ΟΥΚΡΑΝΙΑ – Η Ε.Ε. πρόσφερε έωλες ελπίδες σε έναν λαό ο οποίος δικαίως θέλει μια καλύτερη ζωή και ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Η Ρωσία τής πρόσφερε βοήθεια για να αποφύγει την πτώχευση, αλλά δεν έδωσε προοπτική καλύτερης διακυβέρνησης
Του Νικόλαου Α. Μπινιάρη*
Παρακολουθώντας τα τεκταινόμενα στην Ουκρανία δεν μπορούμε παρά να αναφωνήσουμε: «υπάρχει σύγχυση», όπως ο Λίνο Βεντούρα στην περίφημη ταινία του 1972 «Η περιπέτεια είναι περιπέτεια». Υπάρχουν συγχύσεις οι οποίες οδηγούν σε κωμικές καταστάσεις, σε ατυχήματα αλλά και σε τραγωδίες. Η συγκεκριμένη σύγχυση είναι του τρίτου είδους. Εχουμε να κάνουμε με τρεις κύριους παίκτες σε πλήρη σύγχυση και ένα θύμα, την Ουκρανία. Η Ε.Ε., οι ΗΠΑ και η Ρωσία είναι οι πρωταγωνιστές. Η Ουκρανία ως το μήλον της Εριδος φαντάζει ως η χώρα η οποία βρίσκεται διαιρεμένη ανάμεσα στους φιλοευρωπαίους και φιλορώσους, τους δημοκράτες και τους ολιγαρχικούς διεφθαρμένους ληστές της πολιτικής εξουσίας. Και δεν υπάρχει αμφιβολία πως στην Ουκρανία βασιλεύει η διαφθορά, η έλλειψη νόμου και ο αυταρχισμός.
Είναι φυσικό λοιπόν να υπάρχει η διάθεση για αλλαγή και αυτό είναι που πολλοί από τους εξεγερμένους θέλουν και δικαίως εξεγείρονται. Ανάμεσά τους βρίσκονται όμως και κάποιοι της παλιάς σχολής των Ουκρανών εθνικιστών, οι οποίοι μάλλον δεν συμπεριλαμβάνονται στη λίστα των δημοκρατών. Το έναυσμα όμως για αυτές τις προσδοκίες το έδωσε η Ε.Ε. με την περίφημη συμφωνία την οποία πρόσφερε για μια αρχική φάση σύνδεσης με την Ουκρανία. Ο Γιανουκόβιτς αρνήθηκε τη συμφωνία αυτή και προτίμησε τη ρωσική. Είχε όμως η Ε.Ε. να προσφέρει κάτι ουσιαστικό στην Ουκρανία το οποίο να έβγαζε τη χώρα αυτή από τη θλιβερή της κατάσταση;
Η Ουκρανία είναι μια πτωχευμένη χώρα. Τα συναλλαγματικά της αποθέματα είναι ελάχιστα και τα χρέη της υψηλά. Επιζεί από το επιδοτούμενο φυσικό αέριο και πετρέλαιο από τη Ρωσία. Οι βιομηχανίες της ανατολικής Ουκρανίας, σιδήρου, στροβίλων και ναυπηγείων, δουλεύουν με κύριο αγοραστή τη Ρωσία. Τι πρόσφερε η Ε.Ε. σε μια χώρα 45 εκατομμυρίων που δεν έχει προσφέρει στη Ρουμανία και στη Βουλγαρία, οι οποίες είναι ακόμα πιο πτωχευμένες και οι πληθυσμοί τους αποτελούν τον στόχο αντιμεταναστευτικών πολιτικών από χώρες της Ε.Ε.; Τι θα συμβεί στις βιομηχανίες αυτές, ανάλογες με τις βιομηχανίες της Ανατολικής Γερμανίας οι οποίες έκλεισαν όλες και πουλήθηκαν σαν παλιοσίδερα; Ποιος θα επιδοτήσει τους σιτοβολώνες της Ουκρανίας τώρα που η ΚΑΠ τελειώνει;
Η Ε.Ε. έκανε μια προσφορά υπό την προϋπόθεση δομικών μεταρρυθμίσεων και με αόριστες υποσχέσεις για βοήθεια και την επιβολή προγράμματος από το ΔΝΤ. Εν ολίγοις η Ε.Ε., η οποία βρίσκεται η ίδια σε επικίνδυνο σταυροδρόμι, πρόσφερε έωλες ελπίδες σε έναν λαό ο οποίος δικαίως θέλει μια καλύτερη ζωή και ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Αυτό λέγεται εγκληματική πράξη παραπλάνησης διότι η αιματηρή εξέγερση που επακολούθησε και η οποία είναι άγνωστο πού θα οδηγήσει φέρνει την Ουκρανία στα πρόθυρα εμφυλίου πολέμου και στη διάλυση. Η προσποιούμενη τον ηγεμόνα Γερμανία, η οποία δεν ήταν ποτέ κάτι τέτοιο ούτε και ξέρει πώς να συμπεριφερθεί ως τέτοιος, ξέχασε πως αν θέλεις να επιτύχεις κάτι οπωσδήποτε, το κάνεις είτε με την ισχύ είτε με το πουγκί. Αλλά η Γερμανία δεν υπήρξε ποτέ ανοιχτοχέρα. Το αντίθετο μάλιστα, υπήρξε σφιχτή και μίζερη. Αν πράγματι ήθελαν να εξαγοράσουν η Γερμανία και η Ε.Ε. την Ουκρανία θα έπρεπε να «ξηλωθούν» βάζοντας βαθιά το χέρι στην τσέπη. Με την παρούσα οικονομική κατάσταση στην ευρωζώνη, τέτοιο ξήλωμα θα ήταν αδιανόητο. Ως εκ τούτου πήγαν να πετύχουν κάτι στη «ζούλα» εκμεταλλευόμενοι τη διάθεση των Ουκρανών για χρηστή διοίκηση και ευνομία.
