Η HRW καταγράφει την ισοπέδωση ολόκληρων περιοχών σε επτά συνοικίες της Δαμασκού και της πόλης Χαμά, καταγγέλλοντας εγκλήματα πολέμου. Το καθεστώς υποστηρίζει ότι έγιναν στο πλαίσιο νέου αστικού σχεδιασμού για την απομάκρυνση «αυθαιρέτων»

Της Ελλης Πάνου

Πάνω από 1.450 στρέμματα σπιτιών και πολυκατοικιών, δηλαδή όσο περίπου 200 γήπεδα ποδοσφαίρου, που ισοπεδώθηκαν μαζικά και οργανωμένα μέσα σε διάστημα ενός έτους, δείχνουν δορυφορικές φωτογραφίες που παρουσιάζει η οργάνωση Human Rights Watch (hrw.org) καταγγέλλοντας με 38σέλιδη έκθεση περιπτώσεις εγκλημάτων πολέμου με τη «συστηματική τιμωρία ολόκληρων πληθυσμών» σε επτά συνοικίες της Δαμασκού και της πόλης Χαμά.

Με μπουλντόζες

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της HRW, οι καταστροφές -μερικές ή ολικές- δεν έχουν προκληθεί από τις συγκρούσεις, αφού για την ισοπέδωση αυτών των περιοχών έχουν χρησιμοποιηθεί μπουλντόζες και εκρηκτικά που τοποθέτησε ο ίδιος ο στρατός, εξαναγκάζοντας πρώτα τους κατοίκους να εγκαταλείψουν στα σπίτια τους και επιβλέποντας στη συνέχεια το έργο της καταστροφής. Το καθεστώς έχει υποστηρίξει ότι οι «κατεδαφίσεις» έγιναν στο πλαίσιο νέου αστικού σχεδιασμού της περιοχής για την απομάκρυνση των «αυθαιρέτων». Για τη διεθνή οργάνωση όμως η «εξαφάνιση ολόκληρων συνοικιών από τον χάρτη σε καμία περίπτωση δεν είναι αποδεκτή τακτική πολέμου», αλλά «ακόμα ένα έγκλημα στη μακρά λίστα όσων έχει διαπράξει η κυβέρνηση της Συρίας».

«Κανέναν δεν μπορεί να ξεγελάσει αυτός ο ισχυρισμός», απαντά ο βετεράνος ερευνητής της HRW, Ολε Σόλβανγκ, «δηλαδή ότι… ξανασχεδιάζει τις πόλεις εν μέσω μιας αιματηρής σύγκρουσης! Επρόκειτο για συλλογική τιμωρία κοινοτήτων, που θεωρούνται ύποπτες για τη στήριξη αντικαθεστωτικών και τόσο το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ όσο και το Διεθνές Δικαστήριο θα πρέπει να στείλουν ένα σαφές μήνυμα ότι η συγκάλυψη και η κυβερνητική ασυδοσία δεν θα σταθούν εμπόδιο στην απόδοση δικαιοσύνης στα θύματα».

Ιδιαίτερα μεγάλο πλήγμα έχουν δεχτεί οι συνοικίες Μέζα και Ταντάμουν γύρω από τη Δαμασκό -και οι δύο οχυρά της αντιπολίτευσης- ενώ στη Χαμά, όπου ο πατέρας του νυν προέδρου, ο Χάφεζ αλ Ασαντ, εξολόθρευσε δεκάδες χιλιάδες κατοίκους και εξαφάνισε ολόκληρες γειτονιές το 1982, οι δορυφορικές φωτογραφίες όχι μόνο αποδεικνύουν τη συστηματική ισοπέδωση, αλλά καταγράφουν και τις διαφορετικές φάσεις της. «Και αυτές είναι μόνο οι περιοχές που μας υπέδειξαν μάρτυρες» λέει ο αντιπρόεδρος της οργάνωσης για τη Μέση Ανατολή, Ναντίμ Χούρι. «Πιθανότατα υπάρχουν κι άλλες, αλλά είναι τόσες πολλές οι “μαύρες τρύπες” στη Συρία από όπου δεν έχουμε απολύτως καμία πληροφόρηση και ειδικά στις περιοχές με σημαντική παρουσία ανταρτών». Είναι μέρος της στρατηγικής που ακολουθεί το καθεστώς, υποστηρίζει ο Χούρι, αντίστοιχης με τη λιμοκτονία που έχει επιβάλει με τον αποκλεισμό του Γιαρμούκ στη Δαμασκό, για παράδειγμα, ή της Χομς.

Η δημοσιοποίηση της έκθεσης συμπίπτει με τις σαφείς υπόνοιες που άφησε κατά του καθεστώτος ο επικεφαλής των ειδικών του ΟΗΕ, οι οποίοι έχουν αναλάβει τη διερεύνηση της επίθεσης με θανατηφόρες τοξίνες στις 21 Αυγούστου, που στοίχισε τη ζωή σε εκατοντάδες αμάχους.

Αποδείξεις

Ζητήθηκε πολλές φορές από την κυβέρνηση να στηρίξει με αποδείξεις τους ισχυρισμούς της ότι την επίθεση εξαπέλυσαν οι αντικαθεστωτικοί, είπε ο Ακε Σέλστρομ, αλλά «οι θεωρίες τους ήταν ατεκμηρίωτες. Λένε ότι μπήκαν λαθραία από την Τουρκία ή ότι τα όπλα κατασκευάστηκαν σε εργαστήρια στο Ιράκ. Και όταν τους ρώτησα με έμφαση τι γίνεται με τα δικά τους χημικά, εάν λείπει κάτι από τις αποθήκες, εάν έριξαν βόμβες που μπορεί να έχει συλλέξει η αντιπολίτευση, τα αρνούνται όλα. Για μένα είναι παράξενη η στάση τους. Εάν πραγματικά θέλουν να ρίξουν το φταίξιμο στην αντιπολίτευση, θα έπρεπε να είναι σε θέση να παρουσιάσουν μια πειστική ιστορία για τη φύλαξη των δικών τους οπλοστασίων…».