Ο μεταβατικός πρωθυπουργός δεσμεύτηκε για συνταγματικές τροποποιήσεις που θα ενισχύσουν τις εξουσίες των περιφερειών, καθώς και για την ψήφιση νέου νόμου για τη διεξαγωγή τοπικών δημοψηφισμάτων
→Μετά την απόσχιση της Κριμαίας ο Λαβρόφ επιθυμεί τώρα «μια ενιαία Ουκρανία, εντός των υφιστάμενων συνόρων της»
Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Με πολλά «θα», αρκετά «αλλά» και νέες προτάσεις υπό μάλης, ο μεταβατικός πρωθυπουργός της Ουκρανίας, Αρσένι Γιάτσενιουκ, πάτησε χθες στα ταραγμένα εδάφη του Ντονέτσκ, σε μια πρόδηλη προσπάθεια του Κιέβου να καταλαγιάσει τα αυτονομιστικά πάθη στις ανατολικές περιφέρειες της χώρας, λίγο πριν εκπνεύσει το επίσημο τελεσίγραφο για τον τερματισμό των καταλήψεων δημόσιων κτιρίων κι ενώ τα τοπικά ΜΜΕ ανέφεραν ότι η επίλεκτη ομάδα «Αλφα» αρνούνταν να εκτελέσει εντολές για αιματηρή καταστολή…
Αν και ο Γιάτσενιουκ δεν συναντήθηκε με εκπροσώπους των ρωσόφωνων εξεγερμένων του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ -που επιμένουν στη διεξαγωγή δημοψηφίσματος υπέρ της αυτονομίας-, είχε μακρά συζήτηση με τους δημάρχους των δύο πόλεων, καθώς και πλείστους όσους τοπικούς παράγοντες. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται και Ουκρανοί ολιγάρχες, όπως ο Ρινάτ Αχμέτοφ: ο πλουσιότερος Ουκρανός, πάλαι ποτέ ένθερμος υποστηρικτής της προηγούμενης φιλορωσικής κυβέρνησης του Κιέβου και σήμερα άτυπος μεσολαβητής μεταξύ αρχών και ρωσόφωνων ανταρτών.
Απειλή μποϊκοτάζ
«Εάν δεν θέλετε να υπάρξει μποϊκοτάζ των προεδρικών εκλογών της 25ης Μαΐου, θα πρέπει να αναθεωρήσετε το Σύνταγμα και να επιτρέψετε τη διεξαγωγή δημοψηφισμάτων σε τοπικό επίπεδο», φέρεται -κατά την Kiyn Post- να διεμήνυσε στον Ουκρανό πρωθυπουργό ο δήμαρχος του Ντονέτσκ, Αλεξάντερ Λουκιαντσένκο. Επίσης, «θα πρέπει να αναγνωριστεί η ρωσική ως επίσημη γλώσσα σε ολόκληρη τη χώρα», λέγεται ότι ήταν το αίτημα του δημάρχου του Λουγκάνσκ, Σεργκέι Κραβτσένκο.
Τείνοντας… ευήκοα αυτή τη φορά ώτα, ο Γιάτσενιουκ δεσμεύτηκε για συνταγματικές τροποποιήσεις που θα ενισχύσουν τις εξουσίες των περιφερειών, καθώς και για την ψήφιση νέου νόμου για τη διεξαγωγή τοπικών δημοψηφισμάτων. «Πρέπει να καταλήξουμε σε αυτό το πρώτο στάδιο πριν από τις 25 Μαΐου», τόνισε από το Ντοντέτσκ ο Ουκρανός πρωθυπουργός, «καθώς και να υποβάλουμε το νέο ουκρανικό Σύνταγμα προς εξέταση στη γνωμοδοτική επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης».
Παράλληλα, ο φιλοκυβερνητικός ολιγάρχης και νεοδιορισθείς κυβερνήτης του Ντοντέτσκ, Σέρχι Ταρούτα, παρουσίασε ένα αναπτυξιακό σχέδιο για ολόκληρη την περιοχή του Ντονμπάς, που περιλαμβάνει τις ρωσόφωνες περιφέρειες του Ντοντέτσκ, του Λουγκάνσκ και του Χάρκοβο και κατά ορισμένα σενάρια αποτελεί νέο γεωπολιτικό «δέλεαρ» για τη Μόσχα. «Εφόσον εφαρμόσουμε αυτό το πρόγραμμα», κόμπασε ο Ταρούτα, «τότε μέσα σε τρεις, το πολύ τέσσερις μήνες θα έχει εξαλειφθεί κάθε επιθυμία για ένωση με τη Ρωσία»…
Ενα 24ωρο νωρίτερα, ο επικεφαλής των εξεγερμένων του Λουγκάνσκ, Αλεξέι Μοζγκοβόι, είχε μεταβεί εσπευσμένα στη Μόσχα για διαβουλεύσεις και για να ζητήσει -όπως αναφέρει η «Φωνή της Ρωσίας»- τη στήριξη του Βλαντιμίρ Πούτιν. Χθες, πάντως, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών τόνισε για πολλοστή φορά ότι δεν υπάρχουν σχέδια για περαιτέρω προσαρτήσεις ουκρανικών εδαφών. Αλλωστε μια τέτοια κίνηση, υπογράμμισε, «έρχεται σε αντίθεση με τα βασικά συμφέροντα της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Θέλουμε μια ενιαία Ουκρανία, εντός των υφιστάμενων συνόρων της», κατέληξε, βγάζοντας φυσικά απ’ έξω την Κριμαία, «αλλά με πλήρη σεβασμό σε όλες τις περιφέρειές της».