Τι συμβαίνει πίσω από όλα αυτά; Είναι παγκοίνως γνωστό πως ο ψυχρός πόλεμος για τις ΗΠΑ δεν έχει τελειώσει. Το ίδιο φαίνεται πως ισχύει και για την Ε.Ε., αλλά με άλλο πιθανώς σκεπτικό και αντικειμενικούς στόχους. Το ζήτημα είναι αρκετά πολύπλοκο και δεν υπάρχει χώρος για τέτοια ανάλυση. Ενα είναι βέβαιο, πως και οι δύο αυτοί παίκτες συνέπλευσαν στέλνοντας πολιτικούς στην πλατεία Μεϊντάν για να δηλώσουν πως είναι με το μέρος των διαδηλωτών. Είναι προφανές επίσης πως ο Γιανουκόβιτς ως κοινός μεταπράτης μεταχειρισμένων ειδών έπαιξε το παιχνίδι τού ποιος δίνει τα περισσότερα και παραδόθηκε στο έλεος μιας ανεξέλεγκτης αντίδρασης κάθε είδους και κάθε προέλευσης. Το αποτέλεσμα είναι ορατό και ταυτόχρονα λίαν επικίνδυνο.
Ο τρίτος παίκτης, η Ρωσία, χώρα με αυταρχικό καθεστώς, διαφθορά και μια οικονομία βασισμένη στο πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, τις πρώτες ύλες, και την αμυντική βιομηχανία, θεωρεί πως η Ουκρανία είναι ζωτικής σημασίας για την ασφάλειά και τη διεθνή υπόστασή της, αλλά και για τους ρωσικούς πληθυσμούς εκτός Ρωσίας. Πρόσφερε βοήθεια στην Ουκρανία για να αποφύγει την πτώχευση, αλλά δεν έδωσε καμιά προοπτική καλύτερης διακυβέρνησης στους Ουκρανούς.
Πολλοί αναλυτές βλέπουν ένα γεωστρατηγικό παιχνίδι σκακιού του οποίου το αποτέλεσμα θα κρίνει το «στάτους» της Ρωσίας ως μεγάλης δύναμης με επιρροή στην Ευρώπη. Ο «Economist», περιοδικό το οποίο επί 150 χρόνια τηρεί μια ρωσοφοβική στάση, κατακεραυνώνει τον Πούτιν και τον Γιανουκόβιτς για δολοφόνους. Το «Bloomberg» πιθανολογεί ότι η εξέγερση στην Ουκρανία θα έχει ως συνέχεια την εξέγερση στη Ρωσία και στόχο τον Πούτιν. Το «Spiegel» είναι προσεκτικό και θεωρεί πως η σκακιέρα είναι εύφλεκτη.
Η αντίληψη αυτή είναι αυτοκτονική και για την Ε.Ε. και για τις ΗΠΑ. Από τη στιγμή που η Ρωσία, και αυτό έχει ήδη γίνει, αντιληφθεί και εσωτερικεύσει την απειλή για την ασφάλειά της και την υπόστασή της, ο πλανήτης μπαίνει σε φάση επικίνδυνης ανισορροπίας. Η ανισορροπία αυτή θα γίνει κατανοητή μόνο όταν κανείς συνειδητοποιήσει πόσα ανοιχτά μέτωπα έχουν η Ε.Ε. και οι ΗΠΑ: Μεσανατολικό, Ισλάμ, Κίνα και ανατολική Ασία, ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και ενεργειακό, κυρίως για την Ευρώπη.
Η εγκληματική ελαφρότητα των γραφειοκρατών των Βρυξελλών, η γερμανική νοοτροπία να κερδίσουμε κάτι φτηνά και το ψυχροπολεμικό σύνδρομο της Ουάσινγκτον είναι πράγματι μια θανάσιμη σύγχυση, η οποία αν δεν είχε χυθεί αίμα και δεν υπήρχε κίνδυνος μιας έκρηξης στην Ευρώπη, θα ήταν εφάμιλλη μια παλιάς καλής «όπερας μπούφα».
……………………………………………………………………………….
* Συγγραφέας
