Του Νικόλα Ζηργάνου
Πριν από ένα χρόνο όλοι οι αναλυτές πίστευαν ότι η υποψηφιότητα Ερντογάν για την προεδρία της Τουρκίας δεν θα είχε σοβαρό αντίπαλο και πως ο νεο-Οθωμανός ηγέτης θα κέρδιζε την προεδρία στις επικείμενες εκλογές στις 8 Αυγούστου με περίπατο. Η εξέγερση στο Γκεζί και το ξέσπασμα των σκανδάλων συγκλόνισαν τη χώρα, όμως το κυβερνών Κόμμα της Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) κέρδισε άνετα τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές με πολιορκητικό κριό τον ίδιο τον πανταχόθεν βαλλόμενο πρωθυπουργό που κατάφερε μια προσωπική νίκη.
Αμέσως μετά, ο Ερντογάν ήταν έτοιμος να ανακοινώσει την υποψηφιότητά του, αλλά ήρθε η τραγωδία στα ανθρακωρυχεία της Σομά και το σχέδιο πήρε αναβολή μετά τις λαϊκές αποδοκιμασίες κατά του πρωθυπουργού, τις αποκαλύψεις για τις σχέσεις της ιδιοκτήτριας εταιρείας με το ΑΚΡ και την αχαρακτήριστη ενέργεια του πρωθυπουργικού συμβούλου να κλοτσήσει διαδηλωτή. Την ίδια ώρα, η Τουρκία άρχισε να επηρεάζεται από την καταστροφική πολιτική Νταβούτογλου στη Μέση Ανατολή, η ειρηνευτική συμφωνία με τους Κούρδους (την ψήφο των οποίων έχει ανάγκη ο Ερντογάν για να εκλεγεί) καρκινοβατεί και η οικονομία δείχνει σημάδια φούσκας.
Δυνατή υποψηφιότητα
Ομως, το σοβαρότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει στον δρόμο του για την προεδρία, είναι η απρόσμενη ανακοίνωση της υποψηφιότητας του Εκμελεντίν Ιχσάνογλου, την οποία στηρίζει από κοινού η αντιπολίτευση. Η κοινή πρόταση του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) και του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP) με μια ισχυρή υποψηφιότητα αλλάζει τα δεδομένα. Ο -και ευσεβής μουσουλμάνος- συντηρητικός διανοούμενος Ιχσάνογλου, πρώην γενικός γραμματέας του Οργανισμού Ισλαμικής Διάσκεψης, είναι ευρύτερης αποδοχής, πολύ καλός γνώστης της Μέσης Ανατολής, έχει διεισδυτικότητα στο εκλογικό ακροατήριο των ισλαμιστών και θεωρείται αρκετά μετριοπαθής, σε σημείο να αντιδρούν οι πλέον σκληροί εθνικιστές στην υποψηφιότητά του.
Βολές δέχεται και από τους ακραιφνείς ισλαμιστές, καθώς η σύζυγος του Ιχσάνογλου, Φουσούν, δεν φοράει τη μαντίλα, αντίθετα από τις συζύγους Ερντογάν και Γκιουλ.
Το όνομα του Ιχσάνογλου το πρότεινε στον ηγέτη του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος ο πρώην υπουργός Οικονομίας και πρώην αντιπρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, Κεμάλ Ντερβίς, ο οποίος ήταν ο άνθρωπος που έβγαλε την Τουρκία από την οικονομική κρίση του 2001.
Προεκλογικά ταξίδια
Ο Ερντογάν, ο οποίος ακόμη δεν έχει ανακοινώσει επισήμως την προεδρική του υποψηφιότητα (αναμένεται μέσα στον Ιούνιο), έχει αρχίσει ουσιαστικά τον προεκλογικό αγώνα με την πρόσφατη επίσκεψή του στη Γερμανία, σε μια προσπάθεια να κερδίσει την ψήφο των πολυάριθμων μεταναστών. Ωστόσο, όπως η επίσκεψη στη Γερμανία, έτσι και η επικείμενη επίσκεψη στην Αυστρία, του δημιουργούν και προβλήματα, καθώς εμφανίζεται διχαστικός και πολωτικός. Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση του υπουργού Εξωτερικών της Αυστρίας, Σεμπάστιαν Κουρτς, ο οποίος προειδοποίησε τον Ερντογάν πως «δεν επιτρέπεται να προκαλέσει διχασμό στην αυστριακή κοινωνία, γιατί η ενσωμάτωση (των Τούρκων μεταναστών) είναι λεπτό και δύσκολο θέμα και μια λάθος ομιλία μπορεί να μας πάει πίσω και να δηλητηριάσει το κλίμα». Ο Κουρτς έδειξε ανήσυχος μετά την ομιλία Ερντογάν στην Κολονία, όπου είχε εκφραστεί αρνητικά για την ενσωμάτωση των Τούρκων μεταναστών στη γερμανική κοινωνία, και ήδη πιέζεται από τα δεξιά του, για τις αρνητικές παρενέργειες που μπορεί να έχει μια ανάλογου ύφους ομιλία του Τούρκου πρωθυπουργού στη Βιένη, στις 20 Ιουνίου.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
«Δικαιοσύνη»… 34 χρόνια μετά
Ηχηρό το συμβολικό και ουσιαστικό μήνυμα της χθεσινής ιστορικής απόφασης ανώτατου ποινικού δικαστηρίου της Αγκυρας, που καταδίκασε σε ποινή ισόβιας κάθειρξης τον πραξικοπηματία απόστρατο στρατηγό Κενάν Εβρέν και τον πρώην αρχηγό της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας Ταχσίν Σαχίνκαγια, έτερο πρωτεργάτη της στυγνής στρατιωτικής χούντας που ανέτρεψε την κυβέρνηση Ντεμιρέλ τον Σεπτέμβριο του 1980.
Χρειάστηκε να περάσουν 34 χρόνια προκειμένου να κριθούν ένοχοι για ανατροπή της συνταγματικής τάξης οι δύο γηραιοί -και αμετανόητοι ώς σήμερα- ανώτατοι αξιωματικοί, που ευθύνονται «για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας», σύμφωνα με τα λόγια του γενικού εισαγγελέα. Μέσα σε τρία χρόνια 650.000 άνθρωποι συνελήφθησαν, 230.000 δικάστηκαν από στρατοδικεία, 229 πέθαναν στις φυλακές από βασανιστήρια και κακουχίες, ενώ 50 εκτελέστηκαν μετά την καταδίκη τους σε θάνατο. Οι δύο πραξικοπηματίες νοσηλεύονται και είναι αμφίβολο αν θα εκτίσουν την ποινή τους, για λόγους υγείας.
Παράλληλα το Συνταγματικό Δικαστήριο της Τουρκίας έκρινε χθες ότι παραβιάστηκε το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη 230 αξιωματικών του στρατού, που είχαν καταδικαστεί το 2012 για την υπόθεση «Βαριοπούλα», ανοίγοντας τον δρόμο για πιθανή επανάληψη της δίκης τους. Είχαν κριθεί ένοχοι για συνωμοσία με στόχο την ανατροπή της κυβέρνησης Ερντογάν, λίγο μετά την άνοδο του κόμματός του (AKP) στην εξουσία το 2002.