Κι αφού ειπώθηκαν όλα αυτά τα βασικά, ο Λαβρόφ και το Κρεμλίνο άρχισαν να μπαίνουν πιο βαθιά στην… ουσία.
Απαιτούνται «σαφείς, δεσμευτικές διά νόμου εγγυήσεις για τη διατήρηση της ουδετερότητας της Ουκρανίας», ξεκαθάρισε ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας, δηλώνοντας έτοιμος για την τετραμερή -πρώτη από το ξέσπασμα της ουκρανικής κρίσης- συνάντηση μεταξύ Ε.Ε., ΗΠΑ, Ρωσίας και Ουκρανίας, την προσεχή εβδομάδα, στη Βιέννη.
Αυτές οι δηλώσεις Λαβρόφ, καθώς και το χθεσινό… παράπονο του εκπροσώπου του Κρεμλίνου ότι δεν έχει υπάρξει ακόμη απάντηση των 18 Ευρωπαίων ηγετών στην επιστολή του Βλαντιμίρ Πούτιν -με την οποία απειλεί με πιθανή αναστολή στην παροχή ρωσικού φυσικού αερίου, επικαλούμενος το χρέος των 2,2 δισ. δολ. του Κιέβου στην Gazprom- δείχνουν ότι η Μόσχα πρόκειται να θέσει συνολικά το ουκρανικό ζήτημα στο τραπέζι της τετραμερούς, ποντάροντας έτσι στο ενεργειακό «χαρτί» για να επιβάλει ένα μοντέλο ομοσπονδιοποίησης στη γειτονική της χώρα.
Πιστός δε στην τακτική του «μαστίγιου και καρότου», ο Πούτιν προσπάθησε να τραβήξει διαχωριστικές γραμμές μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ, αφενός διαμηνύοντας στην Ουάσινγκτον να μην ανακατεύεται -«δεν είναι καλό να διαβάζεις τις επιστολές των άλλων», σχολίασε χαρακτηριστικά για τις αμερικανικές επικρίσεις ότι η ενέργεια δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως «πολιτικό εργαλείο»-, αφετέρου «γλυκαίνοντας το χάπι» στις Βρυξέλλες, με τη διαβεβαίωση ότι «εγγυώμεθα την εκπλήρωση όλων των υποχρέσεών μας έναντι των Ευρωπαίων καταναλωτών».
Σχέδιο αποπληρωμής
Αναζητώντας πάντως έξοδο κινδύνου, οι Βρυξέλλες ανακοίνωσαν, διά του επιτρόπου Ενέργειας Γκίντερ Εντινγκερ, ότι βρίσκεται σε επεξεργασία σχέδιο στήριξης της Ουκρανίας στην αποπληρωμή των εν λόγω οφειλών: «Προετοιμάζω μια λύση, ως μέρος του πακέτου βοήθειας του ΔΝΤ, της Ε.Ε. και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουκρανία», που θα καθιστά «εφικτή την κάλυψη ανοιχτών λογαριασμών», είπε χαρακτηριστικά ο Γερμανός επίτροπος.
Για καλό και για κακό, η κυβέρνηση της Ουγγαρίας δήλωσε έτοιμη να ξεκινήσει «ανά πάσα στιγμή» παραδόσεις φυσικού αερίου στην Ουκρανία ως εναλλακτική λύση. Ενώ ο μεταβατικός υπουργός Ενέργειας της Ουκρανίας, Γιούρι Προντάν, ενημέρωσε χθες το Κοινοβούλιο στο Κίεβο για τα σχέδια «αγοράς φυσικού αερίου από τη RWE της Γερμανίας και μια γαλλική εταιρεία αερίου», πιθανότατα τη γαλλική GDF Suez.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, η αναταραχή εξαπλωνόταν στην Οδησσό, με επεισόδια μεταξύ φιλοκυβερνητικών και αντικυβερνητικών διαδηλωτών, με απολογισμό 7 τραυματίες. Ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα είχε χθες νέα τηλεφωνική επικοινωνία με τη Γερμανίδα καγκελάριο Μέρκελ, με βασικό θέμα συζήτησης το ενδεχόμενο επιβολής περαιτέρω κυρώσεων στη Ρωσία…
