→«Τα κέντρα κράτησης δεν έχουν κρεματόρια, όμως ούτε τα ναζιστικά στρατόπεδα είχαν από την αρχή καμινάδα»…

Της Αφροδίτης Τζιαντζή

«Για να μη γίνει ο κόσμος Φυλακή». Με αυτή την προμετωπίδα, η καλλιτεχνική πρωτοβουλία αλληλεγγύης «Αγάπη Ρε +», μετά τον ραδιομαραθώνιο στον Αθήνα 98,4, διοργάνωσε την Τρίτη ημερίδα στο αμφιθέατρο του σταθμού, με θέμα τα κέντρα κράτησης μεταναστών-προσφύγων. Η ημερίδα διεξήχθη κάτω από τη βαριά σκιά του πολύνεκρου ναυαγίου στη Σάμο, με θύματα άλλη μια φορά πρόσφυγες και μετανάστες – μια τραγωδία που επαναλαμβάνεται πλέον τόσο συχνά, ώστε καταντά προαναγγελθέν έγκλημα.

Τοποθετήσεις

■ Τη συζήτηση άνοιξε ο συγγραφέας, Σταύρος Ζουμπουλάκης, επισημαίνοντας το παράδοξο ότι το κράτος, που οφείλει να τηρεί τον νόμο, γεννά την παρανομία, θέτοντας ανέφικτους όρους νομιμοποίησης των μεταναστών. «Ακουσα στο ραδιομαραθώνιο να αποκαλούν τα κέντρα κράτησης «Μικρά Αουσβιτς». Οποιος το λέει αυτό, δεν αντιλαμβάνεται τι ήταν το Αουσβιτς», είπε, συστήνοντας να αποφεύγεται ο όρος «στρατόπεδα συγκέντρωσης», για να μη σχετικοποιείται το ναζιστικό έγκλημα του Ολοκαυτώματος.

■ Ο διδάκτορας Φιλοσοφίας, Θεοφάνης Τάσσης, επικεντρώθηκε στη θεωρία του Τζόρτζιο Αγκάμπεν για τη «γυμνή ζωή» και την εφαρμογή της στα στρατόπεδα κράτησης. «Οι μετανάστες, άνθρωποι γενναίοι, αισιόδοξοι, περήφανοι, δεν θέλουν φιλανθρωπία, αλλά ισότιμη μεταχείριση», κατέληξε, αναφέροντας τη ρήση της Χάνα Αρεντ: «Οι πρόσφυγες νιώθουμε εξευτελισμό, όταν μας διασώζουν».

■ Με μια γλαφυρή διαφήμιση παιδότοπου ξεκίνησε την ομιλία του ο αρθρογράφος και συγγραφέας, Κωνσταντίνος Πουλής. Η διαφήμιση ανήκει στην εταιρεία «Νησίς», που παρέχει γεύματα σε κέντρα κράτησης. Γεύματα που -όπως υπενθύμισε η δικηγόρος Ιωάννα Κούρτοβικ- τιμολογούνται 5,87 ευρώ ημερησίως, αποτελούνται σχεδόν αποκλειστικά από άμυλο και κοστίζουν ελάχιστα, αφήνοντας τεράστιο κέρδος. «Τα κέντρα κράτησης δεν έχουν κρεματόρια, όμως ούτε τα ναζιστικά στρατόπεδα είχαν από την αρχή καμινάδα», είπε ο Κ. Πουλής, εντοπίζοντας -πέρα από τις διαφορές- το κοινό στοιχείο κέντρων κράτησης και ναζιστικών στρατοπέδων: «Βρίσκεται κανείς εκεί όχι επειδή κάτι έκανε, αλλά επειδή ανήκει σε μια συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων».

