Τουλάχιστον 19 νεκροί και πάνω από 200 τραυματίες στις αιματηρές συγκρούσεις που ξέσπασαν χθες το μεσημέρι πέριξ της Βουλής του Κιέβου. Ειδικές δυνάμεις εισβάλλουν την πλατεία Ανεξαρτησίας. Ψυχροπολεμικό κλίμα μεταξύ ΗΠΑ, Ε.Ε. και Ρωσίας
Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Το «φιτίλι» άναψε τελικά στην ουκρανική «πυριτιδαποθήκη», έπειτα από ένα 24ωρο που ήδη μύριζε έντονα «μπαρούτι», καθώς η πολιτική (και διπλωματική) κρίση των τελευταίων τριών μηνών έδειχνε να έχει φτάσει πια στο σημείο τού μη παρέκει.
Η χθεσινή ημέρα ήταν η πλέον πολύνεκρη στις 12 εβδομάδες που μετρά η πολιτική αναταραχή στην Ουκρανία: τουλάχιστον 13 διαδηλωτές και 6 αστυνομικοί σκοτώθηκαν και πάνω από 200 άτομα τραυματίστηκαν -πολλοί από σφαίρες- στις αιματηρές συγκρούσεις που ξέσπασαν το μεσημέρι πέριξ της Βουλής, όταν ένα ανομοιογενές πλήθος αντικυβερνητικών (φιλοδυτικών και ακροδεξιών) διαδηλωτών επιχείρησε να καταλάβει δημόσια κτίρια και τελικά διαλύθηκε με τη βίαιη επέμβαση των δυνάμεων ασφαλείας. Αλλά όπως όλα πλέον έδειχναν μέχρι αργά το βράδυ, η ημέρα που ξημέρωσε θα είναι ακόμη πιο δύσκολη για τη διχασμένη μεταξύ Ανατολής και Δύσης χώρα…
Μετά την «άδοξη» λήξη του τελεσιγράφου του υπουργείου Εσωτερικών προς τους διαδηλωτές να διαλυθούν, ειδικές δυνάμεις άρχισαν να σχηματίζουν λίγο μετά τις 6 χθες το απόγευμα κλοιό γύρω από την πλατεία Ανεξαρτησίας, στο κέντρο του Κιέβου, όπου είχαν ήδη δοθεί εντολές να σταματήσουν τα δρομολόγια του μετρό και να περιοριστεί η κυκλοφορία των αυτοκινήτων.
«Καθαρισμός»
Κατά τις 8 το βράδυ, άρχισαν τα «όργανα». Οδοφράγματα γύρω από την πλατεία διαλύθηκαν από τεθωρακισμένα. Σκηνές που είχαν στήσει διαδηλωτές παραδόθηκαν στις φλόγες. Μονάδες καταστολής, συνοδεία υδραντλιών, άρχισαν σιγά σιγά να «καθαρίζουν» περιμετρικά το τοπίο. Η δε επιχείρηση «βαφτίστηκε» ως «αντιτρομοκρατική»!
«Μόλις εξέφρασα τηλεφωνικά τις ανησυχίες μου στον υπηρεσιακό πρωθυπουργό της Ουκρανίας για τις εικόνες ανδρών της Μπερκούτ (ειδικές δυνάμεις) να κυκλοφορούν με Καλάσνικοφ στην κεντρική πλατεία, με διαβεβαίωσε ότι ο ίδιος και οι ουκρανικές αρχές θα κάνουν τα πάντα για να μην ηχήσουν τα όπλα», δήλωσε θορυβημένος από τις Βρυξέλλες ο Ευρωπαίος επίτροπος Διεύρυνσης, Στέφαν Φούλε. «Για το καλό των Ουκρανών και της πατρίδας τους», προσέθεσε, «προσεύχομαι να έχει δίκιο»!
Στο διπλωματικό πεδίο, εν τω μεταξύ, η «μάχη» είχε ήδη αρχίσει, με την ανταλλαγή «φραστικών πυρών» ΗΠΑ και Ε.Ε. από τη μια, Κιέβου και Μόσχας από την άλλη. Με… αξιοθαύμαστο συντονισμό, τα υπουργεία Εξωτερικών Ουκρανίας και Ρωσίας κατηγόρησαν εν χορώ τη Δύση για υποδαύλιση της χθεσινής αναταραχής, αφήνοντας μάλιστα αιχμές για τη συγκυρία.
Μόλις προχθές, εξάλλου, το Κρεμλίνο είχε κάνει μία κίνηση-ματ, ανακοινώνοντας τη διάθεση 2 δισ. δολαρίων για τη στήριξη της ουκρανικής οικονομίας, με την αγορά κρατικών ομολόγων. Κίνηση, που κατά τους περισσότερους αναλυτές μαρτυρούσε τη βεβαιότητα της Μόσχας πως η πολιτική κρίση στο Κίεβο όδευε προς διευθέτηση, με την ανακοίνωση -πιθανόν σήμερα- του διορισμού νέου πρωθυπουργού, που θα διαφύλασσε την αταλάντευτη συνέχιση των «αδελφικών» διακρατικών δεσμών τους…
Σαν σφήνα πάντως σε αυτά τα σχέδια -κι εν μέσω ενός ορυμαγδού δηλώσεων αποτροπιασμού για τη χθεσινή αιματοχυσία- Ουάσινγκτον και Βερολίνο άρχισαν και πάλι να προειδοποιούν τη φιλορωσική κυβέρνηση του Κιέβου με κυρώσεις: ένα επαπειλούμενο τελειωτικό χτύπημα στην υπό κατάρρευση ουκρανική οικονομία.
Πιέσεις για ενότητα
Παράλληλα, στις Βρυξέλλες άρχισαν να πληθαίνουν οι φωνές -μεταξύ αυτών των επικεφαλής της ομάδας των Σοσιαλιστών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Χάνες Σβόμποντα, και των Φιλελευθέρων, Γκι Φέρχοφσταντ- για έκτακτη σύγκληση των υπ. Εξωτερικών των «28», συνοδεία παραινέσεων προς τον Ουκρανό πρόεδρο Γιανουκόβιτς να συναινέσει στον σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας, για το καλό του Κιέβου…
Με αυτόν τον γνώμονα και φόντο τις συνεχιζόμενες στο Κίεβο συγκρούσεις, κανονίστηκε αργά χθες το βράδυ συνάντηση του Βίκτορ Γιανουκόβιτς με τους ηγέτες της ουκρανικής αντιπολίτευσης (οι οποίοι, σημειωτέον, είχαν μεταβεί εσπευσμένα προχθές στο Βερολίνο, για κατ’ ιδίαν διαβουλεύσεις με την καγκελάριο Μέρκελ). Βασικό θέμα στην ατζέντα τους ήταν το πώς θα διαμορφωθεί η επόμενη ημέρα: η σύνθεση της νέας κυβέρνησης, οι εξουσίες του προέδρου, η κατεύθυνση που θα πρέπει να έχει η χώρα.
Ομως, η νύχτα φάνταζε μακρά. Καθώς πλησίαζε η ώρα του κρίσιμου ραντεβού, ο κλοιός γύρω από την πλατεία Ανεξαρτησίας στένευε. Πληροφορίες ανέφεραν ότι διαδηλωτές καταλάμβαναν αστυνομικά τμήματα, χωρίς να συναντήσουν αντίσταση, στα δυτικά της χώρας. Ενώ η γενική εισαγγελία προανήγγειλε «την επιβολή των πιο σκληρών ποινών σε βάρος εκείνων που πυροδότησαν τις τρέχουσες εξελίξεις, εκείνων που τις οργάνωσαν και εκείνων που τις καθοδήγησαν». Χωρίς μάλιστα να μασήσει τα λόγια του, ο γενικός εισαγγελέας, Βίκτορ Ψόνκα, κάλεσε ανοιχτά τους ηγέτες της αντιπολίτευσης «να αναλάβουν την ευθύνη».
