→Το μοντέλο της ιδιωτικής πρωτοβουλίας είναι πλέον παρωχημένο, ανίκανο και αναποτελεσματικό να ικανοποιήσει τις σύγχρονες ανάγκες των νησιών μας
→Η μόνη ρεαλιστική λύση είναι η δημιουργία ενός δημόσιου κοινωνικού φορέα παροχής ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, που θα σχεδιάζει, σε απόλυτη συνεργασία με τους συλλογικούς φορείς των νησιών, τις ανάγκες των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, που θα προσφέρει ασφάλεια, ποιοτικές υπηρεσίες και τιμές εισιτηρίων οι οποίες ανταποκρίνονται στο εισόδημα των εργαζομένων και της λαϊκής οικογένειας
Του Αντώνη Νταλακογιώργου*
Οι δραματικές συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στην ακτοπλοΐα τα τελευταία χρόνια, η κρισιμότητα των προβλημάτων που αφορούν το παρόν και το μέλλον των νησιών μας και την ανάπτυξή τους, η απαξίωση των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών για το μεγαλύτερο τμήμα του νησιωτικού συμπλέγματος, η διαρκής συρρίκνωση του ακτοπλοϊκού στόλου, η πολιτική των πανάκριβων εισιτηρίων, η συνεχής υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών, τα προβληματικά πλοία σε πολλές γραμμές, η αποτυχία του κυβερνητικού θεσμικού πλαισίου, η ανεπάρκεια και τα προβλήματα στις λιμενικές εγκαταστάσεις, οδηγούν αβίαστα στο συμπέρασμα ότι το μοντέλο της ιδιωτικής πρωτοβουλίας είναι πλέον παρωχημένο, ανίκανο και αναποτελεσματικό να ικανοποιήσει τις σύγχρονες ανάγκες των νησιών μας.
Η μόνη ρεαλιστική λύση και επιλογή είναι η δημιουργία ενός δημόσιου κοινωνικού φορέα παροχής ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών. Ενας φορέας που θα σχεδιάζει σε απόλυτη συνεργασία με τους συλλογικούς φορείς των νησιών τις ανάγκες των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, που θα προσφέρει ασφάλεια, ποιοτικές υπηρεσίες στους χρήστες των ακτοπλοϊκών πλοίων, που θα αναβαθμίζει τις παρεχόμενες υπηρεσίες και θα προσφέρει τιμές εισιτηρίων οι οποίες ανταποκρίνονται στο εισόδημα των εργαζομένων και της λαϊκής οικογένειας.
Στο πλαίσιο αυτού του σχεδιασμού για μια ακτοπλοΐα με κοινωνικό πρόσωπο και διάσταση πρέπει να αναδειχθούν, να προβληθούν και να διεκδικηθούν οι παρακάτω ριζοσπαστικοί στόχοι που θα αναμορφώσουν τις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες και θα του προσδώσουν τον κοινωνικό τους χαρακτήρα.
Ταυτόχρονα έχουμε την άποψη ότι η ύπαρξη, η ισχυροποίηση και η ανάπτυξη της δράσης ενός κοινωνικού και πολιτικού μετώπου, που θα προωθεί ριζοσπαστικές αλλαγές στον χάρτη της Ακτοπλοΐας, στο μοντέλο που έχουν ανάγκη τα νησιά μας, δεν πρέπει να αφήνει ελεύθερο το πεδίο στις νεοφιλελεύθερες κυβερνητικές πολιτικές· πρέπει να βάζει φραγμό στα μέτρα και στις επιλογές των τροϊκανών να αποδιοργανώσουν ακόμη περισσότερο τις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες.
Δεν θα αφήνει ελεύθερο το έδαφος στις δυνάμεις της επιχειρηματικής κερδοσκοπίας να αλώσουν και να μονοπωλήσουν το συγκοινωνιακό έργο το επόμενο χρονικό διάστημα.
Ούτε είναι σωστή η θέση ότι, χωρίς την ύπαρξη ισχυρού μαζικού και σωστά προσανατολισμένου κινήματος στα διάφορα κοινωνικά προβλήματα, κάποια μελλοντική κυβέρνηση θα τα λύσει όλα με μαγικό τρόπο. Η ύπαρξη αντιτιθέμενων και συγκρουόμενων ταξικών συμφερόντων θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα εάν δεν υπάρχει ισχυρό πολιτικό και μαζικό κίνημα, και έτσι θα είναι εύκολο να ακυρωθούν οι όποιες διακηρύξεις και ριζοσπαστικές αλλαγές σε όλα τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα της χώρας.
