Της Ελλης Πάνου
Ενενήντα πέντε διαφορετικές δίκες βρίσκονται σε εξέλιξη στην Τουρκία, με συνολικά 5.500 άτομα στο εδώλιο -μεταξύ αυτών μέλη του κινήματος «Αλληλεγγύη στην Ταξίμ», δηλαδή δικηγόροι, αρχιτέκτονες, γιατροί, επιχειρηματίες και ακτιβιστές- που αντιμετωπίζουν κατηγορίες από «συγκρότηση τρομοκρατικής οργάνωσης», μέχρι «συμμετοχή σε παράνομες διαδηλώσεις» και ποινές φυλάκισης έως 29 χρόνια.
Είναι η απάντηση της κυβέρνησης Ερντογάν στον ξεσηκωμό του περασμένου καλοκαιριού για τα γεγονότα στο Γκεζί, αναφέρει σε έκθεσή της η Διεθνής Αμνηστία, που κάνει λόγο για «δίκη παρωδία με εκδικητικά πολιτικά κίνητρα».
Η διαδικασία που ξεκίνησε χθες σε δικαστήριο της Κωνσταντινούπολης, έχει 26 κατηγορούμενους – πέντε από τους οποίους κινδυνεύουν με πολυετείς ποινές. Οι περισσότεροι είναι ακτιβιστές του Κινήματος της Πλατείας Ταξίμ, που οργανώθηκε το 2012 όταν η κυβέρνηση ανακοίνωσε τα σχέδιά της να «αναμορφώσει» το Πάρκο Γκεζί, έναν από τους τελευταίους πνεύμονες πρασίνου, δίπλα στην πλατεία Ταξίμ.
Τα στελέχη του κινήματος είχαν συναντηθεί μάλιστα με τον Ερντογάν, έπειτα από πρόσκλησή του, στην κορύφωση των ταραχών, για να κατηγορηθούν από τον πρωθυπουργό δημόσια ως «προδότες», που έχουν στόχο την αποσταθεροποίηση της κυβέρνησης.
Από τους βασικούς κατηγορούμενους είναι η 63χρονη Μουτζέλα Γιαπιτζί, γενική γραμματέας του Επιμελητηρίου των Αρχιτεκτόνων στην Κωνσταντινούπολη. Οπως είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο, την συνέλαβαν οι αστυνομικοί, την υποχρέωσαν να γδυθεί, της στέρησαν τη φαρμακευτική της αγωγή για χρόνιες ασθένειες από τις οποίες πάσχει, αλλά δεν την φόβισαν. «Εζησα μια γεμάτη ζωή», είπε στο AFP, «και δεν έχει καμία σημασία πού θα περάσω το υπόλοιπο του βίου μου, εάν σκεφτεί κανείς ότι μεταξύ των νεκρών είναι ένα 14χρονο αγόρι».
Δίπλα της στο εδώλιο κάθισε ο Αλί Τσερκέζογλου, γενικός γραμματέας του Συλλόγου Γιατρών, τα μέλη του οποίου περιέθαλπαν τραυματίες στις ταραχές και ο Μπειζά Μετίν, επικεφαλής του Επιμελητηρίου Ηλεκτρολόγων Μηχανικών. «Είναι αδύνατον πέντε άνθρωποι να οργανώσουν διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα, στις οποίες έλαβαν μέρος εκατομμύρια άνθρωποι», κατέθεσε ο Μετίν. «Ο μόνος στόχος των αρχών είναι να τρομάξουν τον κόσμο.. Θέλουν να δείξουν ότι ο καθένας, ανεξαρτήτως ηλικίας, επαγγέλματος ή καταγωγής μπορεί να διωχθεί επειδή διαδήλωσε», είπε ο Μπακί Μπογά, του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην Τουρκία.
Το κατηγορητήριο του εισαγγελέα βασίζεται ως επί το πλείστον σε μηνύματα που εστάλησαν μέσω του λογαριασμού που είχε στο twitter το κίνημα της Ταξίμ, αλλά και τους προσωπικούς λογαριασμούς των κατηγορουμένων. Τα περισσότερα από αυτά καλούσαν τον κόσμο να διαδηλώσει ειρηνικά και ορισμένα καταδίκαζαν την αστυνομική βία, δίνοντας οδηγίες για κέντρα παροχής πρώτων βοηθειών στους τραυματίες των επεισοδίων.
«Δεν μπορείς να ιδρύσεις εγκληματική οργάνωση με το σύνθημα “Δεν θέλω να κτιστεί εμπορικό κέντρο”. Είναι γελοία η κατηγορία. Κατέθεσαν ως αποδεικτικό στοιχείο μια φωτογραφία μου, να φωνάζω ζητώντας βοήθεια, την ώρα που οι αστυνομικοί μού έριχναν χημικά στο πρόσωπο», είπε η Γιαπιτζί καταχειροκροτούμενη στο δικαστήριο. «Ξεκινήσαμε μια αντίσταση που ήταν παραδειγματική για όλο τον κόσμο, που ήταν ειρηνική. Αλλά αντιμετωπίζαμε κλιμακούμενη βία, κάθε φορά που κατεβαίναμε στους δρόμους».
