Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Χρειάστηκε να φτάσει ξημερώματα, ώρες μετά τη λήξη της παραταθείσης -ούτως ή άλλως εύθραυστης και πρακτικά εικονικής- εκεχειρίας στα ανατολικά της Ουκρανίας, μέχρι ο πρόεδρος της χώρας, Πέτρο Ποροσένκο, να εμφανιστεί χθες από τηλεοράσεως για να διακηρύξει με διάγγελμα ότι «θα εξαπολύσουμε επιθέσεις και θα ελευθερώσουμε τα εδάφη μας. Η απόφαση να μην παραταθεί η εκεχειρία αποτελεί την απάντησή μας στους τρομοκράτες, τους αντάρτες και τους επιδρομείς»…
Αρκετά βομβαρδισμένα σπίτια βρήκαν οι κάτοικοι στο Κραματόρσκ, μετά τις χθεσινές στρατιωτικές επιχειρήσεις
Λίγο αργότερα, με ανάρτησή του στο Facebook, προειδοποίησε τον ουκρανικό λαό πως έρχονται δύσκολες ημέρες. «Πρέπει να είμαστε ενωμένοι», ανέφερε, «καθώς πολεμούμε για να απελευθερώσουμε τα εδάφη μας από τη βρομιά και τα παράσιτα». Αυτό ήταν άλλωστε λίγο-πολύ το πνεύμα και στην έκτακτη σύσκεψη που είχε λίγες ώρες νωρίτερα με κυβερνητικά στελέχη, συμβούλους του και στρατιωτικούς αξιωματούχους, στη διάρκεια της οποίας λέγεται ότι οι πολεμοχαρείς εισηγήσεις έπεφταν «βροχή».
Μέχρι το πρωί, λοιπόν, οι ουκρανικές δυνάμεις είχαν αναλάβει πλήρη δράση στις περιφέρειες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, στα ανατολικά της Ουκρανίας, εξαπολύοντας επιθέσεις από ξηράς και αέρος. Στις άγριες μάχες του τελευταίου 24ωρου, τουλάχιστον 6 πολίτες σκοτώθηκαν και άλλοι 5 τραυματίστηκαν. Αλλοι δύο Ρώσοι δημοσιογράφοι τραυματίστηκαν επίσης από σφαίρες. Σύγχυση δημιουργήθηκε μετά τους ισχυρισμούς των ρωσόφωνων ανταρτών ότι κατέρριψαν ένα βομβαρδιστικό της ουκρανικής Πολεμικής Αεροπορίας. Το απόγευμα, πάντως, ο Ποροσένκο ανακοίνωσε την «πρώτη νίκη», με την ανακατάληψη ενός κρίσιμου φυλακίου στο Λουγκάνσκ, στα σύνορα με τη Ρωσία.
Η Μόσχα θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τα συμφέροντα των ρωσόφωνων, απάντησε ο Πούτιν
Ελιγμοί Πούτιν
«Δυστυχώς, ο πρόεδρος Ποροσένκο πήρε την απόφαση να ξαναρχίσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις κι εμείς -εννοώ εμένα και τους Ευρωπαίους συναδέλφους μου- δεν μπορέσαμε να τον πείσουμε ότι ο δρόμος προς μια σταθερή, ισχυρή και μακροχρόνια ειρήνη δεν περνά μέσα από τα πολεμικά μέτωπα», ήταν η απάντηση του Ρώσου προέδρου Πούτιν. «Τώρα φέρει την πλήρη ευθύνη, όχι μόνον τη στρατιωτική, αλλά και την πολιτική», πρόσθεσε, επαναλαμβάνοντας εμφατικά ότι η Μόσχα θα συνεχίσει να υπερασπίζεται σθεναρά τα συμφέροντα των ρωσόφωνων. Το βασικό ωστόσο μήνυμα που θέλησε να περάσει ο Βλαντίμιρ Πούτιν ήταν ότι το Κρεμλίνο θεωρεί πως όχι μόνον δεν φέρει καμία ευθύνη για την κλιμάκωση της κρίσης στο Ντονμπάς (Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ), αλλά και ότι πλέον -μετά τις τετραμερείς τηλεφωνικές διασκέψεις με τους Ποροσένκο, Ολάντ και Μέρκελ, αλλά και τη ρωσική πρόταση για εν ευθέτω χρόνω κοινούς ελέγχους με Ουκρανούς και μέλη του ΟΑΣΕ στα συνοριακά περάσματα- βρίσκεται πια στην ίδια πλευρά της διπλωματικής όχθης με το Παρίσι και το Βερολίνο, ενώ στην απέναντι βρίσκονται το Κίεβο και οι Αμερικανοί.
«Χρειαζόμαστε κάποιο δίχτυ ασφαλείας γύρω από όλη την Ευρώπη, ώστε τα σενάρια του Ιράκ, της Λιβύης, της Συρίας -και δυστυχώς θα πρέπει εδώ να μνημονεύσω και την Ουκρανία- να μην εξελιχθούν σε επιδημία», είπε ο Ρώσος πρόεδρος, τονίζοντας ότι οι τέσσερις αυτές χώρες ωθήθηκαν από «ωμή εξωτερική παρέμβαση» στο χείλος της διάλυσης, της απώλειας της εθνικής κυριαρχίας και της εθνικής καταστροφής.
Κι αν και απέφυγε επιμελώς να αναφερθεί ονομαστικά στις ΗΠΑ -παρά μόνον όταν απέδωσε τα προβλήματα γαλλικών τραπεζών (βλέπε το τεράστιο πρόστιμο σε βάρος της BNP Baribas) στην Αμερική σε «εκβιασμούς» της Ουάσινγκτον, προκειμένου το Παρίσι να ακυρώσει το συμβόλαιο με τη Μόσχα για την κατασκευή δύο πολεμικών πλοίων Mistral- στους υπαινιγμούς του ήταν κάτι παραπάνω από σαφής: «Ολοένα και περισσότεροι Ευρωπαίοι πολιτικοί και επιχειρηματίες», ανέφερε, «αντιλαμβάνονται πλέον ότι κάποιος προσπαθεί να χρησιμοποιήσει την Ευρώπη για το δικό του συμφέρον, ότι η Ευρώπη γίνεται όμηρος κοντόφθαλμων, ιδεολογικοποιημένων προσεγγίσεων»…
Με διάγγελμα ενημέρωσε ο Πέτρο Ποροσένκο για τη λήξη της εκεχειρίας
Νέος γύρος διαβουλεύσεων
Η αλήθεια είναι ότι αυτή η αίσθηση ήταν κατά κάποιο τρόπο διάχυτη χθες μέχρι και στις Βρυξέλλες, όπου αντιπρόσωποι των «28» συνεδρίασαν εκτάκτως, καλούμενοι να εξετάσουν το ενδεχόμενο επιβολής νέων κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Την απειλή αυτή είχαν αφήσει να επικρέμαται οι ίδιοι οι ηγέτες της Ε.Ε., στη σύνοδο κορυφής της περασμένης Παρασκευής, όταν -συνυπογράφοντας τις συμφωνίες σύνδεσης με την Ουκρανία, τη Γεωργία και τη Μολδαβία- είχαν τραβήξει και πάλι «κόκκινη γραμμή», θέτοντας τέσσερις όρους για την επίλυση της ουκρανικής κρίσης.
Ομως φαίνεται ότι οι επιλογές του Κιέβου από τη μία και οι ελιγμοί του Πούτιν από την άλλη άφησαν τελικά τους ίδιους τους Ευρωπαίους διπλωμάτες στον «αέρα». «Αποφάσισαν να παρακολουθούν στενά την κατάσταση», ανέφερε ανωνύμως ευρωπαϊκή πηγή στο πρακτορείο Reuters. Κι αυτό, γιατί «η εικόνα επί του εδάφους είναι συγκεχυμένη. Στο μεσοδιάστημα, γίνονται εντατικές προετοιμασίες για κυρώσεις».
Την ίδια ώρα ωστόσο ο Ρώσος υπουργός Ενέργειας, Αλεξάντερ Νόβακ, ανέφερε πως ο Ευρωπαίος επίτροπος Ενέργειας, Γκίντερ Ετινγκερ, κάλεσε τη Μόσχα σε νέο γύρο -κατ’ αρχήν τηλεφωνικών- διαβουλεύσεων αυτήν την Παρασκευή, με αντικείμενο «τον (επίμαχο) αγωγό South Strem και την άντληση φυσικού αερίου για αποθήκευση σε υπόγειες εγκαταστάσεις».
Ο Νόβακ πάντως ξεκαθάρισε ότι η Ρωσία δεν προτίθεται να αλλάξει την προσφορά που έχει ήδη κάνει για την επίλυση της διαμάχης της με την Ουκρανία, όσον αφορά την τιμή πώλησης φυσικού αερίου από την Gazprom.
