Το Κίεβο βυθίστηκε στο αίμα και η αναταραχή εξαπλώνεται στις δυτικές επαρχίες. Πηγές της αντιπολίτευσης αναφέρουν έως και 100 νεκρούς διαδηλωτές. Αγνωστος είναι ο αριθμός τραυματιών και αγνοουμένων

Της Μαργαρίτας Βεργολιά

Οι λέξεις «εκεχειρία», «εμφύλιος» και «βιώσιμη διπλωματική λύση» χάνουν και ξαναβρίσκουν τις τελευταίες ώρες την εννοιολογική σημασία τους στα ταραγμένα εδάφη της Ουκρανίας, καθώς η εσωτερική ισορροπία δυνάμεων παραμένει εξαιρετικά ρευστή κι όλα τα ενδεχόμενα φαντάζουν πλέον ανοιχτά για την επόμενη ημέρα.

Ηταν κατά τη διάρκεια της βραχύβιας χθεσινής «εκεχειρίας» μεταξύ κυβέρνησης και διαδηλωτών που το Κίεβο βυθίστηκε στο αίμα. Πηγές της αντιπολίτευσης αναφέρουν έως και 100 νεκρούς διαδηλωτές μέσα σε μόλις μία ημέρα. Αγνωστος είναι ο αριθμός τραυματιών και αγνοουμένων. Οσο για τον επίσημο απολογισμό; Το ουκρανικό υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε συνολικά 67 νεκρούς από τις ταραχές της Τρίτης και πάνω από 565 τραυματίες.

Υπό το πρόσχημα εν τω μεταξύ της «αντιτρομοκρατικής επιχείρησης» -όπως η ουκρανική κυβέρνηση έχει «βαφτίσει» την αιματηρή καταστολή- οι αστυνομικοί φέρουν πλέον όπλα, έχοντας το ελεύθερο να πυροβολούν «στο ψαχνό», οποτεδήποτε κρίνουν ότι είναι απαραίτητο για την αυτοάμυνά τους. Σύμφωνα δε με την Kyiv Post, οι αρχές κατέσχεσαν χθες όπλα, φυσίγγια, ρόπαλα και μαδέρια σε τρένο, στη γραμμή που συνδέει την εξεγερθείσα στα δυτικά πόλη Λβιβ με το Κίεβο.

Στο μεσοδιάστημα, η αναταραχή εξαπλώνεται στις δυτικές επαρχίες, όπου ο πληθυσμός διάκειται θετικά στην ένωση με την Ευρώπη. Το ειδησεογραφικό πρακτορείο UNIAN μετέδωσε ότι έκλεισαν από χθες 3 από τα 7 μεθοριακά περάσματα στα δυτικά σύνορα με την Πολωνία. Ενώ από τη ρωσόφιλη Κριμαία -όπου έχει τη βάση του ο ρωσικός στόλος της Μαύρης Θάλασσας- ο πρόεδρος του τοπικού Κοινοβουλίου άφησε να αιωρείται το ενδεχόμενο απόσχισης της ημιαυτόνομης αυτής περιοχής, στον Νότο της Ουκρανίας!

Παρ' όλα αυτά, πολλοί αναλυτές επισημαίνουν ότι για να μιλήσουμε για «εμφύλιο», θα πρέπει πρώτα να δούμε την ενεργό ανάμειξη του ουκρανικού στρατού στην κρίση: είτε κατόπιν εντολής του κλυδωνιζόμενου Οκρανού προέδρου Γιανουκόβιτς είτε βάσει ενός σχεδίου πραξικοπήματος. Επισήμως, κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί ακόμη – αν και το προχθεσινό «ξήλωμα» της ηγεσίας του στρατού γεννά εύλογα ερωτήματα για το τι πραγματικά συμβαίνει στο πολιτικό και στρατιωτικό «παρασκήνιο» της ταραγμένης χώρας…

Επισήμως, οι χθεσινές μετακινήσεις ανδρών των ειδικών δυνάμεων ασφαλείας -όπως 500 αλεξιπτωτιστών της 25ης αερομεταφερόμενης ταξιαρχίας- αποδόθηκαν από το υπουργείο Εσωτερικών στο πλαίσιο ενίσχυσης των μέτρων φύλαξης σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις και αποθήκες όπλων, μετά τα κρούσματα πλιάτσικου από αντικυβερνητικούς διαδηλωτές, στα δυτικά της χώρας.

Παραδίδονται στους διαδηλωτές

Παράλληλα, ωστόσο, οι πληροφορίες πια πληθαίνουν για μέλη των δυνάμεων ασφαλείας που παραδίδονται χωρίς αντίσταση στους διαδηλωτές (το υπουργείο Εσωτερικών αντίθετα έκανε χθες λόγο για 67 αστυνομικούς ομήρους στα χέρια των εξεγερμένων του Κιέβου). Από τη δυτική πόλη Ούζγκοροντ, το UNIAN μετέδωσε ότι μονάδες των ειδικών δυνάμεων της «Μπερκούτ» αψήφησαν τις εντολές να μετακινηθούν στο Κίεβο, παίρνοντας όρκο πίστης στον λαό της Ουκρανίας. Ενώ κατά το διαδικτυακό κανάλι Hromadske TV, ένας αντισυνταγματάρχης του ουκρανικού στρατού υπέβαλε παραίτηση, ενώνοντας τη φωνή του με το εξεγερμένο πλήθος!

