Μεγάλα θραύσματα του Μηχανισμού των Αντικυθήρων που εκτίθενται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Από το ΚΑΣ κρίθηκε αμετακίνητος και στη Βασιλεία θα παρουσιαστεί με τη μορφή ολογράμματος.

«Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων, Το Πλοίο – οι θησαυροί – ο Μηχανισμός», η εξαιρετική έκθεση που αγαπήθηκε από Ελληνες και ξένους επισκέπτες, δημιούργησε ουρές κι εκτίναξε την επισκεψιμότητα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, ταξιδεύει στη Βασιλεία της Ελβετίας. Αμετακίνητος ωστόσο κρίθηκε ο Μηχανισμός, το αρχαιότερο σωζόμενο μηχάνημα, μοναδικό στο είδος του.

Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο αποφάσισε ότι το εύρημα δεν μετακινείται λόγω της εύθραυστης κατάστασης και της σπανιότητάς του. Ο Εφηβος των Αντικυθήρων θα ετοιμάσει, τουλάχιστον, τις βαλίτσες του; Το ερώτημα «βασάνισε» τους αρχαιολόγους καθώς πρόκειται για χάλκινο εμβληματικό άγαλμα της παγκόσμιας γλυπτικής (του 4ου αιώνα, ύψος 1,94 μέτρα), που παριστάνει έναν νέο άνδρα όρθιο και γυμνό και δεν έχει παρουσιαστεί ποτέ εκτός ΕΑΜ.

Το θέμα θα επανέλθει σε επόμενη συνεδρίαση, αφού περάσει από αναλύσεις ειδικών επιστημόνων, που θα αποφανθούν για την κατάστασή του. Οι Ελβετοί διοργανωτές προσφέρονται να κάνουν ποιοτικές αναλύσεις του αγάλματος, χωρίς να δεσμεύεται η ελληνική πλευρά για την τελική γνωμοδότηση.

Επίσης δεν έγινε δεκτό το αίτημα του ελβετικού μουσείου να παραχωρηθεί έστω ένα μικρό τμήμα του Μηχανισμού των Αντικυθήρων για λόγους αίγλης της έκθεσης και κυρίως για διευκόλυνση ανεύρεσης χορηγιών. «Ο Μηχανισμός δεν είναι ούτε άγιο λείψανο ούτε το Τίμιο Ξύλο. Δεν έχει νόημα να πάει ένα κομματάκι του, αφού είναι αμετακίνητος. Οποιαδήποτε έρευνα μπορεί να γίνει εδώ και τα αποτελέσματα να ανακοινωθούν στην Ελβετία», είπε η γενική γραμματέας Λίνα Μενδώνη, απαντώντας έτσι και στο αίτημα των Ελβετών να εξετάσουν επιστημονικά το κομμάτι.

Ο Μηχανισμός θα παρουσιαστεί στην έκθεση με τη μορφή ολογράμματος, που μιμείται το χρώμα και την όψη του αρχαίου αντικειμένου. Αν είναι σαν τα ολογράμματα, που είδαμε στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο να καλύπτουν τη θέση των βυζαντινών αντικειμένων στη μεγάλη έκθεση που παρουσιάστηκε στην Αμερική, είναι βέβαιο ότι οι επισκέπτες θα το θαυμάσουν με το ίδιο πάθος.

Το «πράσινο φως» δόθηκε τελικά για 323 αντικείμενα της ίδιας έκθεσης από τις συλλογές του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου που θα εκτεθούν το φθινόπωρο του 2015 στο Μουσείο Αρχαιοτήτων της Βασιλείας ((Antikenmuseum Basel und Sammlung Ludwig).

Εκ νέου θα εξεταστεί σε επόμενη συνεδρίαση και η μετακίνηση του αγάλματος του Απόλλωνα, που στηρίζεται σε τρίποδα (αρχές 1ου αιώνα π.Χ.). Παρουσιάζει προβλήματα μεταφοράς, κυρίως εξαιτίας της βαριάς σύγχρονης βάσης στην οποία στηρίζεται. Στο ΚΑΣ συζητήθηκε η μετακίνησή του σε δύο τμήματα, καθώς τα πόδια έχουν υποστεί φθορές από τη θάλασσα, ενώ η πλάτη που ήταν θαμμένη στην άμμο, σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση.

Στη Βασιλεία, θα παρουσιαστούν ακόμα 42 νομίσματα από το Νομισματικό Μουσείο, δύο χάλκινα αγαλματίδια από την Ζ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, τμήμα του ξύλινου σκαριού του πλοίου, νεότερα ευρήματα του ναυαγίου και άλλα.

Βασιλική Τζεβελέκου