεύσεις που γίνονται με τις ελβετικές αρχές έχουν ως βάση την ανωνυμία των καταθετών. Δηλαδή τα ονόματα και τα ποσά των καταθέσεων θα εξακολουθήσουν να μένουν μυστικά.

Τα CD και οι λίστες

Το χειρότερο στην υπόθεση της συμφωνίας με την Ελβετία είναι ότι η ελληνική πλευρά δεν αξιοποίησε -όπως θα μπορούσε- τα CD και τις λίστες (Λαγκάρντ κ.ά.) που διαθέτει με ονόματα πολιτών που φυγάδευσαν στο εξωτερικό τεράστια ποσά, κυρίως την τριετία 2009-2011. Από τη μεγάλη λίστα των 54.000 ονομάτων, εκ των οποίων περίπου 25.000 δεν μπορούν να δικαιολογήσουν τα εμβάσματα που έστειλαν στο εξωτερικό, ελέγχθηκαν περίπου 50 σε μια διετία. Δηλαδή, με τον ρυθμό που ακολουθήθηκε μέχρι τώρα, θα απαιτούνταν τουλάχιστον 5,5 αιώνες για να ελεγχθούν οι ύποπτοι.

Αντίθετα, στις περιπτώσεις ληξιπρόθεσμων χρεών φορολογουμένων, κινούνται πλέον με «ηλεκτρονική ταχύτητα» οι διαδικασίες κατασχέσεων περιουσιακών στοιχείων. Ακόμα και στις περιπτώσεις ρυθμισμένων χρεών η εφορία δεν δίνει φορολογική ενημερότητα και ζητάει την υποθήκευση ακινήτων σε περιπτώσεις μεταβιβάσεων χωρίς την καταβολή τιμήματος (γονικές παροχές κ.λπ.). Στις περιπτώσεις δε που υπάρχει τίμημα, οι ενήμεροι οφειλέτες χάνουν αυτομάτως τη ρύθμιση και το ποσό που οφείλεται κατάσχεται άμεσα από την εφορία.