Τα πρώτα αποτελέσματα δείχνουν σχεδόν καθολική επικράτηση του «ναι». «Θα τους δικάσουμε στην Ουκρανία και στα διεθνή δικαστήρια» απειλεί η κυβέρνηση της Ουκρανίας. ΗΠΑ και Ε.Ε. προαναγγέλλουν κυρώσεις
Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Για τον «Ρωσικό Μάρτη» τραγουδούσε σε πατριωτικούς τόνους το συγκεντρωμένο πλήθος των φιλορώσων διαδηλωτών στο Ντόνετσκ και στο Χάρκοβο, στα ανατολικά της Ουκρανίας, την ώρα που περίπου 500 χιλιόμετρα νοτιοδυτικότερα ανακοινωνόταν το αποτέλεσμα του μοναδικού exit poll για το χθεσινό, ιστορικό δημοψήφισμα στην Κριμαία, δίνοντας 93% στο «ναι» υπέρ της ένωσης με τη Ρωσία…
Λίγο αργότερα, ο επικεφαλής της εκλογικής επιτροπής ανακοίνωσε ότι τα πρώτα αποτελέσματα ανεβάζουν το ποσοστό αυτό στο 95,5%, έναντι 3,5% που ψήφισαν υπέρ της μεγαλύτερης αυτονομίας εντός της Ουκρανίας και 1% άκυρων ψηφοδελτίων. Παρά το μποϊκοτάζ που κήρυξαν Ουκρανοί της Κριμαίας και μειονοτικοί Τάταροι, η συμμετοχή άγγιξε επισήμως το 82,71% – φθάνοντας έως και το 83,5% στη Σεβαστούπολη, έδρα του ρωσικού Στόλου της Μαύρης Θάλασσας.
Οι κάλπες που στήθηκαν ήταν διαφανείς, από πλεξιγκλάς, και τα ψηφοδέλτια έχασκαν μέσα ορατά, χωρίς να εσωκλείονται σε φακέλους! Η ιστοσελίδα που είχε στηθεί ειδικά για την περίσταση χθες δεν λειτουργούσε – κατά τις αρχές της Συμφερόπολης, είχε δεχθεί επίθεση από χάκερ από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, στις ΗΠΑ. Και απουσία επόπτευσης της εκλογικής διαδικασίας από κάποιον διεθνή οργανισμό, το έργο των παρατηρητών ανέλαβε -κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες- μία ετερογενής ομάδα «135 ξένων παρατηρητών από 23 χώρες», όπως μετέδωσε το ρωσικό δίκτυο Russia-24.
Παρατηρητές
Κατά το Russia Today, πρόκειται για «ευρωβουλευτές, βουλευτές εθνικών Κοινοβουλίων, εξέχοντες Ευρωπαίους εμπειρογνώμονες του Διεθνούς Δικαίου και διάσημους ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Ως συντονιστής της αποστολής κατονομάζεται ο διευθυντής του ινστιτούτου European Geopolitical Analysis Centre, Ματέουσζ Πισκόρσκι. Μεταξύ των συμμετεχόντων αναφέρονται ο Ούγγρος ευρωβουλευτής Μπέλα Κόβατς του ακροδεξιού κόμματος «Γιόμπικ», ο πρώην γραμματέας Διεθνών Σχέσεων του ακροδεξιού κόμματος «Πλατφόρμα για την Καταλονία» Ενρίκε Ραβέλο, ο Βέλγος ακροδεξιός πολιτικός ακτιβιστής Λικ Μισέλ, ο Φινλανδός φιλορώσος ακτιβιστής Γιόχαν Μπέκμαν, ο Σερβο-αμερικανός συγγραφέας και αναλυτής διεθνών σχέσεων (πάλαι ποτέ άτυπος εκπρόσωπος της Σερβοβοσνιακής Δημοκρατίας στη δεκεατία του 1990) Σερζ Τρίφκοβιτς, ο ιρακινής καταγωγής βουλευτής του αριστερού Die Linke στο Κοινοβούλιο του γερμανικού κρατιδίου Μεκλεμβούργο-Δυτική Πομερανία, Χίκματ αλ-Σάμπτι, αλλά και ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ, Μπάμπης Αγγουράκης.
«Το αποτέλεσμα έχει ήδη προαποφασιστεί από το Κρεμλίνο, που χρειάζεται κάποια αιτιολογία για να βάλει και επίσημα στρατεύματα στη χώρα μας και να αρχίσει έναν πόλεμο, που θα καταστρέψει τη ζωή του λαού και τις οικονομικές προοπτικές μας», κατήγγειλε από το Κίεβο ο μεταβατικός πρόεδρος της Ουκρανίας, Ολεξάντερ Τουρτσίνοφ, καθώς ο Ουκρανός πρωθυπουργός, Αρσένι Γιάτσενιουκ, απειλούσε θεούς και δαίμονες. «Θα βρούμε τους αρχηγούς της σπείρας κακοποιών της απόσχισης και της διαίρεσης», διακήρυξε χθες. «Θα τους δικάσουμε στην Ουκρανία και στα διεθνή δικαστήρια. Το έδαφος θα καεί κάτω από τα πόδια τους!»
Παγερά αδιάφορος στις «ιαχές» του Κιέβου, ο φιλορώσος πρωθυπουργός της Κριμαίας, Σέργκι Αξιόνοφ, ευχαρίστησε όλους όσοι μετείχαν στο ιστορικό δημοψήφισμα. Κι αμέσως μετά το κλείσιμο της κάλπης ανακοίνωσε, μέσω twitter, ότι σήμερα κιόλας «αντιπροσωπεία βουλευτών της Κριμαίας θα μεταβεί στη Ρωσία» και ότι ταυτόχρονα θα συγκληθεί η τοπική βουλή «για να υποβάλει επίσημο αίτημα ένωσης με τη Ρωσική Ομοσπονδία».
Ο Λευκός Οίκος φυσικά απέρριψε το κριμαϊκό δημοψήφισμα και χαρακτήρισε «επικίνδυνες και αποσταθεροποιητικές» τις ενέργειες της Ρωσίας, προειδοποιώντας την ότι θα πληρώσει «υψηλό τίμημα» για τις επιλογές της. Στο ίδιο μήκος κύματος, οι πρόεδροι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν βαν Ρομπάι, και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζοζέ Μπαρόζο, χαρακτήρισαν την εκλογική διαδικασία «παράνομη και αθέμιτη», προαναγγέλλοντας την επιβολή νέων κυρώσεων κατά τη σημερινή σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών των «28» στις Βρυξέλλες.
Τα «κόκκινα» τηλέφωνα εν τω μεταξύ «άναψαν» και πάλι χθες μεταξύ Ουάσινγκτον, Βερολίνου, Μόσχας, αλλά και Σότσι, όπου βρισκόταν ο Ρώσος πρόεδρος για την κήρυξη της λήξης των Παραολυμπιακών Αγώνων. Στις συνομιλίες του με τη Γερμανίδα καγκελάριο Μέρκελ και τον Αμερικανό πρόεδρο Ομπάμα, ο Βλαντιμίρ Πούτιν επανέλαβε τη θέση του ότι το δημοψήφισμα της Κριμαίας δεν συνιστά παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου.
Πρώτη φορά ωστόσο τάχθηκε ανοιχτά υπέρ της ενίσχυσης και της διεύρυνσης της αποστολής του ΟΑΣΕ (Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη) στα «θερμά» σημεία της Ουκρανίας, κυρίως στις ρωσόφωνες περιοχές, στο νότιο και ανατολικό τμήμα της χώρας. Εκεί όπου, σύμφωνα με ανακοίνωση του Κρεμλίνου, ο Ρώσος πρόεδρος ανησυχεί για την κλιμάκωση της έντασης, εξαιτίας της δράσης «ριζοσπαστικών οργανώσεων, σε συμπαιγνία με τις αρχές του Κιέβου».
Κλείνουν τα σύνορα
Χθες το βράδυ -έπειτα από μία ημέρα ταραχών με καταλήψεις δημόσιων κτιρίων από φιλορώσους στο Χάρκοβο και στο Ντόνετσκ, καθώς και ένα άτυπο δημοψήφισμα πολλαπλών ερωτημάτων στο Λουάνσκ, στα σύνορα με τη Ρωσία- ο πρωθυπουργός Γιάτσενιουκ ανακοίνωσε σε έκτακτο υπουργικό συμβούλιο στο Κίεβο ότι τα ανατολικά ουκρανικά σύνορα έχουν σχεδόν κλείσει. Η κρατική τηλεόραση μετέδιδε ότι κατέφθαναν συνεχώς στην περιοχή στρατιωτικές ενισχύσεις. Ενώ ο υπουργός Εσωτερικών ανήγγειλε μερική επιστράτευση «10.000 ανδρών μέσα στις επόμενες 15 ημέρες».
Λίγο νωρίτερα, εν τω μεταξύ, στις 21 αυτού του μήνα, θα έχει λήξει η συμφωνία προσωρινής εκεχειρίας μεταξύ ρωσικών και ουκρανικών δυνάμεων στη χερσόνησο της Κριμαίας, την οποία ανακοίνωσε χθες ο Ουκρανός υπουργός Αμυνας, Ιγκορ Τενιούχ. Την ίδια ημέρα, η Κάτω Βουλή στη Μόσχα αναμένεται να ψηφίσει σχέδιο νόμου που θα διευκολύνει την προσάρτηση ξένων εδαφών στη Ρωσική Ομοσπονδία, ενώ η κυβέρνηση του Κιέβου ευελπιστεί ότι θα υπογράψει το πολιτικό μέρος της συμφωνίας σύνδεσης με την Ε.Ε., στη σύνοδο κορυφής των «28», στα τέλη της εβδομάδας…