Απώλειες μετρά και το κυβερνητικό «στρατόπεδο». Μέσα στο τελευταίο 24ωρο, ανεξαρτητοποιήθηκε από το «Κόμμα των Περιφερειών» του Γιανουκόβιτς ο δήμαρχος Κιέβου, Βλαντιμίρ Μακίνκο, ενώ από το απόγευμα άρχισαν και οι παραιτήσεις κυβερνητικών βουλευτών, σε ένδειξη αποτροπιασμού για την αιματοχυσία. «Δεν αξίζει για κανένα κόμμα να χάνονται ζωές», ανέφεραν 5 από αυτούς σε ανοιχτή επιστολή τους.

Μέσα σε αυτό το σκηνικό «κινούμενης άμμου», οι υπουργοί Εξωτερικών Γαλλίας, Γερμανίας και Πολωνίας βρίσκονται από χθες στην ουκρανική πρωτεύουσα, με αποστολή την επίτευξη μιας «βιώσιμης διπλωματικής λύσης» στην κρίση. Μέχρι αργά το βράδυ, επιδίδονταν σε έναν ατελείωτο, εντατικό «μαραθώνιο» ξεχωριστών συναντήσεων με τον πρόεδρο Γιανουκόβιτς και την «τριανδρία» της φιλοδυτικής αντιπολίτευσης, σε αναζήτηση ενός συμβιβασμού.

«Στο επίκεντρο είναι ένα συγκεκριμένο κείμενο προτάσεων, που μπορεί να οδηγήσει στον τερματισμό της βίας και στην επίτευξη μιας συμφωνίας», ανακοίνωσε το βράδυ από τη γειτονική Βαρσοβία ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τουσκ. «Υπάρχει βούληση (από πλευράς του Γιανουκόβιτς) να προκηρυχθούν φέτος εκλογές, και βουλευτικές και προεδρικές», προσέθεσε.

Επί τάπητος, αναφέρει το ρωσικό Itar-Tass, τέθηκαν επίσης ο σχηματισμός μιας μεταβατικής κυβέρνησης, καθώς και η αναθεώρηση του Συντάγματος: ένα από τα πάγια αιτήματα της αντιπολίτευσης, με γνώμονα το «ψαλίδισμα» των προεδρικών εξουσιών. Καθώς οι κρίσιμες διαβουλεύσεις συνεχίζονταν στο Κίεβο, στις Βρυξέλλες οι υπ. Εξωτερικών των «28» ευθυγραμμίζονταν με τη στάση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αποφασίζοντας εν προκειμένω την εν ευθέτω χρόνω επιβολή στοχευμένων κυρώσεων κατά των υπευθύνων για τη βία στην Ουκρανία. Αυτές αφορούν την απαγόρευση θεώρησης διαβατηρίων και το «πάγωμα» τραπεζικών λογαριασμών στο εξωτερικό.

Παρ' όλα αυτά, δεν κατονομάστηκαν συγκεκριμένα άτομα! Και όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο κείμενο συμπερασμάτων, «το εύρος εφαρμογής των κυρώσεων θα εξαρτηθεί από τις εξελίξεις στην Ουκρανία». Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η απόφαση για επιβολή εμπάργκο σε υλικά που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για βίαιη καταστολή…

Διπλωματικός πυρετός

Τα «κόκκινα» τηλέφωνα έπαιρναν εν τω μεταξύ «φωτιά» μεταξύ Βερολίνου και Ουάσινγκτον από τη μία, Βερολίνου-Μόσχας-Λονδίνου από την άλλη, με μοναδικό κοινό παρονομαστή των συνομιλιών την ανάγκη άμεσης αποκλιμάκωσης της κρίσης. Βλέποντας πάντως τον μέχρι πρότινος πειθήνιο Γιανουκόβιτς να ταλαντεύεται επικίνδυνα μεταξύ των πολιτικών του επιλογών, η Ρωσία δείχνει να κάνει τους δικούς της επανυπολογισμούς των χειρισμών της στο ουκρανικό.

Ο πρωθυπουργός Μεντβιέντεφ κάλεσε ευθέως την ουκρανική ηγεσία να μη γίνεται «σφουγγαρόπανο για να σκουπίζει κάποιος τα πόδια του», υπονοώντας ότι δεν θεωρεί πλέον αξιόπιστο συνομιλητή την ηγεσία του Κιέβου. Η προαναγγελθείσα ως εσπευσμένη μετάβαση Ρώσου απεσταλμένου στην ουκρανική πρωτεύουσα, κατ' εντολήν του προέδρου Πούτιν, δεν είχε πραγματοποιηθεί μέχρι αργά το βράδυ. Ενώ το Κρεμλίνο διέψευδε ως «ράδιο αρβύλα» τις πληροφορίες ότι ο Γιανουκόβιτς ζήτησε πολιτικό άσυλο στη σύμμαχο Ρωσία.

Την ίδια ώρα, στο Κίεβο οργίαζαν οι φήμες ότι από το διεθνές αεροδρόμιο της ουκρανικής πρωτεύουσας αναχώρησαν μόνο χθες 180 πτήσεις τσάρτερ, μεταφέροντας στο εξωτερικό μέλη της οικογένειας Γιανουκόβιτς, στελέχη του «Κόμματος των Περιφερειών» και της οικονομικής ελίτ της Ουκρανίας. Από την πλευρά του, πάντως, ο εκπρόσωπος της προεδρίας, Αντρέι Λισένκο, δήλωσε άγνοια για το θέμα…