Του Θόδωρου Μαργαρίτη*
Τα δυσμενή εκλογικά αποτελέσματα για τη ΔΗΜΑΡ, η νέα εκλογική υποχώρηση του ΠΑΣΟΚ, η κατώτερη των προσδοκιών καταγραφή του Ποταμιού άνοιξαν εκ των πραγμάτων μια σοβαρή πολιτική συζήτηση στον ενδιάμεσο χώρο ανάμεσα στη Ν.Δ. και στον ΣΥΡΙΖΑ.
Είναι προφανές ότι η Κεντροαριστερά στην Ελλάδα βρίσκεται σε κρίση. Αδυνατεί να συγκροτηθεί ως πλειοψηφικό ρεύμα και να διατυπώσει ένα εναλλακτικό σχέδιο εξουσίας. Την ίδια ώρα ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε την πρώτη θέση στη μάχη των ευρωεκλογών. Σημαντική επιτυχία, η οποία όμως περιορίζεται στα ποσοστά του κόμματος στις προηγούμενες εθνικές εκλογές, χωρίς να δημιουργεί δυναμική ανατροπής.
Η απουσία ρεαλιστικής πολιτικής συμμαχιών από τον ΣΥΡΙΖΑ αποδυναμώνει τη κυβερνησιμότητά του και εντείνει ένα κλίμα αβεβαιότητας για το μέλλον. Απέναντι σε αυτή την εικόνα η Ν.Δ. ηττήθηκε εκλογικά, αλλά διατηρεί την πρωτοβουλία των κινήσεων και εξακολουθεί να διατηρεί ελπίδες για κεντρικό ρόλο στις εξελίξεις.
Σε κάθε περίπτωση η λεγόμενη μετα-μνημονιακή εποχή εξελίσσεται με ρευστότητα και αντιφάσεις. Είναι χαρακτηριστική μάλιστα η πρόδηλη αγωνία «συστημικών» οικονομικών και πολιτικών κέντρων με αφορμή τη δημόσια συζήτηση περί συμμαχιών της Κεντροαριστεράς για το ενδεχόμενο λύσεων χωρίς τη Ν.Δ. και τον Αντ. Σαμαρά.
Οφείλουμε επίσης να συνυπολογίσουμε δύο σημαντικές παραμέτρους. Ο Αντ. Σαμαράς έχει καταφέρει ακόμα και μέσα από τις κυβερνητικές συνεργασίες να αναθεμελιώσει τον βαριά τραυματισμένο συντηρητικό πόλο της χώρας μας με μια ακραιφνώς δεξιά εκπομπή σήματος! Η άλλη πλευρά παρουσιάζει μεγάλες δυσκολίες. Ο ΣΥΡΙΖΑ πολιτεύεται με όρους αυτοαναφορικότητας. Οι ρεαλιστικές κινήσεις του συναντούν ενδογενείς αμφισβητήσεις από ιδεοληψίες του παρελθόντος. Το αφήγημα περί αυτοδυναμίας, εκτός από το «παλιο-ΠΑΣΟΚικό» άρωμα, παρουσιάζει και σοβαρά αριθμητικά προβλήματα. Η ρητορική της αντιπολίτευσης όσο δεν απαντά στα ζητήματα των συμμαχιών δεν θα συγκροτεί πραγματικό ρεύμα αλλαγής.
Η ΔΗΜΑΡ μέσα από μια οδυνηρή ήττα αναζητά την ανασύνταξη των δυνάμεών της συνειδητοποιώντας ότι η πολιτική τού «ούτε-ούτε» οδήγησε σε απομόνωση. Το ΠΑΣΟΚ κινδυνεύει να μετατραπεί στη συμπαθή εκδοχή της ΕΔΗΚ στη Μεταπολίτευση σε μια συνεχή πορεία απομείωσης. Το Ποτάμι πρέπει να αποφασίσει για το περιεχόμενο των πολιτικών προτάσεων έξω από τα επικοινωνιακά σχήματα.
Είναι επομένως η ώρα των μεγάλων αποφάσεων. Για όλους. Με βάση τους συσχετισμούς και τις δυνατότητές τους. Οι προοδευτικές δυνάμεις οφείλουν να συμβάλουν σε μια δημοκρατική στροφή στη χώρα. Οσο εξασφαλίζεται η σταθεροποίηση μέσα στο ευρώ και απομακρυνόμαστε από τις έκτακτες συνθήκες του 2012 επανέρχονται οι μεγάλες προγραμματικές διαφορές ανάμεσα σε Δεξιά/Κεντροδεξιά και Αριστερά/Κεντροαριστερά.
Για το ποιες κοινωνικές συμμαχίες και ποια κοινωνικά συμφέροντα θα πρέπει να επικρατήσουν. Για το πώς η ανασυγκρότηση της χώρας θα αποκαθιστά τη διαλυμένη κοινωνική συνοχή. Για το πρόσημο των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων.
Η Κεντροαριστερά σε αυτή τη προοπτική δεν μπορεί να είναι ουδέτερη και αμερόληπτη. Οφείλει να έχει κοινωνική μεροληψία υπέρ των αδύναμων στρωμάτων, των μη προνομιούχων. Οφείλει να έχει ένα ανταγωνιστικό σχέδιο προς τη Δεξιά και τον νεοφιλελευθερισμό χωρίς λαϊκισμούς και αριστερισμούς.
Προφανώς είναι απαραίτητη η πολιτική και οργανωτική της συγκρότηση με όρους αυτονομίας για να αποτελεί ισχυρό μέγεθος. Ταυτόχρονα όμως είναι χρήσιμο να διατυπώνει μια καθαρή εναλλακτική πρόταση εξουσίας με προοδευτικές και αριστερές συμμαχίες. Δεν μπορεί δηλαδή να σχεδιάζει το μέλλον εγκλωβισμένη στη συγκατοίκηση με τη συντηρητική παράταξη. Δεν μπορεί να οικοδομείται σε μονόπλευρη αντιπαράθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν μπορεί να πολιτεύεται με όρους μπαλαντέρ χωρίς σαφή προγραμματική κατεύθυνση.
Ο διάλογος αυτός πρέπει να ανοίξει. Μπορεί να γίνει χωρίς περιχαρακώσεις αλλά με καθαρούς ορίζοντες. Το ίδιο πρέπει να γίνει και στον ΣΥΡΙΖΑ. Ας μην υποτιμούμε την ικανότητα και τις μεγάλες δυνάμεις των κοινωνικών αντιπάλων του προοδευτικού χώρου. Η τέχνη των συναινέσεων και των συγκρούσεων προϋποθέτει αποφασιστικές επιλογές που δεν περιορίζονται σε μικροκομματικές κινήσεις. Η μεγάλη εικόνα -όπως συνηθίζουμε να λέμε όλοι πρόσφατα- είναι η ανάγκη η χώρα να προχωρήσει σε πιο προοδευτικές κατευθύνσεις που να ισχυροποιήσουν τον κόσμο της εργασίας.
…………………………………………………………………………………………………………………
* Μέλος Ε.Ε. ΔΗΜΑΡ
