→Μετά και το «φρένο» από την ΕΚΤ στις εκδόσεις εντόκων γραμματίων το οικονομικό επιτελείο αναζητά απεγνωσμένα ρευστότητα, βάζοντας χέρι στα χρήματα φορέων του Δημοσίου

Ποιοι θα πληρώσουν τη… νύφη

Τα ταμειακά διαθέσιμα του «Πράσινου Ταμείου», των Ανεξάρτητων Αρχών, των Πανεπιστημίων, του Ασφαλιστικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης Γενεών κ.λπ. σκέφτεται να αξιοποιήσει η κυβέρνηση. Τι θα γίνει σε περίπτωση (διόλου απίθανη) που δεν θα μπορεί να τους επιστρέψει τα χρήματα

Των Μάριου Χριστοδούλου, Κώστα Τσάβαλου

Οριακές καταστάσεις στα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας έχουν δημιουργήσει οι σημαντικές καθυστερήσεις που σημειώνονται στην εκταμίευση των δόσεων από το δεύτερο δανειακό πρόγραμμα της τρόικας, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να βάζει τώρα χέρι στις οικονομίες φορέων του Δημοσίου (εκτός ασφαλιστικών ταμείων και ΔΕΚΟ). Το πρόβλημα επιτείνεται και από το «φρένο» που έβαλε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στη ρευστότητα μέσω εκδόσεων εντόκων γραμματίων, περιορίζοντας σημαντικά το πλαφόν των μηνιαίων εκδόσεων. Αν οι διαπραγματεύσεις με τους εξωτερικούς δανειστές δεν τελεσφορήσουν εντός των ημερών, το πρόβλημα θα κορυφωθεί τον Μάιο, οπότε θα πρέπει να αποπληρωθούν ομόλογα και τόκοι 9,8 δισ. ευρώ.

Το οικονομικό επιτελείο, σε μια προσπάθεια να προλάβει τα χειρότερα, προχωρά σε εσωτερικό δανεισμό… αξιοποιώντας τα ταμειακά διαθέσιμα διαφόρων φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, όπως το «Πράσινο Ταμείο», οι Ανεξάρτητες Αρχές (Τηλεπικοινωνιών, Ενέργειας, Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς κ.ά.), τα Πανεπιστήμια, το Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών κ.λπ. Μόνο το «Πράσινο Ταμείο» και οι Ανεξάρτητες Αρχές διαθέτουν περισσότερα από 2 δισ. ευρώ, τα οποία θα δανειστεί με μικρό επιτόκιο το υπουργείο Οικονομικών για να αντιμετωπίσει πρόσκαιρα το πρόβλημα ρευστότητας.

Η κίνηση του υπουργείου Οικονομικών θα προκαλέσει ωστόσο παρενέργειες και στη ρευστότητα των τραπεζών, οι οποίες έχουν ικανοποιητικά κέρδη από τα επιτόκια των εντόκων γραμματίων, ενώ μεσοπρόθεσμα δεν αποκλείεται να προκύψουν προβλήματα και για τη ρευστότητα των ίδιων των φορέων που θα δανείσουν το κράτος. Ο ενδεχόμενος κίνδυνος μπορεί να προέλθει από τυχόν αδυναμία του κράτους να επιστρέψει τα χρήματα κατά τη λήξη των repos και να προχωρήσει μονομερώς στην ανανέωσή τους για μακρύ χρονικό διάστημα.

Σ’ αυτή την περίπτωση οι φορείς θα πρέπει να απευθύνονται αναγκαστικά στην Τράπεζα της Ελλάδος και με εγγύηση τη συμφωνία επαναγοράς (repos) να… ζητιανεύουν για ρευστότητα. Το θέμα περιπλέκεται ακόμα περισσότερο με φορείς που ναι μεν έχουν κάποια διαθέσιμα, από την άλλη όμως έχουν αφήσει απλήρωτες υποχρεώσεις (προμήθειες, δεδουλευμένα, αποζημιώσεις κ.ά.).

Οπως προβλέπει η απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα, εξουσιοδοτείται ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ), ως εντολοδόχος του ελληνικού Δημοσίου, για τη σύναψη πράξεων πώλησης τίτλων διαχείρισης του ελληνικού Δημοσίου με συμφωνία επαναγοράς (repos) με φορείς της Γενικής Κυβέρνησης. Ο ΟΔΔΗΧ έχει βάλει στο «μάτι» ταμειακά διαθέσιμα φορέων της Γενικής Κυβέρνησης πλέον των 3 δισ. ευρώ, τα οποία θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν αμέσως από το ελληνικό Δημόσιο για διαχείριση ρευστότητας επ’ αμοιβαίο όφελος, μέσω repos διάρκειας ημερών ή και μηνών. Τα επιτόκια αγοράς για προτεινόμενο διάστημα 15 ημερών κυμαίνονται στα επίπεδα του 1,70%-1,75%.

Με αυτόν τον τρόπο θα «συγκρατηθούν» με λογιστικό τέχνασμα και οι δαπάνες αποπληρωμής τόκων δημοσίου χρέους και το Δημόσιο θα δανείζεται χωρίς να επηρεάζεται το δημοσιονομικό έλλειμμα και το δημόσιο χρέος! Οι τόκοι που θα πληρώνει το ελληνικό Δημόσιο δεν θα επιβαρύνουν καθόλου το έλλειμμα και το χρέος της γενικής κυβέρνησης, δεδομένου ότι θα αποτελούν ταυτόχρονα δαπάνη της κεντρικής κυβέρνησης και έσοδο των φορέων της γενικής κυβέρνησης, θα είναι δηλαδή «δημοσιονομικά ουδέτεροι».

«Τα έντοκα γραμμάτια Ε.Δ. και οι συμβάσεις repo καλύπτουν δύο διαφορετικές ανάγκες», επισημαίνουν από το υπουργείο Οικονομικών και προσθέτουν: «Τα έντοκα γραμμάτια εκδίδονται επί τη βάσει του εγκεκριμένου δανειακού προγράμματος για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών του Δημοσίου -το οποίο δεν έχει άλλη πρόσβαση στις αγορές πλην αυτών-, όπως αυτές προκύπτουν από την απρόσκοπτη εκτέλεση του προγράμματος, ενώ το νέο προϊόν εντάσσεται στη βραχυπρόθεσμη διαχείριση ρευστότητας».