Το ταξίδι του Ινδού θεού-ελέφαντα Γκανές στη ναζιστική Γερμανία, προκειμένου να πάρει πίσω το πανάρχαιο σανσκριτικό σύμβολο, τη σβάστικα, είναι το θέμα που επεξεργάζεται ένας θίασος για να στήσει την παράστασή του. Στη σκηνή βλέπουμε πότε αποσπάσματα της πρόβας των ηθοποιών με τον σκηνοθέτη και πότε περιστατικά που μεσολαβούν μεταξύ τους στο περιθώριο αυτής της πρόβας, που όμως μέρος αυτών χρησιμοποιήθηκε και σταμπιλαρίστηκε ως υλικό στην τελική παράσταση που είδαμε. Κι αυτό είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον, δεδομένου ότι ο θίασος αποτελείται από επαγγελματίες ηθοποιούς διεθνούς κύρους, με νοητική στέρηση! Που πάσχουν από αυτισμό ή Σύνδρομο Ντάουν. Η παράσταση «Ganesh Versus the Third Reich» της αυστραλέζικης ομάδας Back to Back Theatre στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών δεν ήταν απλώς απολύτως επαγγελματική, αλλά ξάφνιασε με την καλλιτεχνική της αρτιότητα, την ομορφιά, την αλήθεια, την ευαισθησία της.
«Ηρθατε για να δείτε ένα freak-show;» ρωτάει προβοκατόρικα κάποια στιγμή ο «σκηνοθέτης» του έργου το κοινό. Αυτή η ατάκα τροφοδοτεί μετά το τέλος της παράστασης -στη συζήτηση με το κοινό- μια σειρά ερωτήσεων εντός και… εκτός θέματος. Δεν πρόλαβαν οι άνθρωποι να μας συστηθούν, να πουν πέντε λόγια για την ιστορία και τη δράση του θιάσου -τα τελευταία πέντε χρόνια περιόδευσαν σε 49 χώρες-, κι αμέσως άρχισε ένα δεύτερο αλλά κακόγουστο θέατρο. Πανδαιμόνιο για την αρπαγή του μικροφώνου. Αφήνοντας ενεούς τους συντελεστές της, θεατές διαπληκτίζονταν με αγένεια ποιος θα πάρει τον λόγο για να βγάλει… λόγο. Αλλοι για να επιπλήξουν τον θίασο για το ερώτημα περί freak-show κι άλλοι για να στηλιτεύσουν μνημόνια, Μέρκελ, ανυπαρξία κοινωνικής πολιτικής για τα άτομα με ειδικές ανάγκες στη χώρα μας κ.λπ.
Λες και αυτό που είδαν δεν προκαλούσε δημιουργικές ερωτήσεις, λες και η ιδιαιτερότητα των ηθοποιών φάνταζε τόσο εξωτική στα μάτια τους, που έθετε ευθέως ζητήματα φιλανθρωπίας ή πολιτικής. Για να επιβεβαιωθεί το από σκηνής ρηθέν: Μήπως freak-show είναι η πλατεία; Εφυγα γρήγορα πριν μου χαλάσουν την ωραία γεύση που μου άφησε η παράσταση.
Εφη Μαρίνου
