ΑΛΓΕΡΙΑ – Ο 77χρονος Αμπντελαζίζ Μπουτεφλίκα, παρά το εγκεφαλικό που υπέστη πριν από έναν χρόνο, με τη στήριξη του στρατού φέρεται και σε αυτές τις εκλογές ως ο επικρατέστερος ανάμεσα στους έξι διεκδικητές της προεδρίας
Της Χριστίνας Πάντζου
Οταν ο Αμπντελαζίζ Μπουτεφλίκα ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του για τις σημερινές προεδρικές εκλογές στην Αλγερία, τρεις υποψήφιοι παραιτήθηκαν καταγγέλλοντας ότι η αναμέτρηση είναι μια φάρσα και το αποτέλεσμα προδιαγεγραμμένο. Ο 77χρονος πολιτικός που ηγείται της χώρας από το 1999 είχε σαρώσει στις τρεις προηγούμενες αναμετρήσεις: 72% το 1999, 85% το 2004 και το 90% το 2009, χωρίς να πτοείται από τη σωρεία καταγγελιών για νοθεία.
Μολονότι μετά το εγκεφαλικό που υπέστη πριν από έναν χρόνο σπάνια έχει κάνει δημόσιες εμφανίσεις και διεξήγαγε την προεκλογική του εκστρατεία μέσω… εκπροσώπων (προκαλώντας πολλά ερωτήματα για την ικανότητά του να κυβερνήσει), φέρεται και σε αυτές τις εκλογές ως ο επικρατέστερος ανάμεσα στους έξι διεκδικητές της προεδρίας.
«Στημένη αναμέτρηση»
Οι πολιτικοί του αντίπαλοι τον κατηγορούν για κατάχρηση των κρατικών μηχανισμών προς όφελός του σε μια στημένη αναμέτρηση. Ως «σύμπλεγμα χωριών που διοικούνται από μια οικογένεια» χαρακτήρισε την Αλγερία του Μπουτεφλίκα ο Αλί Μπενφλίς, που φέρεται να είναι ο βασικός του αντίπαλος, επισκιάζοντας τη Λούιζα Χανούν του τροτσκιστικού Κόμματος Εργατών και μοναδική γυναίκα υποψήφια, που στις προεδρικές του 2009 ήρθε δεύτερη με ποσοστό 4,22%.
Για «πολιτική και οικονομική μαφία που υπό την ηγεσία του αδελφού τού προέδρου έχει υφαρπάξει την εξουσία μετά την αρρώστια του» έκανε λόγο ο πρώην διοικητής της Στρατοχωροφυλακής και υποστηρικτής του Μπενφλίς, απόστρατος συνταγματάρχης Αχμέντ Μπενσερίφ. Μια πλειάδα αντιπολιτευτικών κομμάτων -κοσμικών και ισλαμικών- κατέβηκαν σε κοινή συγκέντρωση καλώντας σε αποχή από «την παρωδία», ενώ την ίδια θέση έχει και το κίνημα πολιτών Barakat (Φτάνει), που το τελευταίο διάστημα έχει οργανώσει μέσω κοινωνικών δικτύων πολλές διαδηλώσεις.
Αλλά ο γηραιός ηγέτης έχει τη στήριξη του κυβερνητικού Μετώπου Εθνικής Απελευθέρωσης (FLN), ισχυρών τμημάτων του στρατού και του επιχειρηματικού κατεστημένου που σχεδόν εγγυώνται την νίκη του. Επιπλέον, παραμένει δημοφιλής ως ο ηγέτης που κατάφερε να δώσει τέλος στον αιματηρό εμφύλιο που ξέσπασε μετά τη νίκη του Ισλαμικού Μετώπου Σωτηρίας το 1992 και την επέμβαση του στρατού οδηγώντας σε μια σύρραξη που στοίχισε τη ζωή σε 200.000 ανθρώπους.
Να σημειωθεί ότι ο Μπουτεφλίκα διαχειρίστηκε με πολιτική μαεστρία τις εκδηλώσεις της αραβικής αφύπνισης στη χώρα του. Οταν στον απόηχο της εξέγερσης στην Τυνησία τον Δεκέμβριο του 2010 ξεκίνησαν οι πρώτες διαδηλώσεις κατά της ανεργίας, της ακρίβειας και της καταπίεσης, απάντησε άμεσα με μειώσεις στις τιμές βασικών αγαθών και αύξησε τις δαπάνες του προϋπολογισμού κατά 25% για να ενισχυθούν κοινωνικά προγράμματα.
Αυτές οι πολιτικές συνεχίστηκαν: φέτος οι δημόσιες δαπάνες (σημαντικό τμήμα των οποίων πηγαίνει σε επιδόματα και επιδοτήσεις τροφίμων) είναι αυξημένες κατά 11,3% σε σχέση με πέρσι. Ενα κρατικό πρόγραμμα προσφέρει πιστώσεις σε νέους ανέργους για ίδρυση επιχειρήσεων. Και τώρα υπόσχεται 60 δισ. δολάρια την επόμενη πενταετία για πρόγραμμα κοινωνικής στέγης.
«Ο πρόεδρος αναρρώνει»
Με το βλέμμα στραμμένο στις ανατροπές ηγετών στις γειτονικές χώρες, δεν αρκέστηκε να άρει την κατάσταση έκτακτης ανάγκης που ίσχυε από την εποχή του εμφυλίου. Διόρισε νέο πρωθυπουργό τον Αμπντελμαλέκ Σελάλ, εξουσιοδοτώντας τον να ξεκινήσει διαβουλεύσεις με κόμματα και κοινωνικές οργανώσεις για μια συμφωνία σε σχέδιο για βαθιές πολιτικές μεταρρυθμίσεις, ανάμεσα στα άλλα ενός νέου εκλογικού συστήματος και νομοθεσίας που να εγγυάται τον σεβασμό των δικαιωμάτων των πολιτών, την ελευθερία έκφρασης, συνάθροισης και συνδικαλισμού. Καμιά από αυτές τις αλλαγές δεν έγινε.
Αλλά τώρα υπόσχεται πως όλα αυτά θα υλοποιηθούν στη νέα του θητεία. Θα μπορέσει; «Επανέρχεται η ικανότητα ομιλίας και σε λίγες ημέρες θα μπορεί να περπατήσει» δήλωσε ο Σελάλ ως επιχείρημα για να πείσει ότι «ο πρόεδρος αναρρώνει σταθερά και είναι επαρκώς υγιής για να κυβερνήσει τη χώρα».
Ο Μπουτεφλίκα (και οι ισχυροί κύκλοι του στρατού και του FLN που κινούν τα νήματα παρασκηνιακά) ξέρουν ότι η επιρροή της παλιάς φρουράς φθίνει και οι αλλαγές είναι αναπόφευκτες -πόσο μάλλον με την κακή κατάσταση της υγείας του- αλλά θέλουν να εξασφαλίσουν μια ελεγχόμενη μετάβαση. Και πολλοί πολίτες φαίνεται ότι έναντι των δημοκρατικών ελευθεριών προτάσσουν τη σταθερότητα και την ασφάλεια σε μια χώρα όπου οι μνήμες του εμφυλίου είναι νωπές και δεν έχει εκλείψει ο κίνδυνος του ριζοσπαστικού ισλαμισμού και της τρομοκρατίας, ιδίως της Αλ Κάιντα στο ισλαμικό Μαγκρέμπ.
