«Η ενιαία αγορά δεν είναι σαν το ελβετικό τυρί. Δεν μπορείς να έχεις ελεύθερη αγορά με τρύπες ανάμεσα» δήλωσε η αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Βίβιαν Ρέντινγκ, αντιδρώντας στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος
→Η Ενωση Ελβετών Τραπεζιτών -που εκπροσωπεί 300 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα- έχει ήδη εκφράσει τη «λύπη» της για το αποτέλεσμα, προτρέποντας την κυβέρνηση της χώρας να πράξει τα δέοντα για να εξηγήσει στην Ε.Ε. τα νέα δεδομένα
Της Ελλης Πάνου
Οι νικητές χειροκροτούν ενθουσιασμένοι κι επιχαίρουν για το αποτέλεσμα του ελβετικού δημοψηφίσματος, να τεθούν αυστηρά όρια στη μετανάστευση εξ Ευρώπης. Και οι ισχυροί γείτονές τους καταβάλλουν προσπάθειες για να κρύψουν την οργή τους. Το Παρίσι, για παράδειγμα, χαρακτήρισε την ψηφοφορία «παράδοξο», το Βερολίνο απείλησε με «σοβαρές συνέπειες», ο πρόεδρος της Ευρωβουλής Μάρτιν Σουλτς έκανε λόγο για ένα αποτέλεσμα «επικίνδυνο πρώτα απ’ όλα για την ίδια την Ελβετία». Ακόμα και το μικροσκοπικό Λουξεμβούργο ζήτησε από τις Βρυξέλλες να αντιδράσουν δυναμικά, χωρίς να δεχτούν συμβιβασμούς.
«Σεβόμαστε τη δημοκρατική ψήφο των Ελβετών» είπε η αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Βίβιαν Ρέντινγκ, στους «Financial Times» και δίνοντας το σύνθημα να ξεκινήσει η μάχη συμπλήρωσε: «Οι τέσσερις θεμελιώδεις ελευθερίες -η ελευθερία της μετακίνησης ανθρώπων αγαθών, κεφαλαίων και υπηρεσιών- δεν μπορούν να διαχωριστούν. Η ενιαία αγορά δεν είναι σαν το ελβετικό τυρί. Δεν μπορείς να έχεις ελεύθερη αγορά με τρύπες ανάμεσα». Για την κ. Ρέντινγκ το πιθανότερο είναι ότι οι χώρες-μέλη δεν θα δεχτούν επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας του 1999 κι άφησε να εννοηθεί ότι η αβεβαιότητα θα προκαλέσει προβλήματα στις πολυεθνικές που έχουν εκεί την έδρα τους, οι οποίες θα κληθούν να αποφασίσουν πού θα εγκαταστήσουν στο άμεσο μέλλον τις επιχειρήσεις τους. Η Ενωση Ελβετών Τραπεζιτών -που εκπροσωπεί 300 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα- έχει ήδη εκφράσει τη «λύπη» της για το αποτέλεσμα, προτρέποντας την κυβέρνηση της χώρας να πράξει τα δέοντα για να εξηγήσει στην Ε.Ε. τα νέα δεδομένα.
«Θα αναθεωρήσουμε»
Για τη Γαλλία το δημοψήφισμα είναι τουλάχιστον «ανησυχητικό» διότι, όπως είπε ο υπουργός Εξωτερικών Λοράν Φαμπιούς, «αυτό σημαίνει ότι η Ελβετία περιχαρακώνεται γύρω από τον εαυτό της κι εμείς θα πρέπει να αναθεωρήσουμε τις σχέσεις μας μαζί της… Η Ελβετία θα τιμωρηθεί και οι συμφωνίες μαζί της θα πρέπει να αναθεωρηθούν». Πάνω από 100.000 Γάλλοι ζουν κι εργάζονται στην Ελβετία και περίπου 300.000 Γερμανοί υπήκοοι, εξ ου και η αιχμηρή δήλωση και του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών. «Πιστεύω ότι τη μεγαλύτερη ζημιά από αυτό το αποτέλεσμα θα την υποστεί η ίδια η Ελβετία», είπε ο Φρανκ Βάλτερ Στάινμαγερ, αφού «…γνωρίζει ότι η επιλογή κατά το δοκούν δεν μπορεί να αποτελεί μακροπρόθεσμη στρατηγική απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ενωση».
Από την άλλη πλευρά το δεξιό Ελβετικό Λαϊκό Κόμμα (SVP) που υποκίνησε το δημοψήφισμα, αφού χαιρέτισε το αποτέλεσμα ως απόδειξη της αντίστασης των Ελβετών απέναντι «σε απειλές και προσπάθειες άσκησης πιέσεων» από τους Ευρωπαίους, επέμενε ότι η κυβέρνηση θα πρέπει τώρα να συζητήσει εκ νέου τη συνθήκη που διέπει την ελεύθερη μετακίνηση των ανθρώπων και να δώσει προτεραιότητα στην εσωτερική αγορά εργασίας.
Σε κάθε περίπτωση, το οριακό αποτέλεσμα της ψηφοφορίας αποδεικνύει ότι το θέμα των οικονομικών μεταναστών -κυρίαρχο σε όλη την Ε.Ε. ενόψει των ευρωεκλογών- έχει διχάσει τη χώρα, με τον μισό πληθυσμό να εκφράζει στην κάλπη τον φόβο του ότι θα χάσει μερίδιο από την ευμάρεια που απολαμβάνει. Χαρακτηριστικό είναι ότι τα περισσότερα από τα καντόνια, που υπερψήφισαν την πρόταση για να περιοριστεί η μετανάστευση, είναι αυτά που έχουν υποδεχθεί τον μικρότερο αριθμό ξένων υπηκόων.