■ «Η Μεσόγειος, από θάλασσα πολιτισμού που ενώνει λαούς, έχει γίνει παγίδα θανάτου που καταπίνει ανθρώπους», είπε ο δημοσιογράφος και νυν υποψήφιος ευρωβουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Ξυδάκης, εκφράζοντας την ευχή η Ελλάδα «από εξαθλιωμένο μαξιλάρι μεταξύ των πλουσίων του Βορρά και των πάρα πολύ φτωχών, να γίνει ξανά τόπος ελπίδας, επαναφέροντας συλλογικές αξίες ενός ριζοσπαστικού ανθρωπισμού».

■ Στη σκληρή πραγματικότητα της Ευρώπης-φρούριο προσγείωσε το ακροατήριο ο δημοσιογράφος-ερευνητής, Αποστόλης Φωτιάδης, ανατέμνοντας την αρχιτεκτονική της φύλαξης των συνόρων από υπερεθνικούς στρατούς και το σφιχταγκάλιασμα του πολυεθνικού ιδιωτικού λόμπι της ασφάλειας με την εκτελεστική εξουσία της Ε.Ε., παρακάμπτοντας τους εκλεγμένους αντιπροσώπους.

■ Για «πόλεμο στα σύνορα της Ευρώπης», μίλησε η δικηγόρος Ιωάννα Κούρτοβικ, αναφέροντας τον αριθμό των 23.400 νεκρών μεταναστών στα σύνορα από το 2000 ώς σήμερα. «Τα στρατόπεδα κράτησης είναι μια συνθήκη βαρβαρότητας, με σκοπό να εθίσει τον κόσμο στον φόβο και την υποταγή», ανέφερε, παρακινώντας τους πολίτες να υψώσουν ασπίδες προστασίας για πρόσφυγες και μετανάστες, διασφαλίζοντας την κοινωνική συνοχή.

■ Στην ημερίδα παρενέβη ο Αλί, μετανάστης από το Αφγανιστάν που ζει δέκα χρόνια στην Ελλάδα και ο οποίος συνελήφθη, όταν προσπάθησε να περάσει τα σύνορα με την ΠΓΔΜ. Κρατήθηκε 50 μέρες στα Σκόπια και πάνω από ένα μήνα σε κρατητήριο στην Ειδομένη του Κιλκίς, απ' όπου αφέθηκε ελεύθερος για σοβαρούς λόγους υγείας. Δεκάδες άνθρωποι, στοιβαγμένοι για μήνες σε ελάχιστα τετραγωνικά, χωρίς κανείς τους να γνωρίζει τι θα τους συμβεί, ήταν η μαρτυρία του Αλί, βάζοντας άλλη μια ψηφίδα στην κοινοτοπία της φρίκης.

■ Αντιδράσεις προκάλεσε η απάντηση του Σταύρου Ζουμπουλάκη σε ερώτηση δημοσιογράφου του Euronews, για τη χρήση της λέξης «λαθρομετανάστης» από τα ΜΜΕ. Ο συγγραφέας επέμεινε ότι ο όρος δεν είναι ρατσιστικός, «αφού περιγράφει κάποιον που έχει μπει κρυφά στη χώρα, είναι όπως η λέξη «λαθρεπιβάτης» ή «λαθροθήρας»». Καταχειροκροτήθηκε από το κοινό πολιτικός πρόσφυγας που επέμεινε ότι η λέξη «λαθρομετανάστης» είναι βαθιά προσβλητική και πρέπει να πάψει να χρησιμοποιείται.

■ Η καταγγελία εθελοντή νοσηλευτή σε νοσοκομείο του Κιλκίς για δαρμένους μετανάστες που -σύμφωνα με τους αστυνομικούς- «έπεσαν και χτύπησαν» και για κρατούμενο μετανάστη με αιματουρία, τον οποίο οι αστυνομικοί έβαλαν στο πορτ μπαγκάζ «για να μη λερώσει», τους οποίους έπρεπε να περιθάλψει «εντός δέκα λεπτών», έμεινε αναπάντητη. Ο εκπρόσωπος της ΕΛ.ΑΣ., που επρόκειτο να παραβρεθεί, απουσίασε…