Της Μαργαρίτας Βεργολιά
«Αρχίζω την τετραήμερη ευρωπαϊκή περιοδεία μου από εδώ, τη Βαρσοβία, επειδή η δέσμευσή μας για την ασφάλεια της Πολωνίας, όπως και των συμμάχων μας στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, είναι ακρογωνιαίος λίθος της δικής μας ασφάλειας, απαραβίαστος και ιερός». Χωρίς πολλά πολλά, με το που ξαναπάτησε από χθες -δεύτερη φορά μέσα στους τελευταίους δύο μήνες- τα ευρωπαϊκά εδάφη, ο περιοδεύων Αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα πέρασε στο «παρασύνθημα» του επίσημου ταξιδιού του.
Το ονόμασε «Πρωτοβουλία για την Ευρωπαϊκή Διαβεβαίωση». Κι έτσι, με «φόντο» την ουκρανική κρίση, πρόσφερε πλούσια «δώρα» στους -ενοχλημένους από την αμερικανική «διπλωματική παθητικότητα»- Ανατολικοευρωπαίους συμμάχους. Πρακτικά, η «πρωτοβουλία» αυτή αφορά αμυντικές δαπάνες ύψους 1 δισ. δολαρίων, σε βάθος χρόνου.
Ενίσχυση παρουσίας
Με αύξηση της συμμετοχής των ΗΠΑ στη στήριξη και εκπαίδευση των ενόπλων δυνάμεων όσων ΝΑΤΟϊκών συμμάχων βρίσκονται πέριξ των συνόρων της Ρωσίας. Με την εκ περιτροπής ανάπτυξη αμερικανικών δυνάμεων από ξηράς, αέρος και θαλάσσης. Με ενίσχυση της αμερικανικής παρουσίας στη Μαύρη Θάλασσα στον νότο και στη Βαλτική Θάλασσα στον βορρά.
Στον ευρύτερο σχεδιασμό της Ουάσινγκτον μάλιστα εντάσσεται και η -εκτός ορίων ΝΑΤΟ- βελτίωση της αμυντικής ικανότητας της Ουκρανίας, καθώς κι άλλων δύο πάλαι ποτέ εδαφών της ΕΣΣΔ: της Γεωργίας και της Μολδαβίας. Παρ’ όλα αυτά, στις χθεσινές δηλώσεις του, ο Μπαράκ Ομπάμα απέφυγε να αναλάβει κάποια δέσμευση για αύξηση της μόνιμης αμερικανικής παρουσίας στην Ευρώπη.
Επίσης, συνέδεσε λίγο-πολύ την «πρωτοβουλία» του με δύο προϋποθέσεις. Αφενός ξεκαθάρισε ότι για την αποδέσμευση του 1 δισ. δολαρίων απαιτείται η έγκριση του αμερικανικού Κογκρέσου, που πλέον κινείται σε προεκλογικούς ρυθμούς εν όψει του Νοεμβρίου και υπό τη «σκιά» των συνεχιζόμενων προβλημάτων της εθνικής οικονομίας. Αφετέρου, υπογράμμισε στους Ευρωπαίους εταίρους του ότι θα πρέπει κι αυτοί να βάλλουν ένα «χεράκι», αυξάνοντας τις στρατιωτικές δαπάνες τους, σε πείσμα της ευρωπαϊκής λιτότητας.
Η τακτική αυτή παραπέμπει λίγο-πολύ στην τελευταία κούρσα εξοπλισμών στη Γηραιά Ηπειρο, που σχεδόν τρεις δεκαετίες πριν οδήγησε στην κατάρρευση του κομμουνιστικού μπλοκ. Σήμερα, η επιδίωξη της -σαφώς λιγότερο πολεμοχαρούς υπό τον Ομπάμα- Ουάσινγκτον πιθανόν να συμπαρασύρει το Κρεμλίνο σε μια νέα εξοπλιστική «κούρσα», οδηγώντας έτσι σε επιδείνωση την ήδη ασθενική ανάπτυξη της ρωσικής οικονομίας…
Ολα αυτά κι άλλα πολλά -όπως μια πιθανή παροχή στρατιωτικής βοήθειας στο Κίεβο και το ενδεχόμενο νέων δυτικών κυρώσεων στη Μόσχα- θα συζητήσουν σήμερα στη Βαρσοβία, πρώτη φορά από κοντά, ο Αμερικανός πρόεδρος με τον Ουκρανό νεοεκλεγέντα ομόλογό του, Πέτρο Ποροσένκο. «Ο κύριος Πούτιν πρέπει να κάνει τις επιλογές του», δήλωσε χθες ο Μπαράκ Ομπάμα. «Του το έχω ήδη πει σε προσωπική συνομιλία. Και το ίδιο θα του πω εάν τον δω δημοσίως…».
Η ατζέντα της Νορμανδίας
Κοντή γιορτή, οι πρόεδροι ΗΠΑ και Ρωσίας θα βρεθούν σε δύο ημέρες στη Νορμανδία, στις επετειακές εκδηλώσεις για τη συμμαχική απόβαση στις ακτές της βόρειας Γαλλίας, που σήμανε την αρχή του τέλους του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου. Οπως διευκρίνισε χθες το Κρεμλίνο, δεν προβλέπεται συνάντηση μεταξύ των ηγετών ΗΠΑ και Ρωσίας στα γαλλικά εδάφη. Αντίθετα, ο Ομπάμα ζήτησε χθες δημόσια να γίνει μια συνάντηση μεταξύ Πούτιν και Ποροσένκο.
Ο Ρώσος πρόεδρος βλέπει πάντως την «ατζέντα» του ήδη να γεμίζει. Μετά το δείπνο με τον οικοδεσπότη Γάλλο πρόεδρο το βράδυ της Πέμπτης, θα δει τον Βρετανό πρωθυπουργό Κάμερον, ενώ για την ίδια ημέρα κανονίστηκε κι ένα ραντεβού με τη Γερμανίδα καγκελάριο Μέρκελ. Στο επίκεντρο φυσικά θα είναι η ουκρανική κρίση, που από στρατιωτικής πλευράς ολοένα κι «αγριεύει» στα ανατολικά.
Σημείο αναφοράς είναι εκ νέου το Σλαβιάνσκ, όπου οι αυτονομιστές ισχυρίζονται ότι κατέρριψαν χθες ένα ουκρανικό μαχητικό Su-25 κι ένα στρατιωτικό ελικόπτερο, αλλά το Κίεβο το διαψεύδει. Συγκεχυμένες είναι και οι πληροφορίες για τον συνολικό αριθμό των θυμάτων των μαχών. Κάποιες κάνουν λόγο για συνολικά 300 νεκρούς και τραυματίες, ενώ τα όπλα «κροτάλιζαν» μέχρι αργά το βράδυ…
