Η κυβέρνηση φαίνεται να αλλάζει στάση, αναγνωρίζοντας ως συντάξιμα τα χρόνια κράτησης και φυλάκισης για όσους εξέτισαν την ποινή τους προ του 1997 (θέσπιση εναλλακτικής θητείας)

Του Δημήτρη Αγγελίδη

Το υπουργείο Εργασίας αλλάζει στάση και αφήνει πια ανοιχτό το ενδεχόμενο να αναγνωριστούν ως συντάξιμα τα χρόνια της κράτησης ή της φυλάκισης των αντιρρησιών συνείδησης που είχαν εκτίσει την ποινή τους ώς το 1997, όταν θεσπίστηκε η δυνατότητα της εναλλακτικής θητείας για τους αντιρρησίες.

Σε απάντησή του στον Συνήγορο του Πολίτη με ημερομηνία 24 Μαρτίου 2014, ο υπουργός Εργασίας Γ. Βρούτσης παραδέχεται πως «η κατηγορία ασφαλισμένων–αντιρρησιών συνείδησης, οι οποίοι θα συνταξιοδοτηθούν με τις προϋποθέσεις που ισχύουν ως 31.12.2020 ή με εκείνες που δεν τροποποιήθηκαν –κατά τα ως άνω αναφερόμενα- από το άρ. 10 του ν. 3863/2010, δεν καλύπτεται από τις υφιστάμενες ρυθμίσεις» και αναφέρει πως «εξετάζει το θέμα»…

Ελπίδες

Η αλλαγή στάσης του υπουργείου (ο υπουργός είχε απαντήσει σε προηγούμενη επιστολή του στον Συνήγορο πως «δεν εξετάζει προς το παρόν επανεξέταση του νομοθετικού πλαισίου») δημιουργεί την ελπίδα πως θα αποκατασταθεί μια κοινωνική αδικία για 1.000-1.500 αντιρρησίες συνείδησης που είχαν εκτίσει ποινές κράτησης ή φυλάκισης την περίοδο 1960-1997.

Οι άνθρωποι αυτοί στερήθηκαν τη δυνατότητα να σπουδάσουν και να εξελιχθούν επαγγελματικά εξαιτίας των θρησκευτικών και κοινωνικών πεποιθήσεών τους. Ο μόνος τρόπος να αποκατασταθεί μερικώς η αδικία σε βάρος τους ήταν να αναγνωριστούν ως συντάξιμα τα χρόνια της φυλάκισης. Υστερα από υποσχέσεις επί υποσχέσεων, το θέμα φάνηκε να ρυθμίζεται με τον νόμο 3996/2011 (επί υπουργίας Κατσέλη–Κουτρουμάνη), που έδινε τη δυνατότητα σε 130 αντιρρησίες συνείδησης που έχουν υπερβεί το 65ο έτος της ηλικίας τους να συνταξιοδοτηθούν άμεσα με εξαγορά των συντάξιμων χρόνων.

Ωστόσο, όταν οι ενδιαφερόμενοι πήγαν στο ΙΚΑ, το ίδρυμα τους απάντησε πως ο νόμος ισχύει μόνο για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά την 1/1/2011. «Διαπιστώθηκε, λοιπόν, ότι η περίφημη διάταξη τελικά είναι ανεφάρμοστη για εκείνη την κατηγορία των πολιτών, για την οποία υποτίθεται ότι θεσπίστηκε», έγραφε στην «Εφ.Συν.» ο Ιός («Η μνησικακία του βαθέος κράτους», 30 Νοεμβρίου 2013), και κατέληγε: «Ενα αίτημα που όλοι αναγνωρίζουν ότι είναι δίκαιο και μια αποκατάσταση πολύχρονων διώξεων και αδικιών σκοντάφτουν εκεί όπου σκόνταφτε τόσα χρόνια η αποδοχή του δικαιώματος άρνησης στράτευσης για λόγους συνείδησης: στις εμμονές του «βαθέος κράτους» και στην οργανωμένη δαιμονοποίηση των «διαφορετικών»».

Μένει να φανεί αν το υπουργείο Εργασίας θα δώσει επιτέλους οριστική λύση, στην κατεύθυνση που ζητά και ο Συνήγορος του Πολίτη. «Το δικαίωμα της ασφαλιστικής αναγνώρισης του χρόνου φυλάκισης των ανωτέρω θα πρέπει να τεθεί αυτόνομα [...] ως μέτρο αποκατάστασης μιας αδικίας εις βάρος μιας ομάδας πολιτών», γράφει ο Συνήγορος. Κρίνει μάλιστα αναγκαίο να υπάρξει όμοια ρύθμιση και για τους ασφαλισμένους του Δημοσίου.