Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Αν και προκάλεσε «σοκ και δέος» στο Κίεβο η κατάρριψη ελικοπτέρου του ουκρανικού στρατού από τους ρωσόφωνους αυτονομιστές στο εξεγερμένο Σλαβιάνσκ -που στοίχισε τη ζωή σε έναν στρατηγό και 13 στρατιώτες-, δεν ήταν η μοναδική είδηση που έπεσε χθες σαν βόμβα στο δαιδαλώδες γεωπολιτικό σκηνικό της ουκρανικής κρίσης. Ηταν επίσης η μυστηριώδης δήλωση του επικεφαλής της αυτοανακηρυχθείσης «Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ», Ντενίς Πουσίλιν, ότι στις σκληρότατες μάχες των τελευταίων ημερών στα ανατολικά έχουν πέσει νεκροί και «εθελοντές από τη Ρωσία», διαβεβαιώνοντας μάλιστα δημόσια ότι οι σοροί τους «θα μεταφερθούν πίσω στην πατρίδα»!
Λίγες ώρες αργότερα, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Τζον Κέρι, μετέφερε τηλεφωνικώς στον Ρώσο ομόλογό του τη μεγάλη ανησυχία του για τη φημολογούμενη μετακίνηση ξένων μαχητών, κυρίως Τσετσένων, από τη Ρωσία στην Ουκρανία, θέτοντας μεταξύ διπλωματικού «τυρού και αχλαδιού» στον Σεργκέι Λαβρόφ και τον δυσεπίλυτο γρίφο της Συρίας…
Πόλεμος προπαγάνδας
Σε αυτόν τον εν εξελίξει «πόλεμο προπαγάνδας» πήρε θέση επικοινωνιακής αντεπίθεσης το ρωσικό πρακτορείο Itar Tass, μεταδίδοντας αποκλειστικές πληροφορίες για την ανάπτυξη 300 Ουκρανών μισθοφόρων -βετεράνων του πολέμου στην Τσετσενία κι άρτι αφιχθέντων από τα αντικαθεστωτικά μέτωπα της Συρίας- στα ανατολικά εδάφη του Ντονμπάς, μάλιστα στο πλευρό των «εθελοντικών ταξιαρχιών» του νεοφασιστικού «Δεξιού Τομέα».
Μακριά πάντως από αυτά τα επισήμως αναπόδεικτα του διπλωματικού «θεαθήναι», οι πρόεδροι της Ρωσίας, της Λευκορωσίας και του Καζακστάν υπέγραψαν απτόητοι χθες την ιστορική συμφωνία για τη «γένεση» της Ευρασιατικής Οικονομικής Ενωσης (EAEC), αρχής γενομένης από 1ης Ιανουαρίου του 2015, ως μία ακόμη «made in Russia» οικονομικο-πολιτική «ανταπάντηση» στις δυτικές κυρώσεις.
«Δημιουργούμε ένα ισχυρό κέντρο οικονομικής ανάπτυξης, μία μεγάλη αγορά 170 εκατομμυρίων ανθρώπων», ήταν το μήνυμα διά στόματος του Ρώσου προέδρου Πούτιν, που βλέπει να παίρνει πια «σάρκα και οστά» μία από τις προτεραιότητες της νέας προεδρικής θητείας του, μάλιστα μόλις λίγες ημέρες μετά την υπογραφή της ενεργειακής συμφωνίας-μαμούθ με την αναδυόμενη οικονομικά και γεωπολιτικά Κίνα.
Από την πρωτεύουσα του Καζακστάν, Αστάνα -όπου υπεγράφη η συμφωνία-, ο Σεργκέι Γκλαζίεφ, οικονομικός σύμβουλος του Πούτιν, έριξε μία ακόμη «βόμβα», όλως… τυχαίως παραμονή της κρίσιμης συνάντηση μεταξύ Ρωσίας, Ουκρανίας και Ε.Ε., με αντικείμενο απρόσκοπτο ενεργειακό εφοδιασμό από την Gazprom. Οι ΗΠΑ, ανέφερε ο Γκλαζίεφ, πάντα επωφελούνταν οικονομικά και ηγεμονικά από τους πολέμους στην Ευρώπη. Και τώρα, «αφού οργάνωσαν το πραξικόπημα στο Κίεβο, βάζοντας τους δικούς τους ανθρώπους στην εξουσία, χρησιμοποιούν την Ουκρανία σαν πυροκροτητή της έντασης μεταξύ Ε.Ε. και Ρωσίας».
Το μήνυμα ανέλαβε να συμπληρώσει ο μετασοβιετικός «δικτατορίσκος»-πρόεδρος της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο: «Λείπει η Ουκρανία», είπε κατά την υπογραφή της EAEC. «Ομως, αργά ή γρήγορα, οι αρχές του Κιέβου θα καταλάβουν ότι εδώ βρίσκεται η εθνική ευημερία». Παραδόξως, ανάλογη -αν και αντιστρόφου λογικής- ήταν και η ρητορική που χρησιμοποίησε προ τριημέρου για την Κριμαία ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της Ουκρανίας, Πέτρο Ποροσένκο…
…………………………………………………………..
…και εγένετο Ευρασιατική Ενωση
Πολύ παραπάνω από «στενά» οικονομική, η EAEC αποτελεί επισήμως τη μετεξέλιξη της Τελωνειακής Ενωσης που υπεγράφη το 2010 μεταξύ Ρωσίας, Καζακστάν και Λευκορωσίας. Πρακτικά, συνίσταται σε μία «ζώνη» κοινής οικονομικής, εμπορικής, ενεργειακής, εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών, στα οποία σκοπεύουν να προστεθούν εντός του έτους η Αρμενία και η Κιργιζία.
Υπό την παρούσα σύνθεσή της, η συνολική ετήσια οικονομική παραγωγή της EAEC ανέρχεται στα 2,2 τρισ. δολ. -περίπου όσο αυτή της Βρετανίας. Συνολικά, στα εδάφη της εκτιμάται ότι «κρύβονται» το 1/5 των κοιτασμάτων φυσικού αερίου διεθνώς και το 15% των παγκόσμιων πετρελαϊκών αποθεμάτων.
Στη χθεσινή τελετή υπογραφής της συμφωνίας, ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν απέρριψε κάθε υπόνοια ανασύστασης της ΕΣΣΔ. Αντιθέτως, μίλησε για εγγύηση της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών-μελών και πλήρη συμμόρφωση με τους αυστηρούς κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.
