ΤΟΥΡΚΙΑ – Με καθυστέρηση ενός… αιώνα, ο Ταγίπ Ερντογάν αναφέρθηκε στη γενοκτονία των Αρμενίων, με την παραδοχή ότι τα γεγονότα του 1915 είχαν «απάνθρωπες συνέπειες»
→Τα συνδικάτα δίνουν ραντεβού την Πρωτομαγιά στην πλατεία Ταξίμ της Κωνσταντινούπολης, για να τιμήσουν τους 37 ανθρώπους που σκοτώθηκαν στην πλατεία τη «Ματωμένη Πρωτομαγιά» του 1977
Της Ελλης Πάνου
Μια δήλωση «χωρίς προηγούμενο», μια κίνηση «έκπληξη… απρόσμενη», «το πιο σημαντικό διάβημα» της Τουρκίας στο εξαιρετικά διχαστικό θέμα της γενοκτονίας των Αρμενίων… Τουρκικός και δυτικός Τύπος υποδέχθηκαν μετ' επαίνων την ανακοίνωση-ματ του Ταγίπ Ερντογάν παραμονή της 99ης τραγικής επετείου, που δόθηκε στη δημοσιότητα σε 8 γλώσσες, μεταξύ αυτών στα ανατολικά αρμενικά και στα δυτικά αρμενικά, που μιλά κυρίως η διασπορά. Ο Τούρκος πρωθυπουργός, εκφράζοντας τα συλλυπητήριά του στους απογόνους των θυμάτων, αναφέρθηκε στη γενοκτονία ως «τον πόνο που μοιραζόμαστε», παραδέχθηκε ότι τα γεγονότα του 1915 είχαν «απάνθρωπες συνέπειες», αλλά συμπλήρωσε ότι είναι «απαράδεκτο» να χρησιμοποιούνται ως δικαιολογία για να αντιμετωπίζεται με εχθρότητα η Τουρκία.
Στην ανακοίνωσή του ο Ερντογάν μιλάει για προσέγγιση των διαφορετικών απόψεων «με συμπάθεια και ανοχή», αν και δεν πρέπει κανείς να «εκλαμβάνει το κλίμα της ελευθερίας στην Τουρκία ως ευκαιρία για να εκτοξεύσει καταδικαστικούς, επιθετικούς, ακόμα και προβοκατόρικους ισχυρισμούς και κατηγορίες». Και ζητάει να συγκροτηθεί κοινή επιτροπή ιστορικών για «μια ακριβή μελέτη της ιστορίας… με ακαδημαϊκό τρόπο».
«Δεν καταδικάζει»
Για τον έγκυρο Τούρκο αρθρογράφο, αρμενικής καταγωγής, Ετιέν Μαχτσουπιάν, η ανακοίνωση του Τούρκου πρωθυπουργού «ήταν πολύ σημαντική, είναι η πρώτη φορά που γίνεται αναφορά στα δεινά (των Αρμενίων) και εκφράζονται συλλυπητήρια… είναι συμβολική κίνηση». Δεν υποδέχθηκαν όμως όλοι την κίνηση αυτή με τον ίδιο τρόπο. Για τον ιστορικό Αράμ Ανανιάν πίσω στο Γερεβάν της Αρμενίας, «ο Ερντογάν προσπάθησε να εξισώσει τα δεινά που υπέστη το θύμα με τον ανύπαρκτο πόνο του θύτη». Οι Τούρκοι πολιτικοί και ο Τύπος θα θελήσουν να παρουσιάσουν αυτή την εξέλιξη ως «ένα ιστορικό γεγονός», υποστηρίζει ο Ανανιάν, «η αλήθεια όμως είναι ότι ο φόβος της αναγνώρισης της γενοκτονίας έχει αρχίσει και κλιμακώνεται στην Τουρκία… Εάν ήταν ειλικρινής και δίκαιη η Αγκυρα στην προσέγγισή της, δεν υπήρχε εμπόδιο για να αναγνωρίσει τη γενοκτονία… Δεν κάνει κανένα συγκεκριμένο βήμα προς την καταδίκη ενός εγκλήματος που οργανώθηκε και εκτελέστηκε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Δεν μας είπε τίποτε καινούργιο».
Σε κάθε περίπτωση, έκανε «αίσθηση» η τοποθέτησή του για τους Αρμένιους, μια ευαίσθητη κρίσιμη στιγμή, με πολλές υπόγειες διεργασίες σε εξέλιξη εν όψει των προεδρικών εκλογών και «εχθρούς» να συνωμοτούν εναντίον του σε πολλαπλά μέτωπα. Είκοσι εννέα από αυτούς προσήχθησαν χθες σε δίκη στη Σμύρνη, για το Twitter. Με μηνυτή τον ίδιο τον Ερντογάν, οι κατά κύριο λόγο νεαροί, ηλικίας 19-36 ετών, κατηγορούνται ότι με τα «τιτιβίσματά» τους πέρυσι το καλοκαίρι για τα γεγονότα στο Γκεζί, προσέβαλαν τον πρωθυπουργό και υπονόμευσαν την εξουσία του, υποκινώντας τους Τούρκους να «ξεσηκωθούν».
Παραμένει κλειστό το YouTube
Ο εισαγγελέας έχει ζητήσει τριετή ποινή φυλάκισης, η δίκη θα συνεχιστεί στις 4 Ιουλίου και εν τω μεταξύ η κυβέρνηση συμπεριφέρεται σαν να μην πέρασε μια ημέρα: το YouTube παραμένει κλειστό, ενώ η αστυνομία συνέλαβε τρία 15χρονα χθες σε γειτονιά της Κωνσταντινούπολης, σε εκδήλωση για την Ημέρα του Παιδιού, επειδή σήκωσαν πανό και φώναξαν «αθάνατος» στη μνήμη του συνομηλίκου τους Μπερκίν Ελβάν, που πέθανε στις 11 Μαρτίου, μετά από 269 ημέρες σε κώμα, τραυματισμένος στα γεγονότα του Γκεζί από οπλοβομβίδα αστυνομικού.
Με την Πρωτομαγιά να πλησιάζει, ο ίδιος ο Ερντογάν, στην ίδια απειλητική γραμμή, διαμήνυσε στα συνδικάτα να «ξεχάσουν» την πλατεία Ταξίμ για τις παραδοσιακές διαδηλώσεις και εορτασμούς τους, διεκδικώντας τα εύσημα για την προώθηση των δικαιωμάτων των εργατών. «Ποιος αναγνώρισε την Εργατική Πρωτομαγιά;» αναρωτήθηκε σε ομιλία του στην κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματός του: «Μήπως ήταν η Αριστερά; Μήπως ήταν η αξιωματική αντιπολίτευση; Μήπως ήταν οι εθνικιστές; Εμείς ανακηρύξαμε την Πρωτομαγιά επίσημη αργία… Πάντα ήμασταν στο πλευρό των εργατών!» είπε και αναφέρθηκε βεβαίως και στα γεγονότα του Γκεζί και στο πρόσφατο σκάνδαλο διαφθοράς.
