ΣΥΡΙΑ - Καταγγελίες από 38 επιζώντες σε καθεστωτικά κέντρα κράτησης αλλά και σε στρατόπεδα ενόπλων αντικαθεστωτικών ομάδων, καταγράφει η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα

Της Ελλης Πάνου

Η καθημερινή ρουτίνα στα καθεστωτικά κέντρα κράτησης της Συρίας αλλά και σε στρατόπεδα ορισμένων ένοπλων αντικαθεστωτικών ομάδων ήταν βιασμοί, βασανιστήρια, συστηματικοί ξυλοδαρμοί. Τριάντα οκτώ επιζώντες κατέθεσαν στην Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR).

Ο 30χρονος φοιτητής Α.Α. συνελήφθη στη διάρκεια ειρηνικής διαδήλωσης στη Χαμά, τον Σεπτέμβριο του 2012, και βρέθηκε στο κρατητήριο Ντέιρ Σμάγελ της Υπηρεσίας Πληροφοριών της Αεροπορίας, στην απομόνωση. «Μερικές φορές με κρέμαγαν στον τοίχο από τις χειροπέδες και οι φρουροί μού ξερίζωναν τα γένια με τα χέρια τους. Μετά με γυρνούσαν με το πρόσωπο στον τοίχο και με χτυπούσαν με λοστό στην πλάτη. Μια άλλη μέρα με στρίμωξαν μέσα σε μια σαμπρέλα (al dulab) για να με ακινητοποιήσουν και ένας από τους φρουρούς μου έκαιγε τα πόδια. Σε άλλη “συνεδρία” μου έβγαλαν με τανάλια τα νύχια των ποδιών. Μου είχαν δέσει τα μάτια στη διάρκεια όλης της ανάκρισης».

Συγκλονιστικές περιγραφές

Πολλές μορφές βασανιστηρίων περιγράφει στην κατάθεσή του o 28χρονος ακτιβιστής Α.Ζ. που συνελήφθη δύο φορές μεταξύ του 2011-2013 στην Καφρ Σούσα της Δαμασκού.

Είπε στη μαρτυρία του ότι δέχθηκε άγριους ξυλοδαρμούς ακινητοποιημένος μέσα στη σαμπρέλα, με λάστιχα, λοστούς, μεταλλικές ράβδους και τους υποκόπανους των όπλων, υπέστη ηλεκτροσόκ στα πόδια και σε άλλα ευαίσθητα σημεία του σώματός του και τον κρέμασαν με διαφορετικούς τρόπους, όπως: σαμπχ αλ αρίς, δηλαδή σιδερένιοι κρίκοι προσαρμοσμένοι σε αλυσίδες τραβούν τον κρατούμενο μέχρι που να κρέμεται ανάποδα, ή σαμπχ αμάμι, με το θύμα να αιωρείται δεμένο και από τα χέρια και από τα πόδια με την πλάτη προς τα έξω, και σαμπχ άκσι, που είναι το αντίθετο, δηλαδή ο κρατούμενος αιωρείται με την πλάτη προς τα μέσα.

«Οταν με υπέβαλαν σε αυτό το βασανιστήριο», κατέθεσε ο 28χρονος, «ούρλιαζα τόσο πολύ από τον πόνο που ο φρουρός με χτυπούσε δυνατά στο στομάχι και αλλού, για να αποσπάσει την προσοχή μου από τον πόνο στα χέρια».

Στην έκθεσή της, που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, η Υπατη Αρμοστεία αναφέρει και πολλές μαρτυρίες για βιασμούς, με θύματα και άντρες και γυναίκες. Επί δύο εβδομάδες, όπως κατέθεσε μια 26χρονη που συνελήφθη με άλλες γυναίκες το 2013, υπέστη τα πάνδεινα από τις δυνάμεις ασφαλείας. Και σεξουαλική βία. «Μας αποκαλούσαν “πόρνες” και μας έφτυναν στο πρόσωπο… Εμεινα κρεμασμένη», είπε, «σε έναν τοίχο επί τρεις ημέρες και με χτυπούσαν αλύπητα με ηλεκτρικό καλώδιο. Λιποθυμούσα από τον πόνο. Μου έβγαζαν δόντια και με έλουζαν με νερό…» Οι ανακρίσεις ξεκινούσαν το βράδυ και τελείωναν τα ξημερώματα, είπε, και σε μια από αυτές τις «συνεδρίες» βρέθηκε δεμένη με τα χέρια πίσω από την πλάτη, μαζί με άλλες γυναίκες, σε δωμάτιο όπου όλες βιάστηκαν ομαδικά. Οταν την άφησαν ελεύθερη, αναγκάστηκε να φύγει από την πόλη, διότι η οικογένειά της την απέρριψε όταν έμαθε ότι είχε κακοποιηθεί σεξουαλικά. Στην έκθεση αναφέρονται και περιπτώσεις θανάτων κρατουμένων στα χέρια των βασανιστών τους. Οι οικογένειες αυτών των θυμάτων ειδοποιούνται να παραλάβουν τη σορό από νοσοκομείο, τις περισσότερες φορές σε κλειστό φέρετρο, που απαγορεύεται να ανοιχτεί. Ορισμένες φορές οι συγγενείς υποχρεώνονται να υπογράψουν χαρτιά στα οποία αναφέρεται ότι ο δικός τους άνθρωπος πέθανε από τις σφαίρες ανταρτών.

«Εγκλήματα»

Ανάλογα βασανιστήρια, με ξυλοδαρμούς και απάνθρωπες συνθήκες κράτησης κατήγγειλαν Σύροι που απήχθησαν από ένοπλες ομάδες – όπως τις ισλαμικές ISIS, Τζάμπχατ αλ-Νούσρα και Αχράρ αλ-Σαμ. Για τον ΟΗΕ όλες αυτές οι μαρτυρίες αποδεικνύουν «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας», όπως και οι επιθέσεις με χημικά όπλα. Ακτιβιστές της αντιπολίτευσης έδωσαν στη δημοσιότητα φωτογραφίες και βίντεο από αυτοσχέδια βόμβα χλωρίου (C12), για να αποδείξουν τους ισχυρισμούς τους ότι οι δυνάμεις του Ασαντ χρησιμοποίησαν πάλι χημικά, σε δυο επιθέσεις που έγιναν την περασμένη εβδομάδα, με θύματα αμάχους. Στην ουσία, κανείς δεν αμφισβητεί ανοιχτά το γεγονός, αλλά οι δυο πλευρές αλληλοκατηγορούνται για το ποιος φταίει για την επίθεση που έγινε Παρασκευή και Σάββατο, στο χωριό Κφαρ Ζέιτα στην κεντρική επαρχία Χαμά, που βρίσκεται στα χέρια ανταρτών. Και οι δυο πλευρές λένε ότι χρησιμοποιήθηκε αέριο χλωρίου – ένας θανατηφόρος παράγοντας που χρησιμοποιήθηκε στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και συμπεριλαμβάνεται μεν στη λίστα με τα απαγορευμένα χημικά όπλα, αλλά δεν είναι μεταξύ αυτών που έχει δηλώσει ο Ασαντ στη διεθνή κοινότητα ότι συγκαταλέγoνται στον οπλοστάσιό του.