Τον χειμώνα 2013–2014 αναπτύχθηκαν αξιόλογοι αγώνες και κινητοποιήσεις σε πάρα πολλά νησιά που τους διέκρινε η μαζικότητα, η διάρκεια και ο διεκδικητικός χαρακτήρας των αιτημάτων.
Δυστυχώς οι αγώνες αυτοί λόγω απουσίας της πολιτικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς δεν ανέδειξαν τις πραγματικές αιτίες που είναι υπεύθυνες για την απαξίωση των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών. Πρωταρχικό αίτημα ήταν η κάλυψη των αναγκών του κάθε νησιού ξεχωριστά, δεν αναδείχθηκαν οι πολιτικές ευθύνες των κυβερνητικών και τροϊκανών για την καταστροφική πορεία στα προβλήματα των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, δεν συνδέθηκε ο αγώνας αυτός με το ναυτεργατικό κίνημα, δεν συντονίστηκε μεταξύ των νησιών και επομένως δεν τέθηκε ως κεντρικό αίτημα και στόχος η ανατροπή της ασκούμενης κυβερνητικής πολιτικής στην ακτοπλοΐα και στη νησιωτικότητα.
Οι δυνάμεις της Αριστεράς στο σύνολό τους δεν έδωσαν προτεραιότητα να ενοποιηθεί, να συντονιστεί και να αναπτυχθεί ο αγώνας αυτός στην κατεύθυνση από τη μια να αμφισβητηθεί το μοντέλο της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και της κυβερνητικής πολιτικής και από την άλλη να δώσει μια εναλλακτική πρόταση και προοπτική για ένα κοινωνικό και δημόσιο φορέα ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών.
Οι παρεμβάσεις σε επίπεδο Κοινοβουλίου με ερωτήσεις και έλεγχο στην ασκούμενη κυβερνητική πολιτική ούτε αρκετές είναι ούτε αποτελεσματικές, εάν και εφόσον δεν δημιουργηθεί ένα κίνημα που θα παλεύει και θα διεκδικεί στόχους και αιτήματα που θα δημιουργούν προϋποθέσεις για την ποιοτική αλλαγή στην ακτοπλοΐα.
*Εξαίρεση της χώρας μας από τον Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Κανονισμό 3577/92 για λόγους που συνδέονται με την εθνική άμυνα και θωράκιση του τόπου μας αλλά και ευρύτερα για μια σειρά κοινωνικούς και οικονομικούς λόγους.
*Κατάργηση των νόμων 2932/2001 και 4150/2013 που αποτελούν το ισχύον θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της ακτοπλοΐας και οι οποίοι μαζί με την κυβερνητική ακτοπλοϊκή και νησιωτική πολιτική αποτελούν βασικούς παράγοντες για τα οξύτατα προβλήματα που ανέκυψαν όλα τα τελευταία χρόνια στις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες.
*Χρειάζεται η κατοχύρωση ενός νέου θεσμικού πλαισίου σε όλα τα επίπεδα που θα εξασφαλίζει ασφαλή ακτοπλοϊκή συγκοινωνία σε ετήσια βάση, που θα διασφαλίζει πλήρως τα δικαιώματα των ναυτεργατών όλων των ειδικοτήτων. Το νέο αυτό πλαίσιο πρέπει να διασφαλίζει τον κοινωνικό χαρακτήρα των υπηρεσιών των ακτοπλοϊκών πλοίων και συγκοινωνιών.
*Επίσης το νέο νομοθετικό πλαίσιο πρέπει να παίρνει υπόψη του τη νησιωτική ιδιαιτερότητα της χώρας μας και ταυτόχρονα την κοινωνική φύση της ανάγκης που καλούνται να καλύψουν οι ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
* Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Ναυτών Εμπορικού Ναυτικού (ΠΕΝΕΝ), γενικός γραμματέας του Εργατικού Κέντρου Πειραιά (ΕΚΠ)
