Η σημασία των ανθρωπιστικών σπουδών και πως αυτές προάγουν τη Δημοκρατία.

«Η Νάσμπαουμ προσδίδει στο διάλογο για την εκπαίδευση τη διάσταση του επείγοντος… και βαθιά γνώση»
New York Times Book Review

«Μια ολοκληρωμένη ματιά στη σημερινή εμπορευματοποίηση της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης.»
Michael Alison Chandler, «Washington Post»

Σε αυτό το σύντομο, αλλά τόσο διαφωτιστικό βιβλίο η καταξιωμένη φιλόσοφος Μάρθα Νάσμπαουμ υπογραμμίζει τη σημασία των ανθρωπιστικών σπουδών σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης. Ιστορικά, οι ανθρωπιστικές σπουδές κατείχαν πάντα κεντρική θέση στην εκπαίδευση, καθώς θεωρούνταν αναγκαίες για τη δημιουργία ικανών δημοκρατικών πολιτών.

Στην εποχής μας, όμως, όπως υποστηρίζει η Nussbaum, βασικός στόχος της εκπαίδευσης έχει γίνει η παραγωγικότητα προς όφελος της οικονομίας και όχι η καλλιέργεια της κριτικής σκέψης και η διαμόρφωση μορφωμένων πολιτών με ενσυναίσθηση απέναντι στους συνανθρώπους τους.

Αυτή η κοντόφθαλμη εστίαση στις δεξιότητες που αποφέρουν κέρδος έχει αμβλύνει την ικανότητά μας να ασκούμε κριτική, έχει εξασθενίσει την ανεκτικότητά μας απέναντι στη διαφορετικότητα και έχει υποβαθμίσει την ικανότητά μας να αντιμετωπίζουμε σύνθετα παγκόσμια προβλήματα.

Στο βιβλίο περιέχεται πρόλογος στην ελληνική έκδοση από τον Χρήστο Ν. Τσιρώνη, πρόλογος του Ruth O’Brien, και οι ενότητες (Ι) Η σιωπηλή κρίση, (ΙΙ) Εκπαίδευση για το κέρδος, εκπαίδευση για τη δημοκρατία, (ΙΙΙ) Εκπαιδεύοντας πολίτες: τα ηθικά (και αντι-ηθικά) συναισθήματα, (ΙV) Σωκρατική παιδαγωγική: η σημασία του επιχειρήματος, (V) Πολίτες του κόσμου, (VI) Καλλιεργώντας τη φαντασία: η λογοτεχνία και η τέχνη, (VII) Η δημοκρατική εκπαίδευση επί τάπητος και τέλος Επίλογος: σκέψεις για το μέλλον των Ανθρωπιστκών Σπουδών εντός και εκτός ΗΠΑ.

Μάρθα Νάσμπαουμ – Βιογραφικό

Η Μάρθα Νάσμπαουμ γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη το 1947. Σπούδασε θέατρο και κλασικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (NYU) και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη φιλοσοφία, στο Χάρβαρντ. Μετά το γάμο της με τον Alan Nussbaum, τη δεκαετία του ’70, ασπάστηκε τον Ιουδαϊσμό και βάφτισε την κόρη τους Ραχήλ (η οποία διδάσκει σήμερα Ιστορία στο Evergreen State College).

Σήμερα κατέχει την έδρα Ernst Freund Distinguished Service Professor of Law and Ethics στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο. Το συγγραφικό της έργο αναφέρεται σε θέματα πολιτικής φιλοσοφίας και φιλοσοφίας του δικαίου, κλασικής φιλοσοφίας, ηθικής, φύλου, φεμινισμού, αλλά και δικαιωμάτων των ζώων.

Πολλά από τα έργα της έχουν μεταφραστεί και στα ελληνικά (παρακάτω αναφέρονται και οι αγγλικές εκδόσεις): «The Fragility of Goodness» – 1986, «Love’s Knowledge» – 1990, «Poetic Justice» -1996, «For Love of Country» -1996 (ελλ. έκδοση: «Υπέρ πατρίδος: πατριωτισμός ή κοσμοπολιτισμός;» εκδ. Scripta, 1999), «Sex and Social Justice» – 1998 (από κοινού με τον Juha Sihvola, ελλ. έκδοση: «Φύλο και κοινωνική δικαιοσύνη», εκδ. Scripta, 2005), «Plato’s Republic: The Good Society and The Deformation of Desire» – 1998, «Women and Human Development: The Capabilities Approach» – 2000, «Upheavals of Thought: The Intelligence of Emotions» – 2001, «Sleep of Reason: Erotic Experience and Sexual Ethics in Ancient Greece and Rome» – 2002 (επιμ., από κοινού με τον Juha Sihvola), «Hiding from Humanity: Disgust, Shame, and the Law» – 2004, «Animal Rights» – 2004 (επιμ. από κοινού με τον Cass Sunstein), «Frontiers of Justice: Disability, Nationality, Species Membership» – 2006, «The Clash Within: Democracy, Religious Violence, and India’s Future» – 2007, «From Disgust to Humanity: Sexual Orientation and Constitutional Law» – 2010, «Not for Profit: Why Democracy Needs the Humanities» – 2010 (ελλ. έκδοση «Όχι για το κέρδος», εκδ. Κριτική 2013).

Συγκεντρωτικά, στα ελληνικά κυκλοφορούν τα βιβλία της: «Όχι για το κέρδος», (εκδόσεις Κριτική, 2013), «Φύλλο και κοινωνική δικαιοσύνη», (εκδόσεις Scripta, 2005), «Τι εστί φιλοσοφία», (εκδόσεις Ψυχογιός, 2005), «Υπέρ πατρίδος» (εκδόσεις Scripta, 1999).

Επιμέλεια: Νόρα Ράλλη – [email protected]