Του Γιώργου Σταματόπουλου
Δανείζομαι από τον ενθουσιασμό του Christian Ruby: «Στον Μυλωνά του Ανζιμπώ (1845) της Γεωργίας Σάνδη, η βαρονέσσα ντε Μπλανσόμ επικαλείται τον “ενθουσιασμό της αλληλεγγύης” μετά την ανακάλυψη της καταστροφής και της δυστυχίας της. Εμπνευσμένη από το ηθικό σθένος και την ανεξάντλητη ζωτικότητα του μυλωνά, αποδέχεται να κινητοποιηθεί στο μέσο της συμφοράς, παρασύροντας όλα τα πρόσωπα του βιβλίου στο ξαναχτίσιμο ενός νέου κόσμου».
Θα πει κάποιος: Ολο για ενθουσιασμό γράφεις, για ευθυμίες, για αλληλεγγύη και όλα δίπλα παραμένουν στον βούρκο. Μάλλον δεν θα έχει υπολογίσει ο ενιστάμενος ότι εάν δεν τα πιστεύαμε δεν θα τα γράφαμε· επιπροσθέτως: εάν δεν τα γράφαμε, θα ήμασταν για το ψυχιατρείο… τουλάχιστον. Ολα αυτά, θεωρούμε, απαλύνουν τη βαρύτητα, παντρεύουν το χάος με τη θλίψη και τον ορθολογισμό, ορίζουν τον ορίζοντα της δράσης και της επικοινωνίας, και: φεύγει το γκρίζο από την κάθε μέρα, όχι ανέξοδα, μη βιαζόμαστε να κρίνουμε, αλλά με πόνο και οδύνες και με γέλιο άφθονο, πηγαίο, ειλικρινές. Πώς συνδυάζονται όλα τούτα;
Διότι τα κινεί ο έρωτας της αλήθειας, το σκίρτημα του αύριο, το πάθος τού τώρα.
Τούτος ο έρωτας εισδύει στην εσωτερικότητα, την κατακτά και αδιαφορεί για λυρισμούς, κενολογίες και ριζοσπαστικότητα, έχει δε την εξαιρετική ικανότητα να φέρει το άπειρο στα μέτρα του, να το συμφιλιώσει με την πραγματικότητα. Τόσο πεπερασμένα αλλά και τόσο γενναιόδωρα.
«Τι ήπιες χθες;» θα αναρωτηθούν όσοι ακόμη αναρωτιούνται. Τίποτε. Απλώς, η αισιοδοξία διευρύνει την όποια ποιητική έκφραση, χωρίς να έχει αξίωση τούτη η έκφραση να πλησιάσει τους ποιητές. Δεν θα κυριαρχήσουν εύκολα οι λάγνοι της εξουσίας και οι οπαδοί του φιλελευθερισμού, οι οποίοι όταν βλέπουν κάποιον να γελάει γενναία ή να τραγουδάει, ή να χορεύει με αμέλεια, σταυροκοπιούνται. Θέλουν όλους μας στο καβούκι μας, στη μιζέρια και στη μνησικακία. Δεν θα τους γίνει το χατίρι, θα πληρώσουν ακριβά για τα οφέλη που αποκόμισαν συνθλίβοντας την ελληνική κοινωνία.
Το γέλιο και ο χορός είναι συμπάθεια, είναι κριτική, δεν είναι αυτοάμυνα μήτε άσφαιρα πυρά στην εξοντωτική πολιτική διακυβέρνηση, είναι συμφωνία θέλησης και ενστίκτων να βρουν έναν κοινό λόγο, μια έκφραση λαϊκή, χωρίς μεσίτες, χωρίς μέντορες, αλλά με σοβαρότητα και συνείδηση καθαρή και γεμάτη υγεία. Η πασίδηλη αδράνεια γίνεται κινούν αίτιο, ο χρόνος θυελλώδης και υποστηρικτικός, οι πράξεις μεταμορφώνονται σε τελετουργίες και εορτασμούς· η πολιτική και κοινωνική ενότητα ενσαρκώνονται όχι στα κόμματα και την Πολιτεία, αλλά στα λάθη και τις παραλείψεις της εργατικής τάξης. Καθαγιάζεται η ηδονή του κοινωνικού και πολιτικού νοήματος.
