- Τριάντα χρόνια μετά τον θάνατο του Ενρίκο Μπερλινγκουέρ, ποια είναι η σημαντικότερη παρακαταθήκη του ιστορικού γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος Ιταλίας; Την παρακαταθήκη αυτή η Ιταλία κατάφερε να τη σεβαστεί;
Θεωρώ ότι η σημαντικότερη παρακαταθήκη είναι, τελικά, το πώς εννοούσε την ίδια την πολιτική. Η πολιτική, για τον Μπερλινγκουέρ, σήμαινε προσωπική και συλλογική στράτευση για το καλό του κοινωνικού συνόλου, με όλες μας τις δυνάμεις. Εδώ γεννιέται και η απόρριψη της πολιτικής ως ένα άκαμπτο σύστημα, μια ασθένεια που φανερωνόταν ήδη τότε, με τη διαφθορά και την αδιάκριτη παρουσία των κομμάτων σε κάθε επίπεδο, σε όλα τα νευραλγικά σημεία της οικονομικής και κοινωνικής ζωής. Και σε αυτό ακριβώς, στο θέμα ηθικής διαχείρισης της πολιτικής, αναφέρθηκε ο Ενρίκο Μπερλινγκουέρ σε μια ιδιαίτερα γνωστή συνέντευξή του. Δεν επρόκειτο μόνον για καταδίκη των σκανδάλων αλλά για τον εντοπισμό ενός πραγματικού, μεγάλου κινδύνου για τη δημοκρατία, που δεν ήταν άλλος από ένα σύστημα διαφθοράς το οποίο διάβρωνε τα κόμματα. Δεν στάθηκαν όμως όλοι ικανοί να το καταλάβουν: πριν συμπληρωθούν δέκα χρόνια από τον θάνατό του -με τις εκτεταμένες δικαστικές έρευνες σε βάρος του πολιτικού συστήματος- η Ιταλία διαπίστωσε ότι είχε δίκιο.
* Ολόκληρη η συνέντευξη στον Θεόδωρο Ανδρεάδη Συγγελάκη, στη σελ. 15 της «Εφημερίδας των Συντακτών» που κυκλοφορεί σήμερα Τετάρτη 11 Ιουνίου.
efsyn.gr