Το Γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο δεν καταδίκασε την απόφαση της ΕΚΤ για αγορά ομολόγων υπερχρεωμένων χωρών
Του Μπάμπη Μιχάλη
Στο ψυγείο μπαίνει για την ώρα η απειλή των Γερμανών ευρωσκεπτικιστών, να θέσουν εκτός νόμου την πιο αποτελεσματική κίνηση που έπραξε η ΕΚΤ τα τελευταία τρία χρόνια στη μάχη της κατά της κρίσης χρέους, μετά την απόφαση των δικαστών να παραπέμψουν τη διαφωνία για το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων -ΟΜΤ- στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Το Γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο παρέθεσε στη χθεσινή του απόφαση μια σειρά από ερωτήματα για τη νομιμότητα του προγράμματος απεριόριστης αγοράς κρατικών ομολόγων (Outright Μonetary Τransactions) χτυπημένων από την κρίση χωρών της ευρωζώνης, όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ισπανία, που η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα το ανακοίνωσε τον Αύγουστο του 2012 αλλά ακόμη δεν έχει χρειαστεί να θέσει σε εφαρμογή. Το δικαστήριο της Καρλσρούης υποστήριξε ότι το εν λόγω πρόγραμμα είναι επί της ουσίας παράνομο αφού «ξεπερνά το πλαίσιο της αποστολής της ΕΚΤ και της νομισματικής πολιτικής που αυτή ασκεί, παραβιάζει τις εξουσίες των χωρών-μελών της ευρωζώνης, καταπατά την απαγόρευση χρηματοδότησης εθνικών προϋπολογισμών». Αποδέχθηκε όμως παράλληλα ότι, αν η απόφαση της ΕΚΤ για την αγορά ομολόγων ερμηνευτεί περιοριστικά ενδεχομένως να είναι συμβατή με τον νόμο. Παραδέχθηκε επίσης ότι η δικαιοδοσία του περιορίζεται μόνο σε ζητήματα που αφορούν την εγχώρια γερμανική νομοθεσία. Και καθώς η αποστολή της ΕΚΤ και η οποιαδήποτε παραβίαση των ευρωπαϊκών συμφωνιών είναι ζήτημα του νόμου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αποφάσισε με ψήφους 6-2 να παραπέμψει το ζήτημα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο – δηλαδή το σώμα που ερμηνεύει τη νομοθεσία της Ε.Ε.
Η απόφαση του δικαστηρίου της Καρλσρούης, να πετάξει την «καυτή πατάτα» στο ευρωδικαστήριο, αποτελεί εμφανώς νίκη για την ΕΚΤ και τις υπερχρεωμένες χώρες της ευρωζώνης, οι οποίες είδαν μετά την αναγγελία του προγράμματος ΟΜΤ τις επιθέσεις των κερδοσκόπων στα ομόλογά τους να ελαχιστοποιούνται και το επιτόκιο δανεισμού τους από τις αγορές να αποκλιμακώνεται. Παρ’ ότι μια θετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου δεν είναι διασφαλισμένη, είναι προφανές ότι αυτό είναι πολύ πιο φιλοευρωπαϊκό στις αποφάσεις από το γερμανικό… ομόλογό του. Αμέσως μετά τη γνωστοποίηση της απόφασης, η ΕΚΤ ανακοίνωσε ότι αυτή «επιβεβαιώνει ότι το πρόγραμμα OMT είναι συμβατό με την εντολή που αυτή έχει».
Θετικά σχόλια
Η απόφαση χαιρετίστηκε και από τον εκπρόσωπο της Κομισιόν Σάιμον Ο’Κόνορ, ο οποίος υπογράμμισε ότι «είναι η πρώτη φορά που το γερμανικό δικαστήριο παίρνει μια τέτοια απόφαση». Μειώνει δηλαδή ελαφρά -και διπλωματικά- τη δικαιοδοσία του προκειμένου να μην πάρει οριστική απόφαση για ένα ζήτημα που διχάζει τη γερμανική κοινωνία και κυρίως τις ελίτ αυτής.
