→Οι ηγέτες των 28 κρατών της Ευρωπαϊκής Ενωσης συμφώνησαν τα στάδια επιβολής οικονομικών και διπλωματικών «αντιποίνων» στη Ρωσία και καταδίκασαν την παραβίαση της ουκρανικής κυριαρχίας

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ Του Κωστα Μοσχονά

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν θέλησαν να ρίξουν περισσότερο λάδι στη φωτιά στην ουκρανική κρίση και συμφώνησαν στην επιβολή κλιμακωτών σε τρεις φάσεις κυρώσεων κατά της Ρωσίας, σε περίπτωση που δεν συμμορφωθεί η Μόσχα. Συνοπτικά, οι 28 ζητούν την άμεση έναρξη διαπραγματεύσεων εντός των προσεχών ημερών μεταξύ Κιέβου και Μόσχας, με «περιορισμένο ορίζοντα» ως προς την επίτευξη συμφωνίας. Σε περίπτωση που αγνοήσει η Μόσχα το εν λόγω αίτημα, οι Ευρωπαίοι συμφώνησαν σε ένα σχέδιο που περιλαμβάνει τις ακόλουθες τρεις φάσεις:

- Την αναστολή των προπαρασκευαστικών διαδικασιών για τη σύγκληση της ομάδας των χωρών G8 και της διαδικασίας για την κατάργηση της βίζας. Οι 28 επιβεβαιώνουν, λοιπόν, τη συμφωνία που επιτεύχθηκε την περασμένη Δευτέρα σε επίπεδο ΥΠΕΞ.

-Εάν συνεχιστεί η «ανυπακοή» από ρωσικής πλευράς, οι Βρυξέλλες προτίθενται να αποφασίσουν τη διακοπή των συνόδων κορυφής Ε.Ε.-Ρωσίας. Επίσης, στη φάση αυτή, οι Βρυξέλλες θα προχωρήσουν σε πάγωμα περιουσιακών στοιχείων και σε μία ταξιδιωτική απαγόρευση προς την Ε.Ε..

- Στο τρίτο στάδιο προβλέπεται η επιβολή οικονομικών και διπλωματικών κυρώσεων. Επιπλέον, οι 28 καταδικάζουν την παραβίαση της ουκρανικής κυριαρχίας, της ακεραιότητας των συνόρων και ζητούν την άμεση απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων από τη χερσόνησο της Κριμαίας. Παράλληλα, ζητούν την απόσυρση του δημοψηφίσματος για την απόσχιση της Κριμαίας από την Ουκρανία.

Ακόμη, συμφώνησαν να προχωρήσουν οι διαδικασίες για τη συμφωνία σύνδεσης Ε.Ε.-Ουκρανίας με στόχο να ολοκληρωθούν μέχρι τον προσεχή Αύγουστο το αργότερο. Το πολιτικό κεφάλαιο της συμφωνίας θα πρέπει να υπογραφεί μέχρι τον Μάιο.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπάι αρνήθηκε να συγκρίνει τις αποφάσεις της Ε.Ε. με αυτές των ΗΠΑ. Αλλωστε, είπε, οι αμερικάνικες κυρώσεις (βίζα κ.λπ.) κινούνται σε ένα πολύ γενικό πλαίσιο. Επιπλέον, οι κυρώσεις της Ε.Ε. είναι ένα εργαλείο, ένα μέσο και όχι ο σκοπός αυτός καθαυτός, πρόσθεσε ο Βέλγος, ενώ δίπλα του ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο υπενθύμιζε την απόφαση για στήριξη της Ουκρανίας ύψους 11 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 3 δισ. ευρώ θα προέλθουν από τον κοινοτικό προϋπολογισμό.

Κατά τη χθεσινή έκτακτη σύνοδο κορυφής αποκλειστικά αφιερωμένη στην Ουκρανία, στην οποία συμμετείχε ο νέος πρωθυπουργός της Ουκρανίας Αρσένι Γιατσενιούκ, επικράτησαν τελικά οι απόψεις των ηγετών που τάχθηκαν κατά των κυρώσεων, πιστεύοντας ότι η αποκλιμάκωση της κρίσης είναι ακόμη δυνατή μέσω διαπραγματεύσεων μεταξύ Κιέβου και Μόσχας.

