ΟΥΚΡΑΝΙΑ – Το ενδεχόμενο να σφίξει ο ρωσικός κλοιός σε ολόκληρη τη χώρα ανησυχεί τον Ομπάμα, την Ευρώπη και τους G7, αν και οι Ρώσοι έκαναν μέσα στο τελευταίο 48ωρο τα δικά τους «ανοίγματα»

Της Μαργαρίτας Βεργολιά

Νέες… Realpolitik «κόκκινες γραμμές» στην ουκρανική κρίση χαράσσουν πλέον ο Αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα, οι εταίροι του στο G7 και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι έναντι της Ρωσίας. Κι έτσι, χωρίς επισήμως να παραδέχονται ότι ο ρωσικός «κύβος» έχει πια ριφθεί στη Χερσόνησο της Κριμαίας, μεταθέτουν τώρα τα «όρια» για την επιβολή σκληρών οικονομικών κυρώσεων στη Μόσχα, βάζοντας ως «γραμμή Μαζινό» τις υπόλοιπες περιοχές της Ουκρανίας.

«Εχουμε πει, και θέλω να είμαι ξεκάθαρος σ’ αυτό, ότι δεν αναγνωρίζουμε όσα συνέβησαν στην Κριμαία. (…) Ομως μας ανησυχεί το ενδεχόμενο να σφίξει κι άλλο ο ρωσικός κλοιός στην Ουκρανία», τόνισε χθες ο Μπαράκ Ομπάμα, στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε με το πέρας της διήμερης συνόδου για την πυρηνική ασφάλεια στη Χάγη, λίγο πριν αναχωρήσει για τις Βρυξέλλες, όπου θα παραστεί σήμερα στις ξεχωριστές συνόδους κορυφής ΗΠΑ-Ε.Ε. και ΝΑΤΟ. Εάν η Ρωσία δεν «ενεργήσει υπεύθυνα», πρόσθεσε ο Αμερικανός πρόεδρος, «θα υπάρξουν πρόσθετα κόστη, που θα έχουν κάποιες αρνητικές συνέπειες στην παγκόσμια οικονομία, αλλά θα έχουν ακόμη μεγαλύτερες στην ίδια τη Ρωσία».

Για να δικαιολογήσει μάλιστα τη μέχρι σήμερα άνευρη -όπως τον κατηγορούν οι Ρεπουμπλικανοί αντίπαλοί του- στάση του έναντι των γεωπολιτικών μεθοδεύσεων του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, ο Μπαράκ Ομπάμα διακήρυξε ότι «η Ρωσία είναι μια περιφερειακή δύναμη που απειλεί τους γείτονές της όχι εξαιτίας της ισχύος της, αλλά λόγω αδυναμίας». Γι’ αυτό και, όπως ανέφερε, δεν τη θεωρεί πλέον υπ’ αριθμόν 1 απειλή για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ, αλλά ανησυχεί περισσότερο για τον κίνδυνο να πέσουν όπλα μαζικής καταστροφής σε λάθος χέρια, π.χ. τρομοκρατών που θα μπορούσαν να εξαπολύσουν έτσι επίθεση στο Μανχάταν!

Την τοποθέτηση αυτή βέβαια δεν βοήθησε ιδιαίτερα η δημοσιοποίηση στο YouTube υποκλαπείσης τηλεφωνικής συνομιλίας της φιλοδυτικής -κι επίδοξης επόμενης προέδρου της Ουκρανίας- Γιούλια Τιμοσένκο, στην οποία ακούγεται να μιλά με συμπατριώτη της πολιτικό για τη χρήση πυρηνικών όπλων σε περιοχές της Ουκρανίας, όπου πλειοψηφούν πληθυσμιακά οι ρωσόφωνοι! Η ίδια, μέσω Twitter, χαρακτήρισε χθες αυτήν τη δήλωση προϊόν μοντάζ, «φωτογραφίζοντας» ως υπεύθυνες τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, παραδέχτηκε ότι είναι αυθεντικό το ηχογραφημένο απόσπασμα όπου δηλώνει «έτοιμη να αρπάξω ένα Καλάσνικοφ και να πυροβολήσω στο κεφάλι αυτό το κάθαρμα», αναφερόμενη στον Πούτιν!

Αφήνοντας στωικά κατά μέρος όλες αυτές τις -περισσότερο προς εσωτερική «κατανάλωση» σε Ουκρανία και ΗΠΑ, αντίστοιχα- απειλές και διακηρύξεις, οι Ρώσοι έκαναν μέσα στο τελευταίο 48ωρο τα δικά τους «ανοίγματα», ζυγίζοντας τα γεωπολιτικά οφέλη τους και τις οικονομικές ζημίες από την ουκρανική κρίση. Ετσι χθες, ενώ ανακοίνωναν τη διεξαγωγή στρατιωτικών γυμνασίων στην Υπερδνειστερία, στη σύνοδο της Χάγης «συνυπέγραφαν» με τους Αμερικανούς και τα υπόλοιπα 51 συμμετέχοντα κράτη το τελικό κείμενο-έκκληση για ενίσχυση της πυρηνικής ασφάλειας στον πλανήτη. Το δε Κρεμλίνο διεμήνυσε ότι, παρά την προχθεσινή «αποβολή» του από τους G8 (που ξαναγίνονται G7), θα συνεχίσει να διατηρεί ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με τη Δύση.

Στο μεσοδιάστημα, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, είχε την πρώτη -μεσούσης της κρίσης- συνάντηση με την Ουκρανή ομόλογό του, Αντρέι Ντεστσίτσια, στο περιθώριο της συνόδου στη Χάγη. Ενώ στην ίδια την Ουκρανία καταγράφονταν καταιγιστικές, πολιτικές και μη, εξελίξεις, που κατά πολλούς αναλυτές δείχνουν ένα «ξεκαθάρισμα» του εσωτερικού τοπίου. Στο Κίεβο, η διχασμένη Βουλή απέπεμψε τον μεταβατικό υπουργό Αμυνας -και μέλος του ακροδεξιού κόμματος Σβόμποντα- Ιγκόρ Τενιούκ, επιρρίπτοντας σε αυτόν την ευθύνη για την απώλεια της Κριμαίας (στη θέση του διορίστηκε ο στρατηγός Μιχαήλ Κοβάλ, επικεφαλής της συνοροφυλακής της Ουκρανίας). Λίγες ώρες αργότερα, στο Ρίβνε της δυτικής Ουκρανίας έπεφτε νεκρός, με δύο σφαίρες στην καρδιά, ο Ολεξάντρ Μουζίτσκο, στέλεχος της νεοναζιστικής οργάνωσης «Δεξιός Τομέας», η οποία επιτέλεσε πρωταγωνιστικό ρόλο στην εξέγερση της πλατείας Μαϊντάν του Κιέβου.

Γνωστός στον εγχώριο υπόκοσμο και ως Σάσκο Μπίλι, ο Μουζίτσκο σκοτώθηκε -σύμφωνα με ανακοίνωση του ουκρανικού υπουργείου Εσωτερικών- κατά την ανταλλαγή πυρών με την αστυνομία και μέλη των ειδικών δυνάμεων Sokol, που είχαν ένταλμα να τον συλλάβουν για εκβιασμούς. Ομως, ένας Ουκρανός βουλευτής, ο Ολες Ντόνιγ, παρουσίασε μια διαφορετική εκδοχή, γράφοντας στον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook ότι ο Μουζίτσκο ουσιαστικά απήχθη και βρέθηκε ώρες αργότερα νεκρός, δεμένος πισθάγκωνα, με δύο τραύματα από σφαίρες στο στήθος.

Σε κάθε περίπτωση, εναντίον του είχε εκδοθεί ένταλμα σύλληψης από τις ρωσικές Αρχές, με την κατηγορία της δολοφονίας Ρώσων στρατιωτών στην Τσετσενία, τη δεκαετία του ‘90. Σύμφωνα με το δίκτυο Russia Today, οι υποτελείς του στον «Δεξιό Τομέα» κατονόμασαν προσωπικά υπεύθυνο για τον θάνατο του Μουζίτσκο τον μεταβατικό υπουργό Εσωτερικών της Ουκρανίας, Αρσέν Αβάκοφ, παίρνοντας και όρκο για εκδίκηση…

Οσο για την de facto πια ρωσική Κριμαία; Μετά τη διαταγή του Κιέβου στους Ουκρανούς στρατιώτες να την εγκαταλείψουν, οι Ρώσοι έκαναν χθες το βράδυ άλλο ένα αναίμακτο ρεσάλτο, καταλαμβάνοντας το τελευταίο πολεμικό πλοίο στο οποίο ανέμιζε η ουκρανική σημαία. Και σε αντίθεση με τους περίπου 3.600 κατοίκους της Χερσονήσου, που επέλεξαν να μετακινηθούν προς την ενδοχώρα, τα 2/3 του στρατιωτικού προσωπικού της Ουκρανίας -σύμφωνα με το Associated Press- επέλεξαν να παραμείνουν στην περιοχή, αρκετοί αλλάζοντας κανονικά «στρατόπεδο», με την προσχώρησή τους και τυπικά στον στρατό των Ρώσων.