ΙΣΡΑΗΛ Ο Νετανιάχου κατέκτησε μεν την πρωτιά, αλλά με τεράστιες μη αναμενόμενες απώλειες, ενώ το κόμμα του τηλεοπτικού αστέρα Γιαίρ Λαπίντ με τη μεγάλη επίδοσή του άφησε άφωνους τους εκλογολόγους
Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Και τώρα που έκλεισαν οι κάλπες στο Ισραήλ για την ανάδειξη της 19ης Κνεσέτ (Βουλή), αρχίζει το… ανατολίτικο παζάρι. Οχι μόνον επειδή το απαιτεί το εγχώριο εκλογικό σύστημα, βάσει του οποίου κανένα κόμμα δεν μπορεί να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία. Αλλά, κυρίως, γιατί αυτή τη φορά το εκλογικό αποτέλεσμα έκρυβε μεγάλες ανατροπές κι εκπλήξεις!
Σύμφωνα με τα exit polls, το κοινό ψηφοδέλτιο της Δεξιάς του Μπενιαμίν Νετανιάχου με το υπερεθνικιστικό Ισραελ Μπεϊτένου κατέκτησε μεν την πρωτιά, όπως αναμενόταν, πλην όμως με σημαντικές απώλειες, κατακτώντας μόλις 31 έδρες σε σύνολο 120 (συνδυαστικά 11 έδρες λιγότερες απ' ό,τι στην προηγούμενη Βουλή).
Αλλά την παράσταση έκλεψε το κεντρώο Γες Ατίντ (Υπάρχει Μέλλον) του πρώην τηλεοπτικού αστέρα (αλλά ούτε καν απόφοιτου Λυκείου, σύμφωνα με την «Haaretz») Γιάιρ Λαπίντ. Μόλις ένα χρόνο μετά την ίδρυσή του, κατάφερε -με κεντρικό σύνθημα τη μείωση των φόρων, την κοινωνική ισότητα και δικαιοσύνη, καθώς και την επανέναρξη του ειρηνευτικού διαλόγου με τους Παλαιστινίους- να αναδειχτεί δεύτερη δύναμη, διαψεύδοντας όλες τις δημοσκοπήσεις.
Κερδίζοντας 19 έδρες, αφήνει πίσω του την απερχόμενη αξιωματική αντιπολίτευση των Εργατικών (17 έδρες) και τη βγαίνει από τα κεντροαριστερά στην εθνικιστική Εβραϊκή Εστία του Ναφτάλι Μπένετ (12 έδρες από 3 που είχε στην προηγούμενη Βουλή), που προβλεπόταν ότι θα είναι ο μεγάλος κερδισμένος των εκλογών και πιθανότερος εταίρος σε μια συγκυβέρνηση με τον Νετανιάχου.
Μουδιασμένος από το αποτέλεσμα, αλλά ενθαρρημένος από το γεγονός ότι ο Λαπίντ έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο μετεκλογικής συνεργασίας με τη Δεξιά, ο 64χρονος Μπίμπι -που θα λάβει την πρώτη εντολή σχηματισμού κυβέρνησης- έσπευσε να πανηγυρίσει τη νίκη του, προαναγγέλλοντας έναν ευρύ κυβερνητικό συνασπισμό (θα μπορούσε να συμπεριλαμβάνει και το κεντρώο Κίνημα της πρώην ΥΠΕΞ, Τζίπι Λίβνι, το οποίο φέρεται να αποσπά 6-7 έδρες).
«Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός θα προσπαθήσει να σχηματίσει τον μεγαλύτερο δυνατό κυβερνητικό συνασπισμό, καθώς θέλει να διασφαλίσει τη θέση του έτσι ώστε κανένα κόμμα να μην μπορεί να τον ανατρέψει εν καιρώ, αποχωρώντας από την κυβέρνησή του», σχολιάζει ο αναλυτής Ρόμπερτ Ντάνιν στο ινστιτούτο γεωπολιτικών αναλύσεων Council on Foreign Relations. Ομως, οι αριθμοί δείχνουν ότι η αισιοδοξία τού (δις) πρωθυπουργού θα πρέπει να μετριαστεί, τουλάχιστον επί του παρόντος…
Αν και η Κεντροδεξιά έχει τα πρωτεία με συνολικά 60-61 έδρες, η Κεντροαριστερά έπεται με ελάχιστη διαφορά, με 58-59 έδρες (χάρη και στην εντυπωσιακή άνοδο του αριστερού Μερέτζ, που κερδίζει 6-7 έδρες διπλασιάζοντας τη δύναμή του). Γεγονός που αφήνει θεωρητικά ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα -ήδη, οι Εργατικοί δήλωσαν κατ' αρχήν θετικοί στην ανάληψη της πρωθυπουργίας από τον Λαπίντ, ενώ η Λίβνι ξαναέθεσε θέμα συσπείρωσης του διχασμένου κέντρου.
Το μεγάλο ερώτημα τώρα είναι προς τα πού θα γείρει τελικά η πλάστιγγα, σε μια χώρα όπου οι προκλήσεις πολλαπλασιάζονται, εντός κι εκτός των συνόρων. Με τη συγκρότησή της κιόλας η επόμενη κυβέρνηση του Τελ Αβίβ θα βρεθεί αντιμέτωπη με την επείγουσα ανάγκη «νοικοκυρέματος» της δημοσιονομικής κατάστασης στη χώρα (το 2013 μπήκε με μια τεράστια «τρύπα» στον προϋπολογισμό, ύψους 10,5 δισ. δολαρίων, γεγονός που προμηνύεται δραστικές περικοπές δαπανών και νέες αυξήσεις φόρων), την ώρα που στη γεωπολιτική γειτονιά της επικρατούν συνθήκες «κινούμενης άμμου».
Οι χθεσινές εκλογές ήταν, άλλωστε, οι πρώτες που έγιναν στο εβραϊκό κράτος μετά την «αραβική άνοιξη», υπό τη σκιά της κρίσης στη γειτονική Συρία, της κοινωνικής αναταραχής στην επίσης γειτονική Ιορδανία, της πυρηνικής απειλής του Ιράν, της επικράτησης των ισλαμιστών στην Αίγυπτο, της ενδοπαλαιστινιακής συμφιλίωσης μεταξύ Χαμάς και Φατάx και της «παγωμάρας» που επικρατεί μέχρι σήμερα στις διμερείς σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και ΗΠΑ.