Συμφωνία σύνδεσης

Στη συνεδρίαση των 28, πρώτος μίλησε ο Αρσένι Γιατσενιούκ, ο οποίος είπε ότι είναι έτοιμος να υπογράψει συμφωνία σύνδεσης με την Ε.Ε. και ζήτησε την άμεση απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων από την Κριμαία καθώς και του επίμαχου δημοψηφίσματος για την απόσχιση της ήδη ρωσόφωνης χερσονήσου από το Κίεβο. «Δεν είναι μόνο μία κρίση μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας, αλλά μία κρίση στην Ευρώπη» είπε με νόημα ο Ουκρανός πρωθυπουργός. Η προσπάθειά του να βάλει ευρωπαϊκό μανδύα στην κρίση Κιέβου-Μόσχας ήταν φανερή…

Στη συνέχεια, τοποθετήθηκαν οι Ευρωπαίοι και ο Ουκρανός αποχώρησε για το ΝΑΤΟ, αφήνοντας τους 28 να τα βρουν μεταξύ τους. Εκεί βγήκαν στο τραπέζι οι γνωστές από τη σύνοδο των ΥΠΕΞ της περασμένης Δευτέρας διαφορές. Από τη μία πλευρά η ομάδα των «σκληρών» (Σουηδία, Φιλανδία, Λιθουανία, Εσθονία, Λετονία, Πολωνία), η οποία ζήτησε επίμονα την επιβολή κυρώσεων. Από την άλλη, η ομάδα των μετριοπαθών, με επικεφαλής τη Γερμανία, τη Γαλλία και τη Μ. Βρετανία, που δεν θέλει να τα «σπάσει» με τη Μόσχα για οικονομικούς κυρίως λόγους, οι οποίοι για ορισμένες χώρες συνδέονται με την εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Προς το παρόν τουλάχιστον, η ομάδα των μετριοπαθών χωρών που τάχθηκε υπέρ της διατήρησης της πίεσης, αλλά και της επικοινωνίας με τη Μόσχα, επιδιώκοντας την «αποκλιμάκωση» της κρίσης μέσω διαπραγματεύσεων, ώστε να μειωθεί η ένταση που μπορεί να οδηγήσει σε πολεμική σύρραξη, επέβαλε τις απόψεις της….

Η πιο επιθετική ήταν η πρόεδρος της Λιθουανίας, Ντάλια Γκριμποσκάιτε, η οποία εξέφρασε τη λύπη της για τη μη ανάληψη «ταχείας δράσης» από την πλευρά της Ευρώπης, που «ανέκαθεν δεν είναι ικανή να καταλάβει τις εξελίξεις». Κατά τη Λιθουανή πρόεδρο, «μετά την Ουκρανία θα έρθει η σειρά της Μολδαβίας και μετά άλλες χώρες»…

Ο Βρετανός Ντέιβιντ Κάμερον δήλωσε ότι «πρέπει να σταλεί ένα σαφές μήνυμα στην Μόσχα ότι αυτό που συμβαίνει είναι απαράδεκτο και θα υπάρξουν επιπτώσεις». Οσο για τον Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ, τάχθηκε υπέρ μίας ισχυρής πίεσης στη Ρωσία προκειμένου να αποδεχθεί τη διαδικασία της αποκλιμάκωσης». «Δεν επιδιώκουμε προς το παρόν την αύξηση της έντασης αλλά να ανοίξουμε το δρόμο του διαλόγου» πρόσθεσε.

Ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς αναφέρθηκε στην παρέμβασή του στην ανάγκη για έναρξη πλήρους και ουσιαστικού διαλόγου για την αποκλιμάκωση της κρίσης και έδωσε έμφαση στην αποφυγή κινήσεων που μπορεί να πυροδοτήσουν την ένταση μεταξύ των δύο πλευρών.