ΒΙΕΝΝΗ, Του Δημήτρη Δημητρακούδη
Για έναν «φαύλο κύκλο», αφ’ ενός του -έστω και υποβόσκοντος- ευρωσκεπτικισμού που διακατέχει την πλειονότητα των Αυστριακών πολιτών και αφ’ ετέρου μιας προεκλογικής εκστρατείας με αρνητικό πρόσημο, την οποία ως εκ τούτου φέρεται να διεξάγουν τα αυστριακά πολιτικά κόμματα, εν όψει των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, κάνουν λόγο αναλυτές στη Βιέννη.
Με εξαίρεση το δημοψήφισμα του Ιουνίου του 1994 για την ένταξη της Αυστρίας στην Ε.Ε. –που συντελέστηκε την 1η Ιανουαρίου του 1995– και τα μετέπειτα πρώτα χρόνια, ο ενθουσιασμός των Αυστριακών με την Ε.Ε. δεν υπήρξε ποτέ ιδιαίτερος, κάτι που καταγράφεται και στο ποσοστό συμμετοχής τους στις ευρωεκλογές.
Ετσι, ενώ το 1994 στο δημοψήφισμα για την ένταξη είχε προσέλθει στις κάλπες ένα ποσοστό 82,3%, ψηφίζοντας μάλιστα «Ναι» το 66,6% –που υπήρξε και το υψηλότερο μέχρι σήμερα ποσοστό που έχει επιτευχθεί πανευρωπαϊκά σε δημοψήφισμα για την ένταξη χώρας στην Ε.Ε.–, η συμμετοχή των Αυστριακών στις τελευταίες ευρωεκλογές του Ιουνίου του 2009 περιορίστηκε στο 46%, που ωστόσο ήταν κατά τι υψηλότερο από τον μέσο όρο, 43%, στην Ε.Ε.
Η γενικότερη αδιαφορία για ευρωπαϊκά θέματα από την πλευρά του αυστριακού πληθυσμού, που όμως μετατρέπεται σε κριτική και εν μέρει οργή απέναντι σε «εκείνους στις Βρυξέλλες», σε περιπτώσεις που έρχονται από εκεί κάποιες, υποτιθέμενες και εμφανιζόμενες από τον λαϊκιστικό Τύπο, δυσάρεστες ή λανθασμένες αποφάσεις, φέρεται να έχει οδηγήσει τα αυστριακά κόμματα στο συμπέρασμα ότι δεν είναι σκόπιμη μια εκστρατεία με θετικό πρόσημο για ευρωπαϊκά ζητήματα. Ο Αυστριακός καθηγητής Πολιτικών Επιστημών Φριτς Πλάσερ βλέπει σε αυτή τη στάση να υπάρχει μια στρατηγική που θεωρεί απερίσκεπτη τη διεξαγωγή του προεκλογικού αγώνα με θετικά μηνύματα για την Ε.Ε., κάτι που, κατά την άποψή του, εξυπηρετεί τον σκεπτικισμό του πληθυσμού απέναντι στην Ε.Ε.
Ο ίδιος βέβαια διατυπώνει έντονες επιφυλάξεις ως προς το αν κάτι τέτοιο οδηγεί σε μεγαλύτερη συμμετοχή, καθώς, όπως παρατηρεί, όσο μεγαλύτερος είναι ο σκεπτικισμός απέναντι στην Ε.Ε. τόσο χαμηλότερη είναι, στις περισσότερες περιπτώσεις, μια συμμετοχή στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ευρωσκεπτικισμός
Ο κ. Πλάσερ θεωρεί πως γενικά μόνον ένα ποσοστό μεταξύ 20% και 25 του αυστριακού πληθυσμού βλέπει θετικά την Ε.Ε., χωρίς βέβαια, όπως συμπληρώνει, αυτό να σημαίνει ότι το 75% των Αυστριακών θέλουν και την έξοδο της χώρας τους από την Ενωση.
Πάντως, κατά την άποψή του, στην Αυστρία ο σκεπτικισμός απέναντι στην Ε.Ε. είναι σαφώς μεγαλύτερος από ό,τι στη γειτονική Γερμανία, κάτι που, όπως σημειώνει, ανάγεται και στο γεγονός ότι στην Αυστρία η πολιτική θεωρεί τις ευρωεκλογές δευτερεύουσας σημασίας.
Αυτό, όπως προσθέτει, έχει αποτέλεσμα να κυριαρχούν τα θέματα εσωτερικής πολιτικής στον αυστριακό προεκλογικό αγώνα για τις ευρωεκλογές και όχι τα ευρωπαϊκά, τη στιγμή μάλιστα που, όπως συμπληρώνει, διαγράφεται μια μάχη «στήθος με στήθος» ανάμεσα σε Σοσιαλδημοκράτες και Συντηρητικούς για την πρώτη θέση στο Ευρωκοινοβούλιο.
Παραδείγματα για τη με «ουδέτερο» ή αρνητικό πρόσημο εκστρατεία των αυστριακών κομμάτων υπάρχουν αρκετά, όπως διαπιστώνει κανείς παρατηρώντας τις αφίσες τους, με το κυβερνών Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα να προβάλλει τον κεντρικό υποψήφιό του, Οϊγκεν Φρόιντ, με το σύνθημα για ένα «Τέλος στην πυρηνική ενέργεια» (που ούτως ή άλλως είχε επισφραγιστεί στην Αυστρία με το «Οχι» στο δημοψήφισμα του 1978), ενώ οι Σοσιαλδημοκράτες στη Γερμανία στέλνουν από τις προεκλογικές αφίσες τους το μήνυμα «Μια Ευρώπη των ανθρώπων και όχι του χρήματος».
Χαρακτηριστική της «ουδετερότητάς» της είναι και η προεκλογική αφίσα του συγκυβερνώντος συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος, στην οποία απεικονίζεται ο επικεφαλής των υποψηφίων του, Οτμαρ Κάρας, μόνο με το σύνθημα «ΟΚ για την Ευρώπη» (ΟΚ τα αρχικά του ονόματός του), όταν το αδελφό κόμμα, οι Γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες, διαμηνύει από τις αφίσες του «Για να βοηθάει ένα σταθερό ευρώ όλους».
Το μεγαλύτερο κόμμα της αυστριακής αντιπολίτευσης, το ακροδεξιό εθνικιστικό (και άκρα ευρωσκεπτικιστικό) Κόμμα των Ελευθέρων προβάλλει την εκλογική αναμέτρηση της 25ης Μαΐου ως τιμωρία κατά της κυβέρνησης συνασπισμού Σοσιαλδημοκρατών και συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος, καταγγέλλοντας συγχρόνως ως «ανοησία» την «πολλή Ε.Ε.».
Αλλά και το κατά τα άλλα ιδιαίτερα φιλοευρωπαϊκό Κόμμα των Ελευθέρων –το δεύτερο σε δύναμη της αντιπολίτευσης– προειδοποιεί (με αρνητικό πνεύμα) στην αφίσα του με μια νοικοκυρά πως «Δεν επιτρέπεται να γίνει παράνομη η ντομάτα μου», τη στιγμή που το αδελφό κόμμα στη Γερμανία στέλνει το μήνυμα «Για μια Ευρώπη στην οποία κανείς δεν χάνεται».
