ΙΤΑΛΙΑ Ενα σκάνδαλο της Τράπεζας Monde dei Paschi ακουμπά τον Μόντι και εμπλέκει τον Ντράγκι της ΕΚΤ
Της Ελλης Πάνου
Στην καρδιά της πολιτικής αντιπαράθεσης στην Ιταλία, ένα μήνα πριν από τις πρόωρες εκλογές, έχει βρεθεί το σκάνδαλο με την παλαιότερη εν λειτουργία τράπεζα στον κόσμο και την τρίτη μεγαλύτερη της χώρας, της Monte dei Paschi: στην υπόθεση πλέον εμπλέκονται όχι μόνο τα στελέχη του ιδρύματος, αλλά και η Κεντρική Τράπεζα της χώρας, ο απερχόμενος πρωθυπουργός Μάριο Μόντι, η αξιωματική αντιπολίτευση, αλλά και ο νυν επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι.
Tρία μυστικά συμβούλια
Το σκάνδαλο- που έχει ήδη προκαλέσει αναταράξεις στον ιταλικό τραπεζικό τομέα, αφορά τρία μυστικά συμβόλαια αγοράς παραγώγων της Monte Paschi, τη διετία 2007- 2009, με την Deutsche Bank, την ιαπωνική Nomura -και όπως φημολογείται και με την JP Morgan- που φέρουν τις ονομασίες: «Σαντορίνη», «Αλεξάνδρεια» και «Nota Italia».
Τα παράγωγα αυτά στόχο είχαν να συγκαλύψουν απώλειες της τράπεζας εκείνη την περίοδο πάνω από 400 εκατομμύρια ευρώ, αλλά τελικά προκάλεσαν ζημιές τουλάχιστον 720 εκατομμυρίων ευρώ και ραγδαία πτώση της τιμής της μετοχής της, υποχρεώνοντας την νέα ηγεσία της Monte Paschi να ζητήσει οικονομική βοήθεια από το κράτος, ύψους 3,9 δισ. ευρώ.
Ενα επιπλέον πρόβλημα ήταν η απόφαση, το 2007, του τότε προέδρου της Τζουζέπε Μουσάρι, να διαθέσει 9 δισ. ευρώ – ποσό μεγαλύτερο από τη χρηματιστηριακή αξία της τράπεζας εκείνη την περίοδο – για να αποκτήσει ένα άλλο μικρότερο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, την Banca Antonoveneta στην Πάδοβα, μια τιμή που θεωρήθηκε ύποπτα και αδικαιολόγητα τσουχτερή.
Προσπαθώντας να αποστασιοποιηθεί από το σκάνδαλο, η εποπτεύουσα Κεντρική Τράπεζα της Ιταλίας ανακοίνωσε ότι έλαβε γνώση των ύποπτων συναλλαγών της Monte Paschi πολύ πρόσφατα. Ωστόσο, σύμφωνα με την εφημερίδα «Corriere dela Sera», υπάρχει εσωτερικό έγγραφο της Κεντρικής Τράπεζας το 2010, που αναφέρεται στα παράγωγα «Αλεξάνδρεια» και «Σαντορίνη», χαρακτηρίζοντας τα «επενδύσεις ρίσκου… που δεν έχουν ελεγχθεί επαρκώς».
Ετσι εμπλέκεται στην υπόθεση ο επικεφαλής σήμερα της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, που την περίοδο εκείνη ήταν πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας της Ιταλίας, η διοίκηση της οποίας δεν άργησε να τον «καρφώσει»: «ρωτήστε τους εάν το ήξεραν» απάντησε στη σχετική ερώτηση ο διευθύνων σύμβουλος της ΚΤΙ, Φαμπρίτσιο Βιόλα. Το μπαλάκι στην αυλή του Μάριο Ντράγκι πέταξε και ο υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας: «Δεν έκανε η κυβέρνηση ελέγχους, αυτή ήταν ευθύνη της Κεντρικής Τράπεζας» είπε ο Βιτόριο Γκρίλι, που αναμένεται να καταθέσει για το θέμα σε σχετική επιτροπή της Βουλής.
Ο Σίλβιο το γλεντάει
Από την άλλη πλευρά, η Κεντροδεξιά φαίνεται να το γλεντάει, δεδομένων των στενών ιστορικών δεσμών της Monte Paschi με το πρώτο στις δημοσκοπήσεις, κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα, το οποίο εμμέσως είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος της προβληματικής τράπεζας.
Η εφημερίδα «Il Giornale», που πρόσκειται στον Σίλβιο Μπερλουσκόνι, επετέθη στην κεντροαριστερά χαρακτηρίζοντας την συνυπεύθυνη για την «κακοδιαχείριση» στην τράπεζα και επέκρινε τον Μάριο Μόντι, διότι σπαταλάει τα χρήματα των φορολογούμενων, διαθέτοντας τα έσοδα που εισέπραξε από τον αντιλαϊκό φόρο των ακινήτων για να την σώσει. Στον χορό έχει μπει και ο επικεφαλής του Κινήματος των Πέντε Αστέρων, κωμικός Πέπε Γκρίλο, που μπορεί να αναδειχθεί τρίτη δύναμη στο επόμενο Κοινοβούλιο.
«Δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να δώσουμε εκατομμύρια για να γλιτώσουμε μια χούφτα κλέφτες», είπε ο Γκρίλο στο Reuters, υποστηρίζοντας ότι θα ζητήσει την κρατικοποίηση της τράπεζας